Η θέση του ΚΚΕ για το Σύμφωνο Συμβίωσης

Η θέση του ΚΚΕ για το Σύμφωνο Συμβίωσης

Αποσπάσματα από την τοποθέτηση του βουλευτή του ΚΚΕ, Γιάννη Γκιόκα, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής

Στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής (Διαρκής Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης) βρίσκεται το νομοσχέδιο με τίτλο «Σύμφωνο συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων, ποινικές και άλλες διατάξεις». Την περασμένη Τετάρτη ψηφίστηκε στην Επιτροπή και η συζήτηση αναμένεται να συνεχιστεί με τη δεύτερη ανάγνωση τη Δευτέρα στην Επιτροπή και στη συνέχεια στην Ολομέλεια της Βουλής την Τετάρτη 23 Δεκέμβρη. Με βάση τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στα πρώτα 14 άρθρα του νομοσχεδίου, δίνεται η δυνατότητα και στα ομόφυλα ζευγάρια να συνάψουν Σύμφωνο Συμβίωσης.
Ο βουλευτής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, ανέπτυξε τη θέση του ΚΚΕ στη συζήτηση στην Επιτροπή της Βουλής, με κριτήριο την αντίληψη του ΚΚΕ για την οικογένεια, ως ιστορικό - κοινωνικό φαινόμενο:
«Η οικογένεια είναι κοινωνική σχέση, είναι θεσμός προστασίας των παιδιών, όπως διαμορφώθηκε στο πλαίσιο της σημερινής κοινωνίας, του καπιταλισμού. Επίσης, θεωρούμε ότι ο πολιτικός γάμος πρέπει να είναι η μοναδική, υποχρεωτική μορφή γάμου. Και όποιος θέλει, ας έχει δικαίωμα και της αντίστοιχης θρησκευτικής τελετής.
Αλλά αυτό τον αστικό εκσυγχρονισμό που σε άλλες χώρες έχει γίνει εδώ και χρόνια, δεν τον ακουμπάτε. Εάν η κυβέρνηση ήθελε να θεσπίσει έναν πολιτικό γάμο λιγότερο "γραφειοκρατικό", θα μπορούσε να προτείνει τις απαραίτητες, τις αναγκαίες τροποποιήσεις στο πλαίσιο του Αστικού Κώδικα.
Δε χρειάζονται δύο νομοθετικές ρυθμίσεις (πολιτικός γάμος και Σύμφωνο Συμβίωσης) για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μεταξύ των συζύγων, που ο πυρήνας τους είναι εν δυνάμει η αναπαραγωγή, η ανατροφή και η διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Οταν το 2008 θεσπίστηκε το Σύμφωνο Συμβίωσης μόνο για τα ετερόφυλα ζευγάρια, το ΚΚΕ είχε αναδείξει ότι ο πραγματικός στόχος δεν είναι η σύναψη μιας πιο χαλαρής μορφής γάμου, αλλά σταδιακά να προχωρήσει νομοθετικά η θεσμοθέτηση του γάμου ομόφυλων ζευγαριών και της υιοθεσίας παιδιών.
Σήμερα, αυτό επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι το Σύμφωνο Συμβίωσης διευρύνεται ως προς τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των δύο συμβαλλόμενων, που ουσιαστικά προσομοιάζει με το γάμο και κυρίως από το γεγονός ότι επεκτείνεται και στα ομόφυλα ζευγάρια.
Η καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, την οποία επικαλείται η κυβέρνηση και η Εισηγητική Εκθεση, δεν αφορούσε παραβίαση κάποιας θετικής υποχρέωσης, επιβαλλόμενης από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Αλλά αφορούσε αρνητική διάκριση σε βάρος των ομοφύλων ζυγαριών, στο πλαίσιο όμως της θεσμοθέτησης του Συμφώνου Συμβίωσης. Εάν δεν υπήρχε το Σύμφωνο Συμβίωσης για τα ετερόφυλα ζευγάρια, δε θα έμπαινε ζήτημα καταδίκης της Ελλάδας.
Ο στόχος μέσα από το νομοσχέδιο είναι ουσιαστικά η θεσμική αναγνώριση της οικογένειας ομόφυλων ζευγαριών, συμπεριλαμβανομένων - σε μια πορεία - και της απόκτησης παιδιών από αυτά. Και εκεί είναι η δική μας η διαφωνία.
Βέβαια, η κυβέρνηση, με το συγκεκριμένο Σχέδιο Νόμου, δεν εισάγει την υιοθεσία παιδιών ή την απόκτηση παιδιών με άλλο τρόπο από ομόφυλα ζευγάρια. Ομως, ανοίγει ο δρόμος, όχι μόνο πολιτικά αλλά και νομικά. Η λογική, ο τρόπος νομοθέτησης και οι προθέσεις του ΣΥΡΙΖΑ - που δεν τις έχει κρύψει, τις ομολογεί ανοικτά με κάθε ευκαιρία - επιβεβαιώνει την εκτίμησή μας. Επιπλέον, σε όποια χώρα του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει θεσπιστεί το Σύμφωνο Συμβίωσης, σχεδόν παντού το επόμενο βήμα ήταν ο πολιτικός γάμος ομόφυλων ζευγαριών και η υιοθεσία παιδιών.

Υποκριτικό το ενδιαφέρον της κυβέρνησης

Κατά τη γνώμη μας, ο στόχος του νομοσχεδίου που φέρνει η κυβέρνηση, δεν είναι ούτε η προστασία βασικών δικαιωμάτων όσων έχουν ομόφυλο σεξουαλικό προσανατολισμό, που είναι σεβαστό. Ως ΚΚΕ, μάλιστα, στεκόμαστε απέναντι σε όσους και όσες προβαίνουν σε πρακτικές στιγματισμού, διακρίσεων σε βάρος τους. Εχουμε ψηφίσει, όλα αυτά τα χρόνια, διατάξεις που έχουν έρθει στη Βουλή για να τιμωρούνται αυστηρότερα τέτοιου είδους συμπεριφορές και φυσικά δεν αδιαφορούμε για μια σειρά ζητήματα που τέθηκαν και αφορούν τη διαβίωση, Υγεία, Ασφάλιση που τίθενται.
Θέτουμε το εξής απλό ερώτημα: Οσοι άνθρωποι έχουν επιλέξει ένα συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό ή έχουν επιλέξει μια μορφή συμβίωσης - που λέτε ότι τους υπερασπίζεστε μέσα από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο - εξαιρούνται της επίθεσης την οποίαν έχετε εξαπολύσει συνολικά στα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα; Οχι. Η μεγάλη πλειοψηφία και αυτών των ανθρώπων υφίστανται και θα υποστούν τις συνέπειες αυτής της πολιτικής, όπως και οι υπόλοιποι.
Από τη μια μεριά, λοιπόν, η κυβέρνηση στην κυριολεξία τσακίζει κοινωνικά, ασφαλιστικά, εργασιακά δικαιώματα και από την άλλη μεριά θέλει να εμφανίζεται, υποκριτικά, υπερασπιστής δικαιωμάτων.
Μιλήσατε για το δικαίωμα της συνταξιοδότησης, τη στιγμή που μετατρέπεται σε επίδομα πτωχοκομείου των 300 ευρώ, για τη σύνταξη, που μπαίνουν όρια και προϋποθέσεις, οι οποίες ουσιαστικά κάνουν την αξιοπρεπή σύνταξη άπιαστο όνειρο για τη μεγάλη πλειοψηφία των σημερινών εργαζομένων.
Η εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ, η κυρία Κατριβάνου, στην τοποθέτησή της αναρωτήθηκε για ποιο λόγο να μην μπορεί κάποιος, που συμβιώνει με κάποιον άλλον, να τον ασφαλίσει, για να έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Αυτή η λογικοφανής και δήθεν προοδευτική άποψη κρύβει μια βαθιά αντιδραστική αντίληψη. Οτι κάποιος, για να έχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, πρέπει να είναι ασφαλισμένος, ενώ ο ανασφάλιστος και η ανασφάλιστη πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο επίπεδο παροχών.
Υπάρχει, λοιπόν, υποκρισία από την κυβέρνηση. Για παράδειγμα, έγινε ολόκληρο θέμα και δικαίως με τα φάρμακα των οροθετικών και τις ελλείψεις που υπάρχουν στα νοσοκομεία. Μάλιστα, είναι γνωστό ότι ένα μεγάλο μέρος των φορέων είναι ομοφυλόφιλοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει ευαισθησία να εξασφαλίζεται απρόσκοπτα η φαρμακευτική τους αγωγή; Ιδιαίτερα όταν η καθυστέρηση στη χορήγηση της συγκεκριμένης θεραπείας, ακόμα και μια μέρα, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην κατάσταση της υγείας τους.

Γιατί τα κοινωνικά δικαιώματα καθενός να εξαρτώνται από κάποιον άλλο;

Και σε τελική ανάλυση, γιατί να εξαρτάται κάποιος από κάποιον άλλον; Σήμερα, υπάρχουν παντρεμένες γυναίκες οι οποίες παραμένουν σε μια σχέση που δεν τους καλύπτει (σωματικά, πνευματικά, ψυχικά) ή γυναίκες που μπορεί να υφίστανται ενδοοικογενειακή βία, επειδή δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τα μέσα για να ζήσουν οι ίδιες και τα παιδιά τους. Υπάρχει οικονομική εξάρτηση από το σύζυγό τους. Από την άλλη μεριά, υπάρχουν ζευγάρια που βγάζουν εικονικό διαζύγιο για να μπορούν να υπαχθούν σε κάποια διάταξη του νόμου σε σχέση με τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Αρα, λοιπόν, τι αποδεικνύει αυτό; Αποδεικνύει ότι ο γάμος, η οικογένεια, από μόνα τους, δεν είναι μέσο ικανοποίησης μιας σειράς κοινωνικών δικαιωμάτων που πρέπει να ικανοποιούνται καθολικά, για όλους.
Δεύτερο ζήτημα. Υπάρχουν μια σειρά ζητήματα τα οποία ακούστηκαν και στην Επιτροπή, για τη διευθέτηση των κληρονομικών θεμάτων ή για να λαμβάνει γνώση κάποιος για θέματα που αφορούν την υγεία κάποιου άλλου. Για ποιο λόγο να είναι θέμα που αφορά μόνο τους συγγενείς; Να εξασφαλίζεται το δικαίωμα σε όποιον ή όποια δεν επιθυμεί να έχουν οι συγγενείς την ευθύνη για τέτοια ζητήματα (κληρονομικά, υγείας, τρόπου τέλεσης κηδείας) να ορίζει με ιδιωτικό πληρεξούσιο κάποιον οικείο του, φίλο του, οποιαδήποτε και οποιονδήποτε αυτός εκτιμά, που να έχει τον πρώτο λόγο για να λαμβάνει γνώση, να ρυθμίζει τις υποθέσεις του.
Κατά τη γνώμη μας, ένα πολύ μεγάλο μέρος αυτών των ζητημάτων μπορούν να αντιμετωπιστούν με ιδιωτικό τρόπο, στο πλαίσιο ιδιωτικών συμφωνητικών ή στο πλαίσιο διαθήκης. Εάν χρειάζεται, πρέπει να γίνουν και αναγκαίες τροποποιήσεις στον Αστικό Κώδικα, στο πλαίσιο και μιας αναμόρφωσής του. Η ρύθμισή τους αποτελεί, όμως, ατομική ιδιωτική υπόθεση.
Να, λοιπόν, πώς μια σειρά διεκδικήσεων και αιτημάτων μπορούν να ικανοποιηθούν διαφορετικά. Εμείς θεωρούμε ότι ο αγώνας που πρέπει να γίνει σήμερα για τα ζητήματα της Κοινωνικής Ασφάλισης, που περιλαμβάνει την Υγεία, Πρόνοια, τη συνταξιοδότηση, χωρίς διάκριση φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας, καλύπτουν τα αιτήματα που έχουν αυτοί οι άνθρωποι.

Ανάγετε μια ιδιωτική υπόθεση σε οικογένεια

Η εξέλιξη της οικογένειας είναι σύμφυτη με την εξέλιξη των κοινωνικών σχέσεων.
Δε θεωρούμε ότι ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ικανοποίηση της σεξουαλικότητας ή η συμβίωση από μόνη της, ακόμα και στο πλαίσιο μιας φοιτητικής συγκατοίκησης, παράγουν κοινωνικά δικαιώματα.
Δικαιώματα και υποχρεώσεις γεννιούνται στο πλαίσιο του γάμου, που αποτελεί τη νομική έκφραση της κοινωνικής σχέσης της οικογένειας. Περιλαμβάνει την κοινωνική προστασία των παιδιών, τα οποία βιολογικά είναι αποτέλεσμα της σεξουαλικής σχέσης άντρα και γυναίκα.
Οταν, λοιπόν, ως κυβέρνηση, μια ιδιωτική υπόθεση επιδιώκετε στο πλαίσιο αυτού του νομοθετικού πλαισίου να την ανάγετε, την αναγορεύετε σε οικογένεια, κατά τη γνώμη μας, ανοίγετε το δρόμο και για την υιοθεσία παιδιών ή την απόκτηση παιδιών με άλλο τρόπο.
Και στη συμβίωση των ομόφυλων ζευγαριών, αντικειμενικά το παιδί έχει παραποιημένη αντίληψη αυτής της βιολογικής σχέσης, αλλοιώνεται από τα βιώματά του. Το ανδρικό - πατρικό και το γυναικείο - μητρικό πρότυπο έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, που πηγάζουν από τη φυσιολογία του ανθρώπινου είδους και είναι απαραίτητα για την ομαλή ψυχοσωματική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.
Και αυτή η αντικειμενική πραγματικότητα δεν ανατρέπεται ούτε στην περίπτωση του ομόφυλου σεξουαλικού προσανατολισμού, ούτε από το γεγονός ότι στον ετερόφυλο γάμο υπάρχουν προβλήματα βίας κι άλλα υποπροϊόντα της εκμεταλλευτικής κοινωνίας. Σε αυτή τη βάση, παρήχθησαν κι οι ανισοτιμίες των δύο φύλων και οι καταπιεστικές συμπεριφορές του άντρα προς τη γυναίκα και πολλά άλλα.
Ούτε προκύπτει από επιστημονικά τεκμηριωμένες σύγχρονες έρευνες πώς προκύπτει ο σεξουαλικός προσανατολισμός προς το ίδιο φύλο. Σε μεγάλο βαθμό, έχει τις ρίζες του σε χρόνια κοινωνικά προβλήματα στις σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων, στα βιώματα των παιδιών μέσα στην οικογένεια, στο ευρύτερο οικογενειακό, φιλικό, σχολικό περιβάλλον, στην ενδοοικογενειακή βία. Συνεπώς, δεν μπορεί να παρουσιάζεται ως αποκλειστικά ατομική απόφαση, ανεξάρτητα από τον κοινωνικό περίγυρο.
Επίσης, με αυτή τη λογική, γιατί αύριο να μην τεθεί θέμα και για πολυγαμικά, πολυμερή σύμφωνα συμβίωσης, εφόσον κριτήριο είναι η ατομική επιλογή, για τη νομική έκφραση σεξουαλικών, συναισθηματικών δεσμών; Αυτή η συζήτηση έχει ανοίξει ήδη και υπάρχει και η πολιτική πρακτική σε κάποιες χώρες, όπως στη Βραζιλία.

Οι αστικοί εκσυγχρονισμοί δεν αναίρεσαν την ταξική ανισότητα και την ανισοτιμία της γυναίκας

Στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου, αναφέρεται ότι η οικογένεια εξελίσσεται. Προφανώς κι εξελίσσεται. Αλλη ήταν η οικογένεια στη δουλοκτησία κι άλλη σήμερα στον καπιταλισμό.
Και μέσα στον καπιταλισμό εξελίσσεται η οικογένεια. Για παράδειγμα, πριν από μερικά χρόνια υπήρχε η προίκα, υπήρχε το επώνυμο, η μη αναγνώριση παιδιών εκτός γάμου. Και το ΚΚΕ είχε πρωτοστατήσει στους αγώνες για να υπάρξουν τροποποιήσεις στο Οικογενειακό Δίκαιο. Βέβαια, ακόμη και οι αστικοί εκσυγχρονισμοί που έγιναν, δεν αναίρεσαν το βασικό: την ταξική ανισότητα και την ανισοτιμία της γυναίκας που υπάρχει σήμερα, στο πλαίσιο της εκμεταλλευτικής κοινωνίας.
Αρα, λοιπόν, η εξέλιξη της οικογένειας είναι σύμφυτη με την εξέλιξη των κοινωνικών σχέσεων, που βασίζονται στην κυριαρχία συγκεκριμένων οικονομικών σχέσεων.
Με την κατάργηση των ξεπερασμένων, εκμεταλλευτικών κοινωνικών σχέσεων και την αντικατάστασή τους από σχέσεις που θα αντιστοιχούν σε μια ανώτερου τύπου οργάνωση της κοινωνίας, θα φανεί και στην έκφραση της κοινωνικής σχέσης της οικογένειας.
Με τη διαμόρφωση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας, οπωσδήποτε θα διαμορφωθεί νέος τύπος συμβίωσης, ως σχετικά σταθερής ετεροφυλικής σχέσης και αναπαραγωγής. Βασικό στοιχείο θα είναι η ισοτιμία της γυναίκας, η απελευθέρωσή της από τη σκλαβιά του ατομικού νοικοκυριού, η απαλλαγή της από την αποκλειστική ευθύνη στην ανατροφή των παιδιών, η εξασφάλιση ελεύθερου χρόνου για την ισότιμη συμμετοχή της στην οργάνωση και διεύθυνση της κοινωνικής παραγωγής, με μέτρα προστασίας της υγείας της, παίρνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες ανάγκες που προκύπτουν από τη μητρότητα.
Ομως, επειδή εσείς ούτε βλέπετε ούτε αποδέχεστε την επαναστατική αλλαγή, την ανατροπή, βαφτίζετε προοδευτικό ή εξαντλείτε την "προοδευτικότητά" σας σε νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, που δεν ανατρέπουν την ταξική ρίζα των κοινωνικών ανισοτήτων, που εκφράζουν ως πολιτική πρακτική αντιεπιστημονικές θεωρίες για το φύλο.
Καταψηφίζουμε επί της αρχής και τις Ειδικές Διατάξεις το Σύμφωνο Συμβίωσης, το οποίο κατά τη γνώμη μας, όπως εκφράζεται και από δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών και βουλευτών της κυβέρνησης, σε μια πορεία θα ανοίξει το δρόμο για την υιοθεσία παιδιών ή την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή από ομόφυλα ζευγάρια».