Εθνικισμός και κοσμοπολιτισμός
Επειδή η πολιτική και η δράση του ΚΚΕ δε συνάδουν με τον κοσμοπολιτισμό του κεφαλαίου, προάγουν ούτε λίγο ούτε πολύ τον εθνικισμό - σύμφωνα με τις δυνάμεις που υποκλίνονται στην καπιταλιστική διεθνοποίηση (παγκοσμιοποίηση την ονομάζουν), αν και η ίδια αυτή διαδικασία στον καπιταλισμό οδηγεί, ιδιαίτερα μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων, στη διάλυση κρατών, σε αλλαγές συνόρων, σε εθνικιστικές αντιθέσεις που φτάνουν μέχρι τον πόλεμο, σε ιμπεριαλιστική υποδούλωση λαών κλπ. Αυτή η λογική, που αντιπαραθέτει τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της αστικής ιδεολογίας - κάθε φορά που λόγω των κοινωνικοπολιτικών εξελίξεων αποκαλύπτεται η αντιδραστική πολιτική των μονοπωλίων και του χρηματιστικού κεφαλαίου στο ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, τον ιμπεριαλισμό - αποτελεί όπλο στα χέρια της κυρίαρχης τάξης για την προστασία της εξουσίας της. Και τη χρησιμοποιεί ακόμη και για την αντιμετώπιση του όποιου ενδεχόμενου λαϊκής αμφισβήτησης μιας πολιτικής επιλογής της, έστω και αν αυτό μπορεί να εκφραστεί με οξύτητα τη στιγμή της συγκεκριμένης επιλογής, είτε έχει σχέση με την εσωτερική πολιτική είτε με την εξωτερική. Δεν είναι τυχαίο. Το γεγονός ότι η πολιτική του κεφαλαίου στην εποχή του ιμπεριαλισμού περνά ολοκληρωτικά στην αντίδραση και αποκαλύπτεται ολοκληρωτικά η βαρβαρότητα του συστήματος δημιουργεί προϋποθέσεις γενικότερης αμφισβήτησής του. Γνωρίζει η κυρίαρχη αστική τάξη πως η προοπτική ανατροπής της στην ιστορική εξέλιξη είναι αναπόφευκτη, αλλά και ότι θα είναι και το αποτέλεσμα της ταξικής πάλης κάτω από την απότομη όξυνση της κρίσης του συστήματος που οξύνει και τις ταξικές αντιθέσεις, αλλά απαιτεί τη μέγιστη λαϊκή κοινωνικοπολιτική δράση για την ανατροπή της εξουσίας της. Και παίρνει τα μέτρα της ώστε η εργατική τάξη, ολόκληρος ο λαός, να μην μπορεί να συνενώνεται σε μια τέτοια προοπτική. Εδώ εντάσσεται και αυτή η προπαγάνδα της επίθεσης του κοσμοπολιτισμού στον αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό αγώνα, χαρακτηρίζοντάς τον ως εθνικιστικό. Επιδιώκουν να ανακόψουν την αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή συσπείρωση, το λαϊκό μέτωπο. Αυτή η τακτική επανεμφανίζεται, με αφορμή το Κυπριακό και το «σχέδιο Ανάν» για τη λύση του, ενάντια στη θέση και τη δράση του ΚΚΕ στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Δεν είναι λοιπόν μόνο η επίσημη κυβερνητική πολιτική στην Ελλάδα που, προκειμένου να ενισχύσει επιλογές συμμετοχής σε ιμπεριαλιστικούς πολέμους και διαμελισμούς κρατών (π.χ. Γιουγκοσλαβία) ή στη διχοτόμηση της Κύπρου, γενικότερα στην αντιμετώπιση των όποιων διεθνών ζητημάτων προκύπτουν στα πλαίσια των απαιτήσεων της διεθνικής δράσης του κεφαλαίου, δηλαδή της ιμπεριαλιστικής δράσης, χρησιμοποιεί αυτή την τακτική. Αλλά και η «αριστερή εκδοχή» της διαχείρισης της λεγόμενης παγκοσμιοποίησης, όπως εκφράζεται από τον ΣΥΝ, την ΑΕΚΑ, την ΚΕΔΑ κλπ.
Ετσι προκειμένου να δικαιολογήσουν τη συμφωνία τους με λύση του Κυπριακού στα πλαίσια της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση (αυτή ήταν και είναι η πάγια θέση τους, ανεξάρτητα από το αν όχι μόνο δε δίνει δίκαιη και βιώσιμη λύση, για Κύπρο ενιαία και ανεξάρτητη, αλλά οδηγεί στη διχοτόμηση), δεν αντιτίθενται στο «σχέδιο Ανάν», συμφωνώντας ότι μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα. Είναι εξόφθαλμα προκλητική για τα λαϊκά συμφέροντα αυτή η κοσμοπολίτικη πολιτική στο συγκεκριμένο θέμα. Πολιτική που δεν μπορεί να συγκαλύψει το γεγονός ότι συνάδει με την ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, γι' αυτό και επιτίθενται στην αντιιμπεριαλιστική τοποθέτηση του ΚΚΕ, χαρακτηρίζοντάς την ως εθνικιστική.
Μπορεί κανείς να αποκλείσει και την εθνικιστική έξαρση ορισμένων κύκλων με αφορμή το Κυπριακό; Καθόλου, ίσα ίσα αν χρειαστεί, αυτό θα γίνει. Από τμήματα της ίδιας της άρχουσας τάξης. Τόσο ως πεποίθηση τους, όσο και ως μέρος της τακτικής που μπορεί να δυναμώνει τον κοσμοπολιτισμό της, προκειμένου να αποδυναμώνεται η λαϊκή αντιιμπεριαλιστική πάλη.
Αλλά ας δούμε τι είναι εθνικισμός, τι κοσμοπολιτισμός και γιατί αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος της αστικής πολιτικής και ιδεολογίας.
Εθνικισμός είναι ιδεολογία και πολιτική της αστικής τάξης που αποσκοπεί να διεγείρει το μίσος των λαών ενάντια σε άλλους λαούς και να στεριώσει στη συνείδησή τους την αντίληψη της κυριαρχίας ενός κράτους πάνω σ' ένα άλλο. Ο εθνικισμός καλλιεργείται από τα καπιταλιστικά κράτη, γιατί στη φύση της ατομικής ιδιοκτησίας και του κεφαλαίου βρίσκεται η ανάγκη της διαίρεσης των ανθρώπων, που δίνει την ευκαιρία πιο εύκολης επιβολής της καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Η αστική τάξη διαδίδει τον εθνικισμό για να σπείρει τη διχόνοια ανάμεσα στους εργαζόμενους των διαφόρων εθνών, για να τους εμποδίσει να χειραφετηθούν και να ενωθούν σε κοινό μέτωπο, για να αποσπάσει την προσοχή τους από την ταξική πάλη, να υποκαταστήσει με το μίσος κατά των άλλων λαών την ανάγκη για τη λύση των λαϊκών προβλημάτων. Στην εποχή του ιμπεριαλισμού η αστική τάξη χρησιμοποιεί τον εθνικισμό για την προετοιμασία των ιμπεριαλιστικών πολέμων και για να δικαιολογήσει την υποδούλωση άλλων λαών. Στην υπόθεση του Κυπριακού και τη διαπλοκή του με τις ελληνοτουρκικές αντιθέσεις δεν καλλιεργείται από κύκλους της άρχουσας τάξης αντιτουρκική υστερία, που επιδιώκει όχι στην πρόσδοση ευθυνών στην άρχουσα τάξη της Τουρκίας, αλλά στην καλλιέργεια του μίσους ανάμεσα στον ελληνικό και τον τουρκικό λαό; Μήπως στην υπόθεση της λεγόμενης αντιτρομοκρατικής εκστρατείας δεν καλλιεργείται το μίσος των λαών του δήθεν δυτικού πολιτισμένου κόσμου ενάντια στους «απολίτιστους» - όπως λένε οι ιμπεριαλιστές - της Ανατολής; Μήπως για τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας από τους ιμπεριαλιστές δεν υποδαυλίζονταν εθνικιστικές αντιθέσεις;
Ο κοσμοπολιτισμός είναι αντιδραστική αστική ιδεολογία που διαδίδεται από τους ιδεολόγους του ιμπεριαλισμού και αποτελεί ένα τρομερό όπλο στα χέρια των μονοπωλίων στην προσπάθειά τους να υποδουλώνουν τους λαούς, ένα ιδεολογικό όπλο για την πολιτική και οικονομική υποδούλωσή τους. Προπαγανδίζοντας τον κοσμοπολιτισμό, την ιδέα για μια δήθεν παγκόσμια κυβέρνηση, οι ιμπεριαλιστές τοποθετούν τα εγωιστικά τους συμφέροντα υπεράνω όλων και για να τα ικανοποιήσουν, είναι έτοιμοι να προδώσουν το έθνος τους. «Τώρα η αστική τάξη ξεπουλάει τα δικαιώματα και την ανεξαρτησία του έθνους της για τα δολάρια», έλεγε ο Στάλιν για την αστική τάξη την εποχή του ιμπεριαλισμού. Μήπως οι υποτιθέμενες σύγχρονες θεωρίες περί «παγκοσμιοποίησης», περί «παγκόσμιου χωριού», περί «παγκόσμιας κυβέρνησης» ως διαδικασίες της ιστορικής εξέλιξης, ως μονόδρομος, δεν υπηρετούν τις ανάγκες του κεφαλαίου για την απρόσκοπτη εκμεταλλευτική του δράση; Που, προκειμένου να αναπαράγεται σε ολοένα και πιο διευρυμένη κλίμακα, υποδουλώνει την εργατική τάξη και το λαό του κράτους της δικής του εθνικής υπόστασης, αλλά και των λαών άλλων εθνών - κρατών με κάθε μέσο, ακόμη και με τον πόλεμο; Τι είναι ο πόλεμος στο Αφγανιστάν, ο προετοιμαζόμενος στο Ιράκ, αν όχι τα δολάρια για το πετρέλαιο; Οχι μόνο για τα διεθνικά μονοπώλια του πετρελαίου, αλλά και για άλλα τμήματα του κεφαλαίου.
Υπάρχει βεβαίως ένα ερώτημα πώς συνδυάζονται κοσμοπολιτισμός και εθνικισμός. Αλλά ένα παράδειγμα μπορεί να το κάνει κατανοητό. Οι Αμερικανοί, λένε οι κυβερνήσεις τους, είναι το έθνος που μπορεί και πρέπει να επιβάλει τις δικές του αξίες παγκόσμια. Γι' αυτό και χρειάζεται να δρα ο αμερικανικός λαός ενάντια σε άλλους λαούς. Εδώ καλλιεργείται και ο εθνικισμός και ο κοσμοπολιτισμός. Τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας, λέει η κυβέρνηση, απαιτούν συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Ακόμη και αν αυτό απαιτεί εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων,(κοσμοπολίτικη λογική), ή και αντιπαράθεση με άλλους λαούς (π.χ. εθνικιστικά συλλαλητήρια για την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, προκειμένου να ενταχτεί στην υπηρεσία της Δύσης, με μοχλό την Ελλάδα). Εδώ η άρχουσα τάξη όξυνε τον εθνικισμό, προκειμένου να πετύχει εξαγωγή κεφαλαίων στη γειτονική χώρα. Οπως και έγινε σ' ένα βαθμό.
Αλλά στην προκειμένη περίπτωση, το ΚΚΕ και τότε είχε αντιταχθεί, αλλά και σήμερα στο Κυπριακό αντιτάσσεται, στην ίδια πάντα διεθνιστική αρχή που ως βάση της έχει το γεγονός ότι δίκαιη λύση για τα προβλήματα των λαών στα πλαίσια της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων δεν μπορεί να υπάρχει. Επομένως η αντιιμπεριαλιστική πάλη, για τη λύση ενός προβλήματος άλλου λαού, ενισχύει τον αγώνα για τα δίκαιά του. Και αυτό απαιτεί πάλη και κατά του εθνικισμού και κατά του κοσμοπολιτισμού. Το ΚΚΕ δεν αντιμετωπίζει το Κυπριακό ως πρόβλημα μόνο των Ελληνοκυπρίων, αλλά ως πρόβλημα υποδούλωσης του κυπριακού λαού στο σύνολό του (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων) στους ιμπεριαλιστές.
Σ. Λ.
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
9/2/2011
-- Υπουλη αντιΚΚΕ προπαγάνδα
19/9/2004
-- Η ιδεολογική τους εκμετάλλευση και το φαινόμενο του εθνικισμού
12/9/2004
-- Εθνικισμός και κοσμοπολιτισμός
1/12/2002
-- Σχετικά με το διεθνισμό με αφορμή το Κυπριακό
5/3/2000
-- Για τον πατριωτισμό και το διεθνισμό
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου