Για τις κόντρες στο G20

Για τις κόντρες στο G20

Για άλλη μια φορά είδε το φως της δημοσιότητας η έντονη αντιπαράθεση ανάμεσα σε ΔΝΤ-Γερμανία, στη Σύνοδο του G20, ουσιαστικά ανάμεσα σε ΗΠΑ-Γερμανία για το μείγμα της πολιτικής που πρέπει να εφαρμοστεί στην ευρωζώνη, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση σε όφελος του κεφαλαίου. Δηλαδή, να περάσει η καπιταλιστική οικονομία της ευρωζώνης από την κρίση στην ανάκαμψη. Λέγεται ότι η αντιπαράθεση ανάμεσα στη δεύτερο στην ιεραρχία μετά την Κρ. Λαγκάρντ Αμερικανό Τζακ Λιου και τον Β. Σόιμπλε, υπουργό Οικονομικών της Γερμανίας, ήταν σφοδρή. Ποιο το περιεχόμενο; Να μειώσουν στην ευρωζώνη την πολιτική της σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής, να αντιμετωπίσουν τα χρέη με ευρωομόλογο, δημιουργώντας συνθήκες με τη χαλάρωση της σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής αύξησης των λαϊκών εισοδημάτων ώστε να τονωθεί η ζήτηση, άρα να «επανεκκινήσει η οικονομία». Κάποιοι οικονομικοί αναλυτές αλλά και δημοσιολόγοι, ερμήνευσαν αυτή την πίεση του ΔΝΤ, ως πίεση για εφαρμογή κεϋνσιανής πολιτικής. Αυτή η όξυνση έρχεται αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση της 6μηνιαίας έκθεσης του ΔΝΤ που δείχνει ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση βαθαίνει διεθνώς και εκτιμά ότι «βραχυπρόθεσμα, οι κίνδυνοι προέρχονται κατά κύριο λόγο από τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη, κυρίως από τις εξελίξεις στην Κύπρο και την πολιτική κατάσταση στην Ιταλία». Αναθεωρεί προς τα κάτω την πρόβλεψή του για το παγκόσμιο ΑΕΠ, που υπολογίζει ότι θα φτάσει το 3,3%, αντί για 3,5% που είχε προβλέψει το Γενάρη. Και προβλέπει ότι η χώρα που είναι στην πλέον επικίνδυνη ζώνη είναι η Γαλλία, δεύτερη σε μέγεθος οικονομία της ευρωζώνης, εκτιμώντας ότι φέτος αναμένεται συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,1%, ενώ στις προηγούμενες προβλέψεις του, το ΔΝΤ εκτιμούσε ότι θα κατέγραφε ανάπτυξη 0,3%. Κάνει δε εκτίμηση για το ποιες χώρες της Ευρωζώνης αναμένεται να παρουσιάσουν συρρίκνωση του ΑΕΠ αναφέροντας τις: Ολλανδία -0,5%, Ιταλία -1,5%, Ισπανία 1,6%, Σλοβενία -2%, Πορτογαλία -2,3%, Ελλάδα -4,2% και η Κύπρος (για την οποία λόγω των εξελίξεων δεν υπήρχαν ακόμη διαθέσιμα στοιχεία για ακριβή πρόβλεψη). Το ΔΝΤ κάνει λόγο για «κούραση που συνδέεται με τη λιτότητα», εκτιμώντας ότι η επιδείνωση της κρίσης στην ευρωζώνη «θα μπορούσε να επηρεάσει τις ΗΠΑ μέσω των εμπορικών συναλλαγών και των χρηματοπιστωτικών αγορών», κυρίως στην περίπτωση που οι ανησυχίες των επενδυτών οδηγήσουν σε νέα άνοδο του δολαρίου σε σχέση με το ευρώ.

***

Βεβαίως δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν κόντρα στη Γερμανία για αλλαγή μείγματος πολιτικής διαχείρισης της κρίσης στην Ευρωζώνη. Από το 2010 και μετά, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπ. Ομπάμα έκανε αλλεπάλληλες παρεμβάσεις για χαλάρωση της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής. Είναι επίσης χαρακτηριστική η απάντηση του Γερμανού υπουργού Οικονομικών στο Γιούρογκρουπ του Ιούνη του 2012 προς τον Αμερικανό ομόλογό του σε μια ανάλογη παρέμβασή του με τη φράση, «αυτά να τα λες στην Αμερική».

Η όξυνση αυτής της αντιπαράθεσης αποκαλύπτει την οξύτητα των ανταγωνισμών στο όνομα του μείγματος πολιτικής για τη διαχείριση της κρίσης. Βεβαίως, η εκτίμηση του ΔΝΤ ότι μπορεί να υπάρξει άνοδος του δολαρίου έναντι του ευρώ σημαίνει φόβο για μείωση των εξαγωγών των ΗΠΑ στην ΕΕ. Υπάρχει και το δεδομένο ότι το ΔΝΤ συμμετέχει στη διαχείριση της κρίσης στην Ευρωζώνη άρα εδώ οξύνονται οι ανταγωνισμοί για τον επιμερισμό των ζημιών στις διάφορες χώρες από τη διαχείρισης της κρίσης. Αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σοβαρή.

***

Ουσιαστικά η κρίση επιδρά σε ανακατατάξεις στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα, επιδρά και στα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη. Αυτό τα ενδιαφέρει και από την άποψη της ισχύος στο διεθνή ανταγωνισμό για το μοίρασμα αγορών, ενεργειακών πηγών και πηγών πρώτων υλών, των δρόμων μεταφοράς τους, τις συμμαχίες με χώρες που έχουν γεωστρατηγική σημασία. Σ' αυτό τον αδυσώπητο ανταγωνισμό έχουν μπει ανερχόμενες καπιταλιστικές οικονομίες, (Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Βραζιλίας κ.λπ.). Ανάλογες διεργασίες γίνονται και στο εσωτερικό των καπιταλιστικών κρατών μεταξύ των διαφορετικών τμημάτων του κεφαλαίου σε σχέση με τις ιδιαίτερες συμμαχίες με τμήματα του κεφαλαίου ισχυρών καπιταλιστικών κρατών. Γενικά η καπιταλιστική οικονομία της Γερμανίας φαίνεται να ωφελείται από τη σκληρή δημοσιονομική πολιτική. Ταυτόχρονα, τους απασχολεί η αρνητική εξέλιξη σε Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, δηλαδή στις δεύτερη, τρίτη και τέταρτη σε μέγεθος καπιταλιστική οικονομία της Ευρωζώνης, οι τεράστιες δυσκολίες στη διαχείρισή της κρίσης που βαθαίνει σ' αυτές τις οικονομίες, με την αδυναμία ανάκαμψης των καπιταλιστικών οικονομιών με τη νέα συρρίκνωση. Τους απασχολεί η ενδεχόμενη διάσπαση της ευρωζώνης και μια πιθανή ισχυροποίηση της Γερμανίας με μικρότερη Ευρωζώνη και ενίσχυση των συμμαχιών της με Ρωσία, Κίνα κλπ. Δε νοιάζονται για τους λαούς της ΕΕ οι Αμερικάνοι.

***

Οσο για την «κεϋνσιανή πολιτική» που αποδίδουν κάποιοι στο ΔΝΤ, ερμηνεύοντας έτσι την παρέμβασή του, ότι τάχα η ζήτηση θα ανακάμψει την οικονομία, αφ' ενός αποπροσανατολίζουν, αφ' ετέρου κρύβουν ότι μια αύξηση των μισθών π.χ. έρχεται σε αντίθεση με την ανταγωνιστικότητα, την ανάγκη γοργών και μεγάλων κερδών. Ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας σημαίνει επενδύσεις. Και αν δεν πιάσει πάτο η κρίση, δηλαδή κι άλλη καταστροφή κεφαλαίου και εργατικής δύναμης, για να οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη συγκεντροποίηση κεφαλαίου. Αλλά και η πολιτική του ΔΝΤ δεν είναι «κεϋνσιανή». Ενα μείγμα ισορροπίας μεταξύ αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και της χαλάρωσής της ψάχνουν. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ, που τάχα εφαρμόζουν «χαλαρή πολιτική» πήραν δημοσιονομικά μέτρα ύψους 85 περίπου δισ. δολάρια.

Απ' όλα τα παραπάνω συνεπάγεται ανελέητος άγριος αντεργατικός αντιλαϊκός πόλεμος. Ο λαός να συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα να μη συνταχτεί με διαφορετικά μείγματα πολιτικής διαχείρισης της κρίσης σε όφελος του κεφαλαίου, δηλαδή με τους αστούς, αλλά να βγει στην αντεπίθεση.