Καθοριστικής σημασίας καθήκον η ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος Από τη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην πόλη Χο Τσι Μινχ τον περασμένο Ιούλη Από τη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην πόλη Χο Τσι Μινχ τον περασμένο Ιούλη Την προσεχή Παρασκευή, 28 Οκτώβρη 2016,

Καθοριστικής σημασίας καθήκον η ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος

Από τη συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην πόλη Χο Τσι Μινχ τον περασμένο Ιούλη

Την προσεχή Παρασκευή, 28 Οκτώβρη 2016, ξεκινούν στην πρωτεύουσα του Βιετνάμ, Ανόι, οι εργασίες της 18ης Διεθνούς Συνάντησης Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, με θέμα «Η καπιταλιστική κρίση και η ιμπεριαλιστική επίθεση. Η στρατηγική και τακτική των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων στην πάλη για την ειρήνη, τα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα, το σοσιαλισμό».

Η σύγχρονη ιστορία των Διεθνών Συναντήσεων

Οι Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ δίνουν τη δυνατότητα στους κομμουνιστές από διάφορες χώρες να μπορούν να συζητούν τις εξελίξεις και τις εκτιμήσεις τους, σκέψεις και προτάσεις για τα καθήκοντα που βρίσκονται μπροστά, να ανταλλάσσουν πείρα, αλλά και να συντονίζουν την κοινή δράση.
Το KKE, μετά την αντεπανάσταση στην ΕΣΣΔ και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες, κατέβαλε σημαντικές προσπάθειες κι έχει πάρει σειρά πρωτοβουλιών για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, για τη χάραξη επαναστατικής στρατηγικής. Στην κατεύθυνση αυτή, το 1998 ξεκίνησε τις Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ, που βρήκαν μεγάλη και θερμή ανταπόκριση κι από δεκάδες άλλα ΚΚ.
Οι Διεθνείς Συναντήσεις των ΚΚ καθιερώθηκαν ως ένα σημαντικό διεθνές γεγονός για το κομμουνιστικό κίνημα και δε διοργανώνονται πλέον από ένα ΚΚ, αλλά από μια Ομάδα Εργασίας ΚΚ, και μετά από την Αθήνα, όπου πραγματοποιήθηκαν επί 7 συνεχή χρόνια, συνεχίστηκαν σε Λισαβόνα (Πορτογαλία), Mινσκ (Λευκορωσία), Σάο Πάολο (Βραζιλία), Νέο Δελχί (Ινδία), Τσουάνι (Νότια Αφρική), Αθήνα, Βηρυτός (Λίβανος), Λισαβόνα, Κωνσταντινούπολη (Τουρκία), ενώ φέτος θα φιλοξενηθούν στο Ανόι, από το ΚΚ Βιετνάμ.

Στο πλαίσιο των Διεθνών Συναντήσεων των ΚΚ, εδώ και χρόνια, κυκλοφορεί το Ενημερωτικό Δελτίο των ΚΚ, που εκδίδεται σε ηλεκτρονική μορφή στα Αγγλικά, ενώ έχει αναπτυχθεί το σύστημα ταχείας αλληλοενημέρωσης των ΚΚ μέσα από την ιστοσελίδα του SOLIDNET (www.solidnet.org), όπου κάθε ΚΚ μπορεί να δημοσιοποιεί τις ενέργειές του, τις εκτιμήσεις και τα ντοκουμέντα του.
Επιπλέον, στη βάση των κοινών δράσεων που συμφωνούνται στις Διεθνείς Συναντήσεις, τα ΚΚ αναπτύσσουν κοινές πρωτοβουλίες ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, στον αντικομμουνισμό, για την ενίσχυση της αλληλεγγύης στους εργατικούς αγώνες, την ενίσχυση των διεθνών αντιιμπεριαλιστικών οργανώσεων, την αλληλεγγύη με τους λαούς που αγωνίζονται, όπως π.χ. είναι ο λαός της Παλαιστίνης.
Από την άποψη αυτή, οι Διεθνείς Συναντήσεις προσφέρουν τη δυνατότητα ανταλλαγής πείρας και απόψεων ανάμεσα στα Κομμουνιστικά Κόμματα που συμμετέχουν, καταγράφοντας τα ζητήματα ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης που απασχολούν το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα.

Η χρονική στιγμή

Φέτος η Διεθνής Συνάντηση διεξάγεται σε συνθήκες όπου:

• Οξύνεται η διαπάλη των ιμπεριαλιστικών κέντρων για να ελέγξουν αγορές, ενεργειακές πηγές και δρόμους μεταφοράς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Χαρακτηριστική είναι η διαπάλη των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ με τη Ρωσία.
• Συνεχίζεται η τάση μεταβολής του συσχετισμού δύναμης, με συρρίκνωση του μεριδίου των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Προϊόν και αύξηση του μεριδίου της Κίνας κι άλλων χωρών. Εξέλιξη που συνδυάζεται με τη δημιουργία νέων διακρατικών ενώσεων καπιταλιστικών χωρών, όπως, π.χ. είναι η συμμαχία των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Ν. Αφρική).
• Οι ΗΠΑ, που διατηρούν την πρώτη θέση στην πυραμίδα του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος, προτείνουν μια Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων με την ΕΕ, που θα καλύψει το 50% της σημερινής παγκόσμιας παραγωγής και το 30% του παγκόσμιου εμπορίου. Εξέλιξη που συναντά σημαντικά τμήματα της γαλλικής και γερμανικής αστικής τάξης να αντιδρούν, γιατί καταλαβαίνουν ότι η αμερικανική πρόταση αποτελεί το «δούρειο ίππο» για τη διασφάλιση της οικονομικής ηγεμονίας των ΗΠΑ στην Ευρώπη. Ετσι εντείνεται ο οικονομικός πόλεμος, όχι μόνο ανάμεσα στη Ρωσία και στις χώρες του ευρωατλαντισμού, αλλά και στο εσωτερικό του ευρωατλαντικού μπλοκ, μεταξύ ΗΠΑ - Γερμανίας, με την ανάδειξη υποθέσεων σκανδάλων, με δικαστικές αποφάσεις που αφορούν στη «Siemens», τη VW, τη Deutsche Bank, την «Apple».
• Παρατηρούνται διεργασίες και στο εσωτερικό της ΕΕ, που είναι μία προωθημένη μορφή αντιδραστικής συμμαχίας μεταξύ καπιταλιστικών κρατών στην Ευρώπη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αξιολογηθούν και οι εξελίξεις με το Brexit, όπου η αυξανόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια εγκλωβίστηκε στο ρεύμα του αστικού ευρωσκεπτικισμού. Τάση που αναπτύσσεται σε πολλές χώρες της ΕΕ και γίνεται προσπάθεια αξιοποίησής της από ακροδεξιές και φασιστικές δυνάμεις.
• Την ίδια ώρα, κανένα ιμπεριαλιστικό κέντρο δεν προβλέπεται να λειτουργήσει ως ατμομηχανή για μια σημαντική αύξηση του ρυθμού καπιταλιστικής ανάπτυξης στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα, την επόμενη διετία, ενώ διογκώνεται διαρκώς και το υπερσυσσωρευμένο κεφάλαιο, δηλαδή το κεφάλαιο που δεν μπορεί να επενδυθεί με ικανοποιητικό ποσοστό κέρδους.
• Συνεχίζεται σε όλο τον κόσμο η επίθεση στα εργατικά και λαϊκά δικαιώματα που είχαν κατακτήσει με αγώνες οι λαοί, επίθεση που συνδυάζεται με τον αντικομμουνισμό και τη λήψη και κατασταλτικών μέτρων σε βάρος ΚΚ.

Τα ζητήματα που θα βρεθούν στο επίκεντρο της 18ης Διεθνούς Συνάντησης

Εννοείται πως τα παραπάνω ζητήματα θα βρεθούν στο επίκεντρο της 18ης Διεθνούς Συνάντησης, όπου και σ' αυτήν αναμένεται να εμφανιστούν σοβαρές ιδεολογικο-πολιτικές διαφορές, μεταξύ των ΚΚ που εξακολουθούν να στηρίζονται στο μαρξισμό - λενινισμό κι εκείνων των κομμάτων που έχουν απολέσει τα κομμουνιστικά χαρακτηριστικά τους και διατηρούν απλώς το όνομα, παίζοντας δραστήριο ρόλο σε σχεδιασμούς του οπορτουνισμού και της σοσιαλδημοκρατίας, όπως π.χ. είναι το Γαλλικό ΚΚ. Αλλωστε, δεν είναι κάποιο μυστικό πως το κομμουνιστικό κίνημα αντιμετωπίζει ιδεολογικοπολιτική και οργανωτική κρίση, που φέρει βαθιά τα σημάδια της αντεπανάστασης και της ισχυρής επίδρασης του οπορτουνισμού στις γραμμές του.
Το ΚΚΕ αναδεικνύει διαρκώς σ' αυτές τις Διεθνείς Συναντήσεις πως η πάλη για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος αποτελεί καθοριστικής σημασίας καθήκον, που σχετίζεται με την ουσιαστική συζήτηση και το ξεκαθάρισμα σοβαρών προβλημάτων στρατηγικής και τακτικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος. Τα θέματα που έχουν προτεραιότητα σ' αυτή τη συζήτηση είναι το ζήτημα του ιμπεριαλισμού, ως ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού κι όχι απλώς ως επιθετική εξωτερική πολιτική κάποιων χωρών. Ο χαρακτήρας της εποχής μας ως εποχής περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό και ο σοσιαλιστικός χαρακτήρας της επανάστασης, σε αντιπαράθεση με την ξεπερασμένη κι επιζήμια θεωρία των σταδίων προς το σοσιαλισμό. Η σύγκρουση με τις καπιταλιστικές διακρατικές ενώσεις και η αναγκαιότητα της πάλης για την αποδέσμευση από αυτές με εργατική εξουσία, σε αντίθεση με εκείνα τα κόμματα που τις θεωρούν μονόδρομο κι αγωνίζονται για τον «εκδημοκρατισμό» της ΕΕ και των άλλων σχετικών οργανώσεων. Οι αιτίες της κρίσης, που βρίσκονται στην ίδια τη φύση του καπιταλισμού κι όχι σε ένα μόνο τρόπο άσκησης της διαχείρισής του. Η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους για την εξάλειψη των αιτιών που τους προκαλούν κι όχι η πολιτική στήριξή τους, με τα διάφορα προσχήματα (π.χ. «καταπολέμηση της τρομοκρατίας»), που είναι ένα απαράδεκτο σφάλμα στο οποίο έχουν οδηγηθεί διάφορα κόμματα. Η στάση απόρριψης της συμμετοχής στην αστική διαχείριση, στις αστικές κυβερνήσεις, κόντρα στην αντίληψη των «αριστερών», «προοδευτικών» κυβερνήσεων, που αποτελούν τροχοπέδη στην αγωνιστική συνείδηση των εργαζομένων, καθώς και άλλα ζητήματα.
Εννοείται πως η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, κοντά στην ανάπτυξη των θέσεων του Κόμματος για τα παραπάνω, θα ενημερώσει τους εκπροσώπους των άλλων ΚΚ για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, τον αντιλαϊκό ρόλο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, τη δράση του ΚΚΕ και συνολικότερα του εργατικού - λαϊκού κινήματος.

Η σημασία της χάραξης κοινής στρατηγικής

Η Διεθνής Συνάντηση αναμένεται να καταλήξει σε Κοινές Δράσεις, ωστόσο είναι φανερό πως σήμερα απαιτούνται οι μεγαλύτερες δυνατές προσπάθειες, για να διαμορφωθούν οι βάσεις για την κατάκτηση προγραμματικής - ιδεολογικής ενότητας και ενιαίας επαναστατικής στρατηγικής σύγκρουσης με το κεφάλαιο και το εκμεταλλευτικό σύστημα, με τον οπορτουνισμό. Βεβαίως, οι δυσκολίες του αγώνα είναι μεγάλες. Η αστική και οπορτουνιστική πίεση είναι ισχυρή, αλλά οι κομμουνιστές έχουν υποχρέωση να επιδείξουν μεγάλη αντοχή και αποφασιστικότητα στην υπεράσπιση της Μαρξιστικής - Λενινιστικής Κοσμοθεωρίας, να πρωτοστατούν καθημερινά στους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες, στην αντιμονοπωλιακή, αντικαπιταλιστική πάλη, να προσπαθούν να κατακτήσουν σε όλες τις συνθήκες τη σύνδεση της καθημερινής δράσης με τον αγώνα για την επαναστατική εργατική εξουσία.
Σ' αυτήν την κατεύθυνση, το ΚΚΕ, με αίσθημα διεθνιστικής ευθύνης, πρωτοστάτησε στο ξεκίνημα των Διεθνών Συναντήσεων Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων, συνέβαλε και συμβάλλει στη διατήρηση του χαρακτήρα τους ως χώρου συνάντησης ΚΚ και παράλληλα συνεχίζει με δεκάδες άλλα ΚΚ τις προσπάθειες για συντονισμό της δράσης με πολλές μορφές, στην Ευρώπη, στα Βαλκάνια, στην ευρύτερη περιοχή. Στηρίζει τόσο τη συγκρότηση της «Ευρωπαϊκής Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας», στην οποία συμμετέχει σημαντικός αριθμός Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων της Ευρώπης, όσο και την έκδοση του περιοδικού «Διεθνής Κομμουνιστική Επιθεώρηση» (ΔΚΕ), που μελετάει σύγχρονα θεωρητικά ζητήματα. Κι οι δύο αυτές πρωτοβουλίες, στις οποίες το ΚΚΕ συμμετέχει δραστήρια, αποτελούν βήματα στην πορεία για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

Του Ελισαίου ΒΑΓΕΝΑ*
*Ο Ελισαίος Βαγενάς είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων