Θέλουμε πρωτοπόρους εργάτες, οργανωτές και μαχητές στο χώρο τους

Θέλουμε πρωτοπόρους εργάτες, οργανωτές και μαχητές στο χώρο τους

Το παράδειγμα με το Συνδικάτο Οικοδόμων στα Γιάννενα, δίνει θετική πείρα για τον τρόπο δουλειάς που συμβάλλει στην αλλαγή των συσχετισμών και στην ανασύνταξη του κινήματος

Στην περιοχή της Βορειοδυτικής Ελλάδας, μπορούμε σήμερα να πούμε ότι έχουμε ανοίξει περισσότερες «παρτίδες» με εργαζόμενους σε μεγάλους και κρίσιμους χώρους δουλειάς. Οτι παρεμβαίνουμε πιο αποφασιστικά για άμεσα ζητήματα, όπως η απλήρωτη εργασία, οι απολύσεις, οι μειώσεις μισθών, ακόμα και σε χώρους που οι ταξικές δυνάμεις είναι μειοψηφία.
Ωστόσο, με ακόμη μεγαλύτερη σιγουριά μπορούμε να πούμε ότι αυτό δεν αρκεί. Δεν φτάνει απλά να κερδίζουμε τη συμπάθεια των εργατών, δεν ψάχνουμε «συμπαθούντες». «Ανταλλάσσουμε» τη γενική συμπάθεια με λιγοστούς στην αρχή εργάτες που θα είναι αποφασισμένοι, που θα στέκονται λίγο πιο μπροστά από τους υπόλοιπους, που ακόμα και αν δεν μπορούν να ηγηθούν σ' αυτήν τη φάση, θα είναι οι μελλοντικοί ηγέτες του χώρου, σε μια επόμενη κατάσταση.
Να πάρουμε ένα παράδειγμα: Μετά τις εκλογές, ξεκίνησαν κινητοποιήσεις σ' ένα εργοστάσιο μετάλλου (SPIDER) στα Γιάννενα, όπου οι εργαζόμενοι είναι δέκα μήνες απλήρωτοι. Στο σωματείο Μετάλλου πλειοψηφία είναι οι δυνάμεις της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, με κύριο στήριγμα το συγκεκριμένο εργοστάσιο. Χρόνια ολόκληρα έχουν διαπαιδαγωγήσει τους εργάτες στη λογική του «συνεταίρου»: «Να βοηθήσουμε να πάρει ο εργοδότης δάνειο», μάζεμα υπογραφών για παραγγελίες από τους δήμους για να τους προμηθεύσουν κάδους, να πάρει επιδοτήσεις η επιχείρηση κ.τ.λ.

Αυτές οι λογικές σμπαραλιάζουν στη συνείδηση του εργάτη τις ταξικές διαφορές. Συγκαλύπτουν ότι υπάρχουν δύο διαφορετικοί κόσμοι, που έχουν εκ διαμέτρου αντίθετα ταξικά συμφέροντα. Γαλούχησαν τους εργάτες σε εκφυλιστικές μεθόδους, όπως το χτύπημα της κάρτας στην απεργία. Επέτρεψαν στον εργοδότη να μεταφέρει ένα τμήμα της παραγωγής (καλούπια) στο εργοστάσιο που άνοιξε στη Σερβία. Για την όλη τους στάση, έχουν ανταμειφθεί διαχρονικά από την εργοδοσία, με την έμπρακτη στήριξή της, ώστε να είναι πλειοψηφία στο σωματείο μετάλλου.
Στο διπλανό εργοστάσιο της Ανακύκλωσης, που έχει τον ίδιο εργοδότη, η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων είναι συσπειρωμένοι στο ΠΑΜΕ. Οταν δεν πληρώνονται, κινητοποιούνται ακαριαία, ενώ την ίδια περίπου περίοδο βρίσκονταν σε κινητοποιήσεις για τα βαρέα και ανθυγιεινά, ενάντια στη λογική «δουλειά να έχουμε και ας είναι σε οτιδήποτε συνθήκες».
Η λογική του «μικρότερου κακού» που καλλιεργεί ο εργοδοτικός συνδικαλισμός και αναπαράγει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι επιζήμια για το κίνημα. Η γραμμή του ταξικού αγώνα, με την οποία παλεύει το ΠΑΜΕ, βοηθάει να διαμορφώνονται μαχητές εργάτες και αν μη τι άλλο καλύτερες προϋποθέσεις για να διεκδικήσουν και τα άμεσα ζητήματα.

Εμπιστοσύνη στους εργάτες ακόμα και όταν κάνουν πίσω

Η απεργία, που με καθοριστική παρέμβαση του ΠΑΜΕ ξεκίνησε στην SPIDER, διήρκεσε δέκα μέρες. Από τις ταξικές δυνάμεις έγινε προσπάθεια να αναδειχτεί σε πρώτο θέμα στα Γιάννενα, να συνδυαστεί με μια σειρά κινητοποιήσεις για μέτρα ανακούφισης των απλήρωτων και των άνεργων, για πάγωμα δανείων, κατάργηση χαρατσιών και δημοτικών τελών. Η προσπάθεια αυτή δεν είχε τα αποτελέσματα που θα θέλαμε.
Η σύγκρουση με το μηχανισμό της εργοδοσίας, όπως είναι αναμενόμενο, ήταν σκληρή, όπως και η πίεση με τη γνωστή προπαγάνδα ότι το ΠΑΜΕ θέλει να κλείσει το εργοστάσιο. Τη μια μέρα τους επισκέπτονταν εκπρόσωποι της εργοδοσίας στο σπίτι τους και αποσπούσαν υπογραφή για να σπάσει η απεργία και την άλλη πέταγαν την υπογραφή τους στους κάδους που οι ίδιοι φτιάχνουν και έμεναν έξω από την πύλη του εργοστασίου.
Κάτω από τις πιέσεις, έληξαν την απεργία για 300 ευρώ στα 10 μηνιάτικα που τους χρωστούσε η εργοδοσία. Αποδείχτηκε ότι χρειάζεται να γίνουν πολλά ακόμα για να θωρακιστούν ιδεολογικά - πολιτικά - οργανωτικά. Ομως, έχουμε εμπιστοσύνη σ' αυτούς τους εργάτες. Μπορούν να μάθουν και να μάθουμε από τις ελλείψεις μας.
Ο κύκλος της συγκεκριμένης κινητοποίησης που έκλεισε ανοίγει έναν πιο μεγάλο κύκλο: Αυτόν της εκπαίδευσης. Οι εργάτες αναγνωρίζουν ότι χωρίς την παρέμβαση του ΠΑΜΕ δε θα γινόταν τίποτα. Ξέρουμε και εμείς ότι οι εργάτες έχουν πολύ μεγάλη υπομονή. Και αν τώρα η υπομονή χρησιμοποιείται σε βάρος τους, για να τους εξαθλιώνουν, αύριο θα την χρησιμοποιήσουν υπέρ τους και θα είναι υπόδειγμα οργάνωσης και διεύθυνσης του αγώνα.

Να σχεδιάζουμε με βάση τη στρατηγική μας

Παρασυρόμαστε πολλές φορές στη λογική ότι αν δικαιώνονται τα αιτήματα ενός αγώνα, κερδίσαμε. Αν δεν δικαιώνονται, χάσαμε. Η ικανοποίηση ορισμένων άμεσων αιτημάτων είναι φυσικά μια σοβαρή και καθοριστική πλευρά, προπομπός για να βλέπει τη μεγάλη δύναμη που έχει ο εργάτης να επιβάλλει το δίκιο του. Τον γεμίζει με σιγουριά, δίνει παραπέρα ώθηση.
Ωστόσο, ανεξάρτητα από την εξέλιξη που θα έχει κάθε φορά ένας αγώνας, δεν πρέπει να αδυνατίζει ο προσανατολισμός να διαμορφώνουμε τους πρωτοπόρους της τάξης, να δημιουργούμε σε πρώτη φάση οργανωτές - πυρήνες - πρωτοπόρους εργάτες. Οσο και να το γυροφέρνουμε, εκεί καταλήγουμε. Αυτός είναι ο καθοριστικός δείκτης και σ' αυτό πρέπει να κριθεί η κάθε Κομματική Οργάνωση που δρα στο κίνημα, οι γραμματείες του ΠΑΜΕ, τα σωματεία.
Πυρήνες με αντοχή, αποφασιστικότητα, ατσαλένια θέληση δε διαμορφώνονται με το «άιντε να πληρωθούμε». Απαιτείται σταθερή διαφώτιση για το ποιος είναι ο αντίπαλος, ότι τα καυτά και κρίσιμα ζητήματα που μας κατατρώνε σήμερα, δε θα λυθούν με εκλογές και χαρτοπόλεμο στη Βουλή. Χρειάζεται οι κομμουνιστές να εξηγήσουμε καλύτερα πού το πάει σήμερα το ΚΚΕ, τι κίνημα χρειάζεται, πώς θα εξασθενεί η δηλητηριώδης επιρροή του οπορτουνισμού. Εν ολίγοις, όλα αυτά δηλαδή που έχει επεξεργαστεί το Κόμμα στο Πρόγραμμα του και στις Αποφάσεις του 19ου Συνεδρίου.
Σκοντάφτουμε, όμως, στο εξής βασικό: Οτι οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες που δουλεύουμε στα σωματεία, στις γραμματείες του ΠΑΜΕ, δεν σχεδιάζουμε πάντα με βάση αυτό, ούτε καθοδηγητικά αποτελεί μόνιμη έγνοια μας, έχουμε αρκετές αδυναμίες. Δεν φτάνει να μιλάμε γενικά για την κατεύθυνση του κινήματος. Πρέπει οι κρίκοι του κινήματος να σχεδιάζουν με βάση τη στρατηγική που βάζουμε στο εργατικό κίνημα.
Αυτό δε λύνεται με παροτρύνσεις. Οι κομμουνιστές που είναι εκλεγμένοι στα συνδικάτα, πρέπει να πιάσουν τον ταύρο από τα κέρατα, να πάρουν μέτρα απλά και στοιχειώδη, να συμβάλλουν στη λειτουργία, να μεταφέρουν πείρα. Να γίνει αναδιάταξη σ' αυτό τον ευαίσθητο κρίκο, αλλαγές όπου χρειάζεται. Να εμπιστευτούμε κόσμο, να ριχτούν σ' αυτήν τη δουλειά με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα σύντροφοι και συντρόφισσες, καλύτερα προετοιμασμένοι.

Το παράδειγμα του Συνδικάτου Οικοδόμων

Οι κομμουνιστές δεν αποτιμάμε τη δράση μας με κριτήριο ότι από εκεί που κάναμε δύο πράγματα, τώρα κάνουμε τρία. Κρίνουμε τη δράση μας ανάλογα με τις συνθήκες, τα βήματα που έχουμε κάνει και που μπορούν να λειτουργήσουν πολλαπλάσια, τις δυνατότητες που ανοίγονται.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα από τους οικοδόμους στα Γιάννενα, όπου πλειοψηφούν οι ταξικές δυνάμεις. Χωρίς να βάλουμε «ταβάνι» στη δουλειά μας, προσπαθήσαμε να σχεδιάσουμε την παρέμβασή μας μπροστά στις εκλογές του Συνδικάτου, με βασικό άξονα τους άνεργους οικοδόμους ανά γειτονιά και τον ΟΑΕΔ και να απλωθεί η δουλειά αυτή σ' όσο το δυνατόν μεγαλύτερο περίγυρο. Οργανώθηκαν στο συνδικάτο πάνω από 400 άτομα, κόσμος νέος ηλικιακά που δεν είχε προηγούμενη συναναστροφή με το Συνδικάτο.
Η αστική τάξη της πόλης αντιλήφθηκε τον κίνδυνο και τι σημαίνει σαν προοπτική να χάσουν οι εργοδοτικοί το Εργατικό Κέντρο. Τα τοπικά κανάλια έκαναν τη συνηθισμένη συκοφαντική δουλειά τους. Η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, που έχει σαν προτεραιότητα στον καταμερισμό της τον αντικομμουνισμό, ενώθηκε με τα κανάλια και την ΠΑΣΚΕ, για να αποτρέψει ό,τι μπορούσε.
Το κυριότερο όμως δεν είναι ότι το ψηφοδέλτιο των ταξικών δυνάμεων κατέγραψε ένα πολύ καλό εκλογικό αποτέλεσμα (από 388 ψήφους, πήγε στις 888). Το βασικό είναι ότι αναδείχτηκαν νέες δυνάμεις που μπορούν να έχουν καταλυτικό ρόλο στη συνέχεια. 900 άνθρωποι σε μια πόλη σαν τα Γιάννενα, μπορούν να αποτελούν δύναμη κρούσης. Αυτοί οι άνθρωποι έχουν γυναίκες στα εργοστάσια, παιδιά που είναι μαθητές, άνεργα, στους χώρους κατάρτισης.
Λέμε για παράδειγμα δουλειά στη νεολαία και σκεφτόμαστε ότι είναι κάτι πιο πέρα από την αρμοδιότητα της ΚΟΒ, μια ειδική ενασχόληση μακριά από την καθημερινότητά της. Χωρίς να σημαίνει ότι είναι εύκολο, απαιτείται πλέον άλλο επίπεδο σχεδιασμού με βάση τα βήματα που κάναμε. Πρέπει να σταματήσουμε να γυρνάμε στην αρχή της διαδρομής, να σχεδιάζουμε μ' αυτούς που έχουμε συνηθίσει. Χρειάζεται να σχεδιάσουμε για πολλούς και για όλα, να μην αφήνουμε κυριολεκτικά «στην απ' έξω» πολύ κόσμο και τις οικογένειές τους. Να μην ακυρώνουμε τις τις δυνατότητες που εμείς κατακτήσαμε, τον ίδιο τον κόπο μας.

Σημαντικό καθήκον η αλληλεγγύη

Χρήσιμη είναι, επίσης, η πείρα που βγαίνει από την πρωτοβουλία στην Ηπειρο για πανηπειρωτικό συλλαλητήριο με θέμα την ανεργία, έπειτα από κάλεσμα του ταξικού Εργατικού Κέντρα Αρτας. Πραγματοποιήθηκε σύσκεψη που συμμετείχαν επιπλέον γύρω στα 10 σωματεία που δεν συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Μέχρι τη σύσκεψη, έγινε καλή δουλειά από τις ταξικές δυνάμεις, με συζήτηση αναλυτική στα σωματεία, προσπάθεια καταγραφής των ανέργων, επικέντρωση στον ΟΑΕΔ.
Ωστόσο, η προσπάθεια έφτασε μέχρι τα μισά. Στο πανηπειρωτικό συλλαλητήριο με εξαίρεση το ΕΚ Αρτας, συμμετείχαν οι δυνάμεις που συνήθως φτάνουν οι ταξικές συνδικαλιστικές οργανώσεις, ενώ ήταν μια πρωτοβουλία που θα μπορούσε να αναθαρρέψει εργατόκοσμο, να δώσει το στίγμα.
Σε μια περίοδο που ο κόσμος έχει ανάγκη από ένα στήριγμα, εμείς κάθε πρωτοβουλία που παίρνουμε στο κίνημα χρειάζεται να τη στηρίζουμε «με νύχια και με δόντια». Από αυτήν τη σκοπιά, είναι θετικό το σχέδιο που μπαίνει στα Εργατικά Κέντρα και στα σωματεία για τους ανέργους και πρέπει πάση θυσία να στηριχτεί, να εμπλουτιστεί και να αφήσει μετρήσιμα αποτελέσματα.
Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται χωρίς κανέναν δισταγμό σ' όλα τα Εργατικά Κέντρα, στα σωματεία, οι ταξικές δυνάμεις να ηγηθούν στην αλληλεγγύη, να δυναμώσει η συλλογική σκέψη, να αναζητήσουμε νέες μορφές. Υπάρχουν πολλοί δίπλα μας που μπορούν να συμβάλουν στην οργάνωση μιας τέτοιας δουλειάς και σ' αυτούς πρέπει να απευθυνθούμε.

Του Νεκτάριου ΤΡΙΑΝΤΗ*
* Ο Ν. Τριάντης είναι μέλος του Γραφείου Περιοχής Βορειοδυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ