ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ Εκμεταλλευτικό από... κούνια

ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ

Εκμεταλλευτικό από... κούνια

Με αφορμή την έναρξη (και) του τρέχοντος πρωταθλήματος επαγγελματικού ποδοσφαίρου της Super League, γίναμε μάρτυρες της ιλαροτραγωδίας που βιώνουμε κάθε χρόνο. Μια κακόγουστη παράσταση, ένα θέατρο του παραλόγου, με μόνιμα και έκτακτα στοιχεία αλλά πάντα ταυτόσημο μοτίβο, με τους ίδιους (είτε ως ιδιότητα, είτε ως πρόσωπα) πρωταγωνιστές και το ίδιο τέλος.

Παρανομίες, παρατυπίες, αλισβερίσι, καταπάτηση κάθε έννοιας ισονομίας και εφαρμογής των προβλεπομένων που οι συνειδητά καταστρατηγούντες «ταγοί» (κυβερνώντες, επιχειρηματίες και αθλητικοί παράγοντες) θέσπισαν. Ολα - κατά την προπαγάνδα τους - γίνονται για το καλό του αθλήματος και των ομάδων (που έχουν ταυτιστεί με την επιχειρηματική δραστηριότητα), αποτελούν εξαιρέσεις, «επείγουσες καταστάσεις», «τελευταία ευκαιρία» κ.ά. Η αλήθεια είναι πως εφαλτήριο και στόχος είναι η προστασία του μοντέλου και η διαφύλαξη των συμφερόντων που διακυβεύονται.

Το επαγγελματικό ποδόσφαιρο είναι κομμάτι του καπιταλισμού, κουβαλάει το... DNA του και εμφορείται από τις αγοραίες «αξίες» του. Σ' αυτό το πλαίσιο κινήθηκε, κινείται και θα κινείται. Με ή χωρίς καπιταλιστική κρίση. Ωστε να αυγατίσουν τα κέρδη μερίδας των κεφαλαιοκρατών που ασχολούνται με αυτό και ταυτόχρονα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη διαιώνιση της διαδικασίας και του συστήματος. Είτε είναι το «εθνικό συμφέρον», είτε «το δίκαιο» της ομάδας, δεν αλλάζει κάτι. Η πολιτική επιλογή και πρακτική των κομμάτων που στηρίζουν τον καπιταλισμό και τη διαχείρισή του είναι να πληρώνουν οι πολλοί για να απολαμβάνουν οι λίγοι.

Αλλεπάλληλα χαρίσματα χρεών

Με την υπαγωγή Αρη, ΑΕΚ, ΟΦΗ στο περιβόητο άρθρο 44, εξαφανίστηκαν... 7 τελωνεία χρέη. Επιπλέον, με μεταγενέστερη ρύθμιση Ορφανού, ποσό περίπου 4 εκατ. ευρώ (οφειλές σε παίχτες του Αρη) πληρώθηκε από το δημόσιο κορβανά.

Αλλεπάλληλες οι «ρυθμίσεις», δηλαδή το χάρισμα, χρεών. Ας θυμηθούμε μερικά. Το αλισβερίσι ξεκίνησε με το «καλημέρα», στο νόμο 879/1979 (άρθρο 21) της κυβέρνησης Γ. Ράλλη. Το 1992, ο Στ. Μάνος καταθέτει (με τα άρθρα 13, 14, και 15 στο νόμο 2021 «Ταμείο διαχείρισης πιστώσεων για εκτέλεση αρχαιολογικών έργων και άλλες διατάξεις») ρύθμιση για τα χρέη της ΠΑΕ Ολυμπιακός (Κοσκωτάς). Τα κοινοβουλευτικά κόμματα, πλην του ΚΚΕ, την αποδέχονται και... ένα τσουβάλι λεφτά χαρίζονται.

Νέο χάρισμα την επόμενη χρονιά (άρθρο 22, παράγραφος 1, ν. 2166). Και το 1996 με το ΠΑΣΟΚ να «ρυθμίζει» (άρθρο 21, νόμος 2443) για 25 ΠΑΕ χρέη στο Δημόσιο 7,6 δισ. δραχμών. Το 70% των προστίμων και των προσαυξήσεων θα χαριζόταν και θα έπρεπε να πληρώσουν 5,8 δισ. σε 48 δόσεις. Οι περισσότερες ποδοσφαιρικές εταιρείες έκριναν τη ρύθμιση ασύμφορη...

Με το νόμο 2947/2001 ο Ε. Βενιζέλος επέτρεψε σε ΑΑΕ να μπουν υπό καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης. Σε απλά ελληνικά, να διαγραφούν τα χρέη προς Δημόσιο και τρίτους (περισσότερα από 15 εκατ. ευρώ), αθωώνοντας ταυτόχρονα τους υπαίτιους. Μάλιστα, στο νόμο για να καλυφθεί αναδρομικά Υπουργική Απόφαση «προστέθηκε, εν κρυπτώ και παραβύστω και εν καιρώ νυκτός, 24η παράγραφος, που δεν υπήρχε στο γραπτό σχέδιο το οποίο κατατέθηκε προς συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, που δεν υπήρχε στο κείμενο που μοιράστηκε στην Ολομέλεια της Βουλής (συμπεριλαμβανομένων όλων των τροπολογιών) για την ψήφισή του, που δεν υπήρχε ούτε αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση του νόμου»... (Π. Δέδες, δικηγόρος - μέλος του CAS, «Ειδική εκκαθάριση των ΑΑΕ»).

«Το 2001, μιλούσαμε για ένα συνολικό έλλειμμα περίπου 24.000.000 ευρώ, τώρα μιλάμε για 278.000.000, όπως προκύπτει επίσημα από τους ισολογισμούς. Και λάβετε υπόψη ότι υπάρχουν εταιρείες, οι οποίες δεν κατέθεσαν ισολογισμό»... (Γ. Ορφανός, 6/5/2004). Τον Ιούλη ψηφίζεται νέα χαριστική ρύθμιση (ν. 3262/2004). Αν δε συμμορφωθούν οι ΠΑΕ «θα αφαιρέσουμε την άδεια λειτουργίας τους»... Ακολουθούν διάφορες δηλώσεις περί καλής εφαρμογής και τήρησης του νόμου.

Το Δεκέμβρη του 2006, ο αντιπρόεδρος της ΠΑΕ Ηρακλής, Κ. Παπαζαφειρίου, παραδεχόταν (εφημερίδα «Sportime») ότι η εταιρεία σταμάτησε να πληρώνει και έχει βγει από τη σχετική ρύθμιση για τα χρέη στο ΙΚΑ. Η εξήγηση που δόθηκε; «Περιμένει ότι θα μπει σε ευνοϊκότερη ρύθμιση από αυτή που ήταν»... Καθησύχαζε τους πάντες ότι δε θα υπάρξουν συνέπειες (και δικαιώθηκε...), ενώ σε ραδιοσταθμό («Libero») προανήγγειλε το περιεχόμενο της νέας ρύθμισης, αλλά και πότε θα δημοσιευτεί στο ΦΕΚ η αποτύπωση του νέου νομοσχεδίου...

Στις 2/3/2007 ο Γ. Ορφανός δήλωνε: «Το 2004 με μια γενναία ρύθμιση δώσαμε τη δυνατότητα στις ομάδες να ρυθμίσουν τα χρέη τους. Δεκατέσσερις ομάδες βρίσκονται σήμερα σε ικανοποιητικό επίπεδο. Πριν από τρία χρόνια έπρεπε περίπου 35 ΑΑΕ, από τις 56, να μην υπάρχουν. Τώρα αυτές έχουν περιοριστεί σε 7 - 8. Δύο ομάδες της Θεσσαλονίκης, σε μεγαλύτερο βαθμό ο ΠΑΟΚ και σε μικρότερο ο Ηρακλής, αν και μπήκαν στη ρύθμιση, συνέχισαν να παράγουν χρέη. Θα πρέπει λοιπόν να γίνει μία ρύθμιση»...

Εγινε και χάρισε στις ποδοσφαιρικές εταιρείες το 80% από πρόστιμα και προσαυξήσεις. Δηλαδή (σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους) 51,5 εκατ. ευρώ... Ο νυν υφυπουργός Αθλητισμού, Γ. Ιωαννίδης, δεσμεύτηκε - μετά από αίτημα του ΚΚΕ - στη Βουλή ότι δεν πρόκειται να υπάρξει νέα ρύθμιση. Οψόμεθα.

Και άλλες χορηγίες από τους κυβερνώντες

Το χάρισμα χρεών δεν είναι η μοναδική προσφορά των εκάστοτε κυβερνώντων στις ΠΑΕ και τους επιχειρηματίες τους. Το 2005 παράγοντας της ΑΕΚ είχε παραδεχθεί πως η ΠΑΕ είχε να ελεγχθεί 10 χρόνια, όταν ο νόμος προβλέπει τουλάχιστον έναν τακτικό έλεγχο ετησίως...

Το 2003 σε ελέγχους το ΣΔΟΕ είχε διαπιστώσει φορολογικές παραβάσεις που προσέγγιζαν τα 10 εκατ. ευρώ... Σύμφωνα με τον (τότε) γενικό γραμματέα του, Δ. Μπατζελή, οι παραβάσεις αφορούσαν στη μη απόδοση ΦΠΑ, μη απόδοση φόρου αμοιβών ποδοσφαιριστών και φόρου μισθωτών υπηρεσιών, καθώς και μη υποβολή δηλώσεων και άλλων παρακρατούμενων φόρων...

Μεγάλη ΠΑΕ, στις μηνιαίες καταστάσεις ΦΠΑ που υπέβαλλε, έσβηνε με μπλάνκο μηδενικά από το τέλος των ποσών, γλιτώνοντας την καταβολή 1 δισ. (τότε) δραχμών!... Αδικήματα που για άλλους σημαίνουν φυλακή, για τους επιχειρηματίες των ΑΑΕ σημαίνουν ατιμωρησία και τεράστια κέρδη...

Το Μάρτη του 2010 η ΥΠΕΕ διαπίστωσε πως οι ΠΑΕ που συμμετέχουν στη Σούπερ Λίγκα, δεν είχαν αποδώσει φόρους περίπου 6,5 εκατ. ευρώ (ΦΠΑ 1.305.000 ευρώ, παρακρατούμενοι φόροι 5.247.000 ευρώ)... Υπάρχουν ΠΑΕ που ατιμώρητα διαθέτουν πρωτοκλασάτους ποδοσφαιριστές, οι οποίοι - σύμφωνα με τα κατατεθειμένα συμβόλαια - αμείβονται μόνο με περίπου 800 ευρώ το μήνα...

Ο (τότε) υφυπουργός Οικονομικών, Φ. Σαχινίδης, είχε παραδεχτεί πως οι Αθλητικές Ανώνυμες Εταιρείες (ΑΑΕ) - με κάποιες να έχουν περισσότερες της μίας ρυθμίσεις και διευκολύνσεις, με διαφορετικούς όρους διακανονισμού - όφειλαν στο Ελληνικό Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία ποσά ύψους περίπου 222 εκατ. ευρώ... Την περίοδο 1998-2003 τους είχαν βεβαιωθεί χρέη 26 εκατ. ευρώ και ισόποσα πρόστιμα. Χαρίστηκαν τα 26 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούσαν στα πρόστιμα, και από τα 26 εκατ. ευρώ του κεφαλαίου εισπράχθηκαν μόλις τα 3 (!)...

Στις 8 Νοέμβρη 2002 ο (τότε) υφυπουργός Αθλητισμού, Γ. Λιάνης, αναρωτιόταν: «Δεν είναι μια λύση να τους βοηθήσουμε στα γήπεδα, όταν τους λέμε ότι θα αυξήσουμε τους συντελεστές δόμησης ώστε να μπορούν να κάνουν εμπορικά κέντρα ή για να πάρουν δάνεια από την τράπεζα;»...

Το Φλεβάρη του 2006 ιδρύθηκε η Super League. «...η νέα δομή είναι κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Αλλά με τρόπο που οι μέτοχοί της (σ.σ. δηλαδή οι ΠΑΕ) θα παίρνουν όσα δικαιούνται, χωρίς να στέκονται στην ουρά»... (εκ των συνιδρυτών της, Γ. Βαρδινογιάννης) Στα πλεονεκτήματα του Αστικού Συνεταιρισμού, κατά τους δημιουργούς της, πως «έχει εμπορικό σκοπό», «περιορισμένη κρατική εποπτεία από το ΥΠΕΘΟ» και «κάθε μέλος έχει περιορισμένη ευθύνη»...

Ο Συνεταιρισμός (υποτίθεται ότι) δε θα στηριζόταν στον κρατικό κορβανά. Με τον ιδρυτικό νόμο, μεταξύ άλλων, ρυθμίστηκαν ευνοϊκά διάφορα χρέη των ΠΑΕ προς το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία. Επίσης δεν έλειψαν και οι διατάξεις για φοροελαφρύνσεις των «επενδυτών».

Π.χ., οι ενισχύσεις που θα δίνει η Ενωση Α' κατηγορίας (Super League) «εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδά της» (παράγραφος 6 του άρθρου 12). Δηλαδή, οι επιχειρηματίες μαζεύουν δέκα, μοιράζονται τα εννιά και φορολογούνται για ένα... Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι - σύμφωνα με τους αρμόδιους ορκωτούς λογιστές - ως το 2010, στη Super League - από συστάσεώς της - ουδέποτε έγινε φορολογικός έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές...

Ο Μπ. Παυλόπουλος, ενός εκ των παλαιοτέρων στελεχών του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, δήλωνε στις 10/10/07 (εφημερίδα «GOALnews»): «Από το 2004 και μετά η πολιτεία έφθασε στο σημείο να δίνει 9 εκατ. ευρώ για ατομικές χορηγίες στις ΠΑΕ, 6 εκατ. ευρώ ως κεντρική χορηγία στη Σούπερ Λίγκα και 3 εκατ. ευρώ από το ΠΡΟ-ΠΟ. Δηλαδή 18 εκατ. ευρώ. Προσθέστε και άλλα σημαντικά προνόμια, καθώς και έργα στα γήπεδα τα τελευταία 2,5 χρόνια. Ισως σωρευτικά να φθάνουν και τα 40 εκατ. ευρώ»...

Περίπου τρία χρόνια αργότερα (Μάρτης 2010) ο (τότε) γγΑ, Π. Μπιτσαξής, επιβεβαίωσε ότι το επαγγελματικό ποδόσφαιρο «άμεσα ή έμμεσα πληρώνεται από τον Ελληνα φορολογούμενο με ένα ποσό της τάξεως των 40 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως»...

Γ. Κ