4 Φεβ 2012



Πόσους πατέρες είναι καλό να έχει ένα παιδί;
Εκατόν δώδεκα χρόνια μετά την «Καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους», του Φρ. Ενγκελς, οι ανθρωπολόγοι ανακαλύπτουν σε ιθαγενείς της Νότιας Αμερικής νέα στοιχεία που επανεπιβεβαιώνουν τα συμπεράσματα του μεγάλου κλασικού του μαρξισμού
Ο Αρονμπαρί, πρώην επικεφαλής του χωριού Μπατσιτσίντα, διηγείται στον ανθρωπολόγο Μ. Λιζαράλντε (αριστερά) και τον πατέρα του τις σφαγές που υπέστησαν οι Μπαρί από τους τσιφλικάδες, που ήθελαν να τους αρπάξουν τη γη, στις δεκαετίες του 1940 και 1950
Β' ΜΕΡΟΣ
Πέρα από τους Μπαρί
Δεν είναι μόνο οι Μπαρί στους οποίους υπάρχουν επιβιώσεις της παλιάς μορφής οργάνωσης της οικογένειας και της κοινωνίας. Σύμφωνα με μελέτες άλλων ανθρωπολόγων, οι Να της κινέζικης επαρχίας Γιουνάν διατηρούν ακόμα και σήμερα μια μητριαρχική κοινωνία. Οι γυναίκες, όταν μεγαλώσουν, συνεχίζουν να ζουν με τις μητέρες, τις αδερφές και τους αδερφούς τους. Δεν παντρεύονται ποτέ και δεν πηγαίνουν να κατοικήσουν αλλού. Ολοι μαζί καλλιεργούν τα χωράφια και ψαρεύουν. Οι εραστές των γυναικών είναι απλοί επισκέπτες. Δεν έχουν καμιά επιρροή στην οικονομία του σπιτιού. Τα παιδιά τα μεγαλώνουν οι μητέρες τους και οι αδερφοί των μητέρων τους. Ο πατέρας δεν έχει καμιά υποχρέωση προς το παιδί και δεν αναγνωρίζεται εκτός αν μοιάζουν πολύ. Συνήθως οι γυναίκες έχουν σεξουαλικές σχέσεις με πολλούς άντρες, με αποτέλεσμα να είναι άγνωστος ο βιολογικός πατέρας. Στη γλώσσα των Να δεν υπάρχει καν η λέξη πατέρας. Οι γυναίκες έχουν απόλυτο έλεγχο των παιδιών τους, της περιουσίας και της σεξουαλικότητάς τους.
Κατάσταση με αρκετές αναλογίες με τους Να της Κίνας επικρατεί εκτός από τους Μπαρί και στους Κανέλα, Μεχινάκου και Αραουετέ της Νότιας Αμερικής. Μόλις ενηλικιωθούν οι γυναίκες μπορούν να δίνονται κατά βούληση σε όποιον άντρα τους αρέσει, αρκεί να μην παραβιάζουν το ταμπού της αιμομειξίας (η αρχή της αποφυγής της αιμομειξίας ήταν μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις της ανθρωπότητας, που επέτρεψε την αναπαραγωγή πιο υγιών και με περισσότερες ικανότητες πληθυσμών). Σε άλλες φυλές, όπως στους Κουριπάκο της Αμαζονίας, όπου η μητριαρχία έχει ήδη αντικατασταθεί από την πατριαρχία, αν και απαγορεύονται οι σχέσεις της συζύγου με άλλους άντρες, ωστόσο παραμένει σαν υπόλειμμα της προηγούμενης περιόδου η πίστη ότι τα παιδιά μπορούν να έχουν πολλούς πατέρες. Επίσης, ισχύει ο διαχωρισμός ανάμεσα στα γένη κι έτσι αν ο άντρας μιας γυναίκας πεθάνει τότε αυτή πρέπει να βρει νέο σύζυγο από το γένος στο οποίο ανήκει τώρα και όχι από το πατρικό της γένος (και πάλι για να αποφεύγεται η αιμομειξία).
Το μέλλον της μονογαμίας
Ενα μικρό παιδί σκαρφαλώνει σε μια κιρόρα, ένα τοίχο φτιαγμένο από πέτρες και φύλλα φοίνικα που κατασκευάζουν οι Μπαρί για να παγιδέψουν ψάρια μέσα σε λιμνούλες και να αυξήσουν την ψαριά τους
Το συμπέρασμα των επιστημόνων - έστω κι αν δεν προχωρούν παραπέρα τη σκέψη τους - είναι ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε ότι η οικογένεια είναι το φυσικό, ιδανικό ή ακόμα και πιο εξελιγμένο σύστημα ανθρώπινης κοινωνικής συγκρότησης. Ο Ενγκελς γράφει σχετικά: «Τώρα τραβάμε προς μια κοινωνική ανατροπή, όπου οι ως τώρα οικονομικές βάσεις της μονογαμίας θα εξαφανιστούν με την ίδια βεβαιότητα που θα εξαφανιστούν και οι βάσεις του συμπληρώματός της, της πορνείας. Η μονογαμία αναπτύχθηκε από τη συγκέντρωση μεγάλου πλούτου στα χέρια ενός - και μάλιστα στα χέρια ενός άντρα - και από την ανάγκη να κληρονομηθούν αυτά τα πλούτη από τα παιδιά αυτού του άντρα και κανενός αλλουνού. Γι' αυτό ήταν αναγκαία η μονογαμία της γυναίκας και όχι του άντρα, έτσι που αυτή η μονογαμία της γυναίκας δεν εμπόδιζε καθόλου την ανοιχτή ή σκεπασμένη πολυγαμία του άντρα».
«... Αφού λοιπόν η μονογαμία γεννήθηκε από οικονομικά αίτια, θα εξαφανιστεί όταν εξαφανιστούν αυτά τα αίτια; Θα μπορούσε κανείς με το δίκιο του ν' απαντήσει ότι όχι μόνο δε θα εξαφανιστεί, αλλά αντίθετα μόνο τότε θα πραγματοποιηθεί πλέρια». ...«Με το πέρασμα των μέσων παραγωγής σε κοινή ιδιοκτησία παύει η ατομική οικογένεια να είναι η οικονομική μονάδα της κοινωνίας. Το ατομικό νοικοκυριό μετατρέπεται σε κοινωνικό λειτούργημα. Η περιποίηση και ανατροφή των παιδιών γίνεται δημόσια υπόθεση. Η κοινωνία φροντίζει ίσα για όλα τα παιδιά, είτε είναι παιδιά νόμιμου γάμου είτε νόθα. Ετσι λείπει η έγνοια για τις "συνέπειες", που σήμερα αποτελεί το κυριότερο κοινωνικό - ηθικό και οικονομικό - στοιχείο που εμποδίζει ένα κορίτσι να δοθεί ανεπιφύλαχτα στον αγαπημένο της άντρα». ...«Και επειδή ο σεξουαλικός έρωτας από τη φύση του είναι αποκλειστικός - αν και αυτή η αποκλειστικότητα πραγματοποιείται σήμερα πέρα για πέρα μονάχα στη γυναίκα - ο γάμος που βασίζεται στον έρωτα είναι από τη φύση του μονογαμικός».
* Ολα τα αποσπάσματα είναι από το έργο του Φρ. Ενγκελς, «Η Καταγωγή της οικογένειας, της ατομικής ιδιοκτησίας και του κράτους», τέταρτη έκδοση.

Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»

ByΦιλιππος Ανθης στις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

TOP READ