Σύνοδος - καθρέφτης βαθιών και περίπλοκων αντιθέσεων

Ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που βαθαίνουν όλο και περισσότερο - ακόμα και ανάμεσα σε δυνάμεις που συνεχίζουν να δηλώνουν «εταίροι» - και εκδηλώνονται σε όλο και περισσότερους τομείς, αποτελούν το πλαίσιο μέσα από το οποίο ξεκινά αύριο μία ακόμα Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ (Βορειοατλαντικού Συμφώνου), που πολλά αστικά επιτελεία χαρακτηρίζουν «ιδιαίτερα κρίσιμη». Πρόκειται για αντιθέσεις που «σιγοβράζουν» εδώ και χρόνια, στο έδαφος των αντικειμενικών εξελίξεων σε οικονομικό, πολιτικό, στρατιωτικό επίπεδο. Η οικονομική άνοδος της Κίνας και η στρατιωτική ενεργητική δράση της Ρωσίας στη Μ. Ανατολή και τα ενεργειακά της σχέδια, η προσπάθεια των ΗΠΑ να διατηρήσουν την παγκόσμια πρώτη θέση, οι παρεμβάσεις της Γερμανίας για την εξασφάλιση της συνοχής της ΕΕ και της Ευρωζώνης, είναι πλευρές του ίδιου ακριβώς ζητήματος.
«Ναυαρχίδες» του διεθνούς αστικού Τύπου ομολογούν με μεγάλη ειλικρίνεια ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία περνά «τεκτονικές αλλαγές», εξηγώντας ταυτόχρονα ότι ο Τραμπ είναι «περισσότερο η έκφραση και όχι η αιτία τους», στρέφοντας την προσοχή σε μια συνολικότερη επαναξιολόγηση συμμαχιών, που προχωρά, διμερών αλλά και πολυμερών.

***

Οι αποστάσεις που διευρύνονται ανάμεσα σε κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ, αναδεικνύοντας τα ισχυρά συμφέροντα που συγκρούονται μεταξύ τους, αντανακλώνται σε μια σειρά από μέτωπα ιδιαίτερα κρίσιμα για τον ευρύτερο συσχετισμό δυνάμεων. Μερικά μόνο παραδείγματα: Ο λεγόμενος «εμπορικός πόλεμος» - όπως τον αποκαλούν οι αστοί απομονώνοντας πλευρές σκληρών και γενικότερων ανταγωνισμών - με την εκατέρωθεν επιβολή δασμών, μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ. Η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το Ιράν, με την ταυτόχρονη συνέχιση των προσπαθειών των υπόλοιπων μερών (δηλαδή των ισχυρότερων ευρωπαϊκών δυνάμεων μαζί με Ρωσία - Κίνα) να τη διατηρήσουν. Η διαφορετική ταχύτητα και έκταση με τις οποίες οι διάφορες πλευρές (και στο εσωτερικό της ίδιας της ΕΕ) «επαναπροσεγγίζουν» τη Ρωσία. Η στενότερη συνεργασία ανάμεσα σε Κίνα και Ευρώπη, που είναι λογικό να μην περιορίζεται στους «δρόμους του μεταξιού» (ήταν χαρακτηριστικό δημοσίευμα του «Ρόιτερς» που εμφάνιζε το Πεκίνο να προτείνει κοινή προσφυγή κατά των ΗΠΑ για την «εμπορική πολιτική» τους). Η μελετημένη και με καθορισμένα αποτελέσματα προσπάθεια των Ευρωπαίων να αναβαθμίσουν τη διακριτή στρατιωτική τους παρέμβαση σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, με εργαλεία εντός αλλά και εκτός ΝΑΤΟικών δομών.

***

Την ίδια στιγμή, βέβαια, είναι πολύ παρακινδυνευμένο να διαπιστώσει κανείς ότι διακυβεύεται η διατήρηση του ΝΑΤΟ και μάλιστα με πρωτοβουλία των ΗΠΑ. Αλλά και άλλες δυνάμεις, του διαμετρήματος της Γερμανίας, ξεκαθαρίζουν ότι η συγκεκριμένη λυκοσυμμαχία εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο εργαλείο για την υπεράσπιση στρατηγικών τους συμφερόντων. Δεν είναι τυχαίες δηλώσεις όπως αυτή που έκανε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ, παραμονές της Συνόδου, που επισήμανε ότι «χρειαζόμαστε το ΝΑΤΟ, και τον 21ο αιώνα, ως εγγυητή της ασφάλειάς μας και μάλιστα ως μια Διατλαντική Συμμαχία». Βέβαια, είναι εξίσου χαρακτηριστικό πως στην ίδια δήλωση, η Μέρκελ δεν παρέλειψε να τονίσει το ενδιαφέρον που υπάρχει για μια «εύλογη σχέση» με τη Ρωσία, εννοώντας ότι το Βερολίνο δεν μπορεί παρά να ιεραρχεί μια «ρεαλιστική» σχέση με τη Μόσχα.
Αυτό που παζαρεύεται είναι η προσαρμογή της Συμμαχίας στις νέες συνθήκες, που βέβαια κάθε πλευρά μελετά με βάση τις δικές της προτεραιότητες, τα πλεονεκτήματα που εντοπίζει σε νέες ή παλιές συμμαχίες και για αυτό τις αναβαθμίζει, αλλά και τα πλεονεκτήματα που θα αφαιρέσει από ανταγωνιστές της.

***

Την ίδια στιγμή, βεβαίως, η λυκοσυμμαχία ενισχύει την αντιδραστική και επικίνδυνη ατζέντα της έχοντας την προσοχή της στραμμένη ανατολικά, κυρίως στοχεύοντας στον περιορισμό της επιρροής της Ρωσίας στην Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Ενω σταθερά προωθούνται τα σχέδια επέκτασης του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια και βέβαια με τη συμβολή και τον πρωταγωνιστικό ρόλο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Από αυτήν την άποψη, το κύριο για τους λαούς και τον λαό της χώρας μας είναι η ένταση της πάλης ενάντια στους επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ και βεβαίως ιδιαίτερα της ελληνικής εμπλοκής σε αυτούς, στην αξιοποίηση βάσεων και υποδομών για αυτούς τους σκοπούς. Αυτό το ζήτημα πρέπει να μπει στο επίκεντρο της δράσης του εργατικού - λαϊκού κινήματος.