Ο Ιωάννης Μεταξάς και το «Κοινωνικό Κράτος»

Ο Ιωάννης Μεταξάς και το «Κοινωνικό Κράτος»

Αναρτήθηκε από τον/την redship

ξυπνα ρεεε

ΤουΔιονύση ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ
 μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Ιστορίας της




Εξόριστοι από το καθεστώς του Μεταξά στην Ανάφη


Οι απόγονοι του φασισμού – ναζισμού, της 4ηςΑυγούστου και της δικτατορίας του 1967, η «Χρυσή Αυγή» (ΧΑ), ο ΛΑ.Ο.Σ. κ.ά. πολλές φορές, με ιστορικές αναδρομές σε περιόδους των προγόνων τους, επιδιώκουν να δώσουν στις πολιτικές τους προτάσεις για την «εθνική ανάπτυξη» της χώρας ιστορικό προηγούμενο εφαρμογής και αποτελεσματικότητας.

Μια τέτοια αναφορά αναρτήθηκε πρόσφατα στο σάιτ της ΧΑ, με τίτλο: «Η καθιέρωση του κοινωνικού κράτους τότε και η ολοκληρωτική αποδόμησή του σήμερα». Εκτός από το θαυμασμό των φασιστοειδών στον Βίσμαρκ («θεμελιωτής του μοντέρνου κοινωνικού κράτους θεωρείται ο Γερμανός καγκελάριος Οττο φον Βίσμαρκ (1815-1898)»), μεταξύ άλλων αναφέρουν: «Στην πατρίδα μας, πρωτεργάτης του κοινωνικού κράτους υπήρξε ο Ιωάννης Μεταξάς».

Το «κοινωνικό κράτος» και η «κοινωνική μεταρρύθμιση» για τα οποία υπερηφανευόταν ο δικτάτορας, με τα ίδια επιχειρήματα και μέτρα που αράδιασαν στο σάιτ τους οι απόγονοί του είναι: το 8ωρο, οι συλλογικές συμβάσεις, η λειτουργία του ΙΚΑ, η καταπολέμηση της ανεργίας, η ρύθμιση των αγροτικών χρεών κ.ά.

Η προπαγάνδα της 4ηςΑυγούστου προσπάθησε σταθερά και με χοντροκομμένα ιδεολογήματα, όπως π.χ. «Ελληνικός Πολιτισμός», να δημιουργήσει την εντύπωση ότι εξασφάλισε τη συνέχεια του ελληνικού έθνους, γιατί ήρθε σε ρήξη με το προηγούμενο διεφθαρμένο καθεστώς, όμως δεν ήταν καμιά ρήξη με το παρελθόν, αλλά η αναγκαία μπροστά στις εξελίξεις συνέχειά του.
Φυλακισμένοι στην Ακροναυπλία στη Μεταξική δικτατορία


Η τεταρτοαυγουστιανή δικτατορία ήταν η πολιτική έκφραση των συμφερόντων της αστικής τάξης στο επίπεδο της διακυβέρνησης. Ηταν αναγκαιότητα για τη στήριξη και ενίσχυση του ελληνικού καπιταλισμού, στο πλαίσιο του ιμπεριαλισμού, σε συνθήκες προετοιμασίας του Β΄ Παγκοσμίου ιμπεριαλιστικού πολέμου, λύνοντας προσωρινά τις ενδοαστικές αντιθέσεις των αστικών «κοινοβουλευτικών» κομμάτων της εποχής που της ανέθεσαν μέσω του κοινοβουλίου την εξουσία.

Ο ίδιος ο Μεταξάς, μέσα από ομιλίες του, αρκετές φορές είχε δώσει με σαφήνεια το περιεχόμενο της 4ης Αυγούστου:

«Η αδιάκοπος φροντίς διά την στερέωσιν του αστικού καθεστώτος με όλας τας αναγκαίας θυσίας διά το σύνολον της κοινωνίας και ιδίως διά τας ενδεείς τάξεις».

«Εστηρίξαμεν το αστικόν καθεστώς της Ελλάδος και του εδώσαμεν να εννοήσει ότι το πρώτον καθήκον ενός τιμίου και πραγματικού πατριωτικού αστικού κόσμου, είναι, το να είναι αλληλέγγυος με τους δύο κλάδους, τον κόσμον τον εργατικόν και τον κόσμον τον αγροτικόν και εζητήσαμεν από τους αστούς, από τους βιομήχανους… θυσίας τας οποίας ο αστικός κόσμος μας τας έδωσε προθύμως». (Σπ. Λιναρδάτου, «4η Αυγούστου», «Π.Λ.Ε.», 1967, σελ. 104).

Το καθεστώς του Ι. Μεταξά με την προπαγάνδα περί «εθνικής επανάστασης» και «κοινωνικής ευημερίας» εφάρμοσε πλευρές της κεϊνσιανής θεωρίας περί «κρατικής ρύθμισης της καπιταλιστικής οικονομίας», όπως έκαναν τότε διάφορες αστικές κυβερνήσεις, από τον Χίτλερ μέχρι τον Ρούσβελτ (new deal) μετά την οικονομική κρίση 1929 – 1933. Η προσωρινή οικονομική ανάκαμψη του καπιταλισμού μέχρι τη νέα κρίση του το 1939, έδωσε, σε συμφωνία με τους καπιταλιστές, τη δυνατότητα μικροπαραχωρήσεων στους εργαζόμενους, με στόχο τη γενικότερη στήριξη του καπιταλισμού.
Φυλακισμένοι κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές στην Ακροναυπλία


Η 4η Αυγούστου ήταν ένα αντικομμουνιστικό, αστικό, ταξικό κράτος. Παρενέβη κατασταλτικά αλλά και με την άμεση ανάληψη από το κράτος ενός μέρους της αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης με κρατική κοινωνική πολιτική, με στόχο την ενσωμάτωση στην πολιτική του των λαϊκών στρωμάτων.
Η καθιέρωση του 8ωρου και οι Συλλογικές Συμβάσεις

Στην Ελλάδα, η καθιέρωση του 8ωρου έγινε με το νόμο 2269 το 1920, με τη νομοθετική κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας. Για να εφαρμοστεί σταδιακά χρειάστηκαν οι πολύχρονοι αγώνες των εργατών με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές. Χύθηκε πολύ αίμα στις συγκρούσεις των εργατών με το αστικό κράτος.

Αργότερα, με Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) στις 27/6/1932, έγινε η επέκταση και η κωδικοποίηση όλων των διατάξεων που ίσχυαν γι’ αυτό μέχρι τότε στους διάφορους κλάδους.

Αυτό που έκανε η κυβέρνηση Μεταξά ήταν με το βασιλικό διάταγμα 368/24/8/1936 να επεκτείνει την εφαρμογή του και σ’ άλλες κατηγορίες μισθωτών.

- Οπως προκύπτει, λοιπόν, δεν είναι αλήθεια ότι ο Μεταξάς καθιέρωσε το 8ωρο, αλλά ότι επέκτεινε την εφαρμογή του. Εκεί, όμως, που επιχειρείται η πλήρης αντιστροφή της πραγματικότητας από τη ΧΑ είναι ότι «ο Μεταξάς καθιέρωσε την Κυριακή αργία». Η κυριακάτικη αργία έχει καθιερωθεί από το 1911. Αυτό που έκανε η κυβέρνηση Μεταξά ήταν να καταργήσει την Κυριακή αργία και το κυριακάτικο μεροκάματο να δίνεται στο κράτος για την «Εθνική Αμυνα».

- Οι ελεύθερες Συλλογικές Συμβάσεις ήταν άλλη μια παλιά εργατική διεκδίκηση. Το 1927 είχε υποβληθεί στη Βουλή νομοσχέδιο για την καθιέρωσή τους, όμως η ψήφισή του δεν έγινε λόγω διάλυσης της Βουλής. Αναγκαστικός Νόμος (ΑΝ) περί Συλλογικών Συμβάσεων ψηφίστηκε στη δικτατορία του Γεωρ. Κονδύλη στις 16/1/1935, που κάθε άλλο παρά ελεύθερες Συλλογικές Συμβάσεις επέτρεπε. Τον ίδιο χρόνο με τον ΑΝ 539/1935 καθιερώθηκαν και οι άδειες των εργαζομένων με αποδοχές. Αλλο ένα ψέμα του σάιτ των φασιστοειδών: «καθιέρωση αδείας μετ’ αποδοχών» από Ι. Μεταξά!

Το συνδικαλιστικό κίνημα επέμενε να διεκδικεί ελεύθερες Συλλογικές Συμβάσεις. Ο Μεταξάς, πριν καταργήσει τον κοινοβουλευτισμό (4 Αυγούστου 1936), ετοίμασε νέο νόμο περί υποχρεωτικής διαιτησίας, κάτι ανάλογο με αυτά που γίνονται στις μέρες μας με τις Συλλογικές Συμβάσεις, που προκάλεσε – όπως ήταν επόμενο – θύελλα αντιδράσεων από τα εργατικά σωματεία (Μάης 1936).

Με την εγκαθίδρυση της δικτατορίας, οι «συλλογικές συμβάσεις» μεταξύ των κεφαλαιοκρατών και των διορισμένων από τη δικτατορία συνδικαλιστών αποκτούν ισχύ νόμου 2045/7/9/1936 και με τίτλο «κατώτατον όριον μισθών των Ιδιωτικών Υπαλλήλων και ελάχιστον ημερομίσθιον εργατών Βιομηχανίας».

Κάτω από τις συνθήκες που επέβαλε η δικτατορία, της αναγκαστικής διαιτησίας, της απαγόρευσης των απεργιών και της φασιστικοποίησης των συνδικάτων, «αι Εθνικαί Συμβάσεις Εργασίας», όπως τις αποκαλούσε ο Μεταξάς, ήταν καθαρός εμπαιγμός, όπως είναι και τα αντισυστημικά παραμύθια των Χρυσαυγιτών θαυμαστών του.

Οπως σχολιάζουν αναλυτές της περιόδου, η αύξηση των ημερομισθίων κατά τα έτη 1935 – 1940 υπολογίζεται σε 50%. Η ονομαστική δύναμη των μισθών των εργαζομένων ήταν πολύ κάτω από το επίπεδο του 1929, παρά την αύξηση της παραγωγικότητας και την οικονομική ανάπτυξη. (Γ. Τρίμη, «Η κοινωνική πολιτική της τελευταίας οκταετίας», Αθήνα 1947).

Ο Γ. Τρίμης, τέως διευθυντής του υπουργείου Εργασίας, αναφέρει εξάλλου χαρακτηριστικά: «Εάν η ωφελιμότης των συλλογικών συμβάσεων (…) δεν κατέστη έκδηλος τούτο αποδοτέον εις το γεγονός ότι από της 4ης Αυγούστου 1936 ανεστάλησαν αι συνδικαλιστικαί ελευθερίαι». (Γ. Τρίμη, «Αι διεκδικήσεις των εργαζομένων», Αθήναι, 1948, σελ. 29).

Την περίοδο 1936 – 1939, λόγω της οικονομικής ανάκαμψης και των έργων πολεμικής ετοιμασίας, περιορίστηκε η ανεργία, όμως δεν εξαλείφθηκε, όπως διακήρυσσε η προπαγάνδα του καθεστώτος του «πρώτου εργάτου» (Μεταξάς). Ο ίδιος ο δικτάτορας σε λόγο του την Πρωτομαγιά του 1940 σε συγκέντρωση στον Πειραιά, ισχυριζόταν ότι κατόρθωσε να εξαλείψει την ανεργία, ενώ ταυτόχρονα ανέφερε ότι «από τον Οκτώβριον του 1939 έως τον Φεβρουάριον του 1940 έγιναν 135.000 απολύσεις λόγω της κήρυξης του παγκοσμίου πολέμου και την δημιουργημένην ψυχολογίαν». («Τέσσερα χρόνια διακυβέρνησης Ι. Μεταξά», τόμ. Α’, σελ. 222).

Για την καταπολέμηση της ανεργίας, ο Μεταξάς θέσπισε κάτι ανάλογο με τις σημερινές αστικές κυβερνήσεις, το σύστημα της «εκ περιτροπής εργασίας» με τον ΑΝ 2000/1939 και με τον τίτλο «περί λήψεως μέτρων καταπολεμήσεως της ανεργίας». Ο Γ. Τρίμης κάνει για το νόμο αυτό το εξής σχόλιο:

«Το σύστημα της εκ περιτροπής εργασίας (…) είτε υπό την μορφήν του περιορισμού των ωρών της ημερησίας εργασίας, είτε υπό την μορφήν του αριθμού των ημερομισθίων (…) συνηπάγετο πάντοτε την περικοπήν εισοδήματος των εργαζομένων προς συντήρησιν των ανέργων». (Γ. Τρίμη, «Αι διεκδικήσεις των εργαζομένων», Αθήναι, 1948, σελ. 108 – 109).
Οι Κοινωνικές Ασφαλίσεις και το ΙΚΑ

Μετά από πολύμορφους αγώνες της εργατικής τάξης, για πρώτη φορά το 1922 ψηφίστηκε ο νόμος 2868 για τις Κοινωνικές Ασφαλίσεις. Με βάση το νόμο αυτό έως το 1929 ιδρύθηκαν τα κλαδικά επαγγελματικά ασφαλιστικά ταμεία διάφορων κλάδων, όπως καπνεργατών, αρτεργατών κ.ά. Με τη συνεχή δε πίεση του συνδικαλιστικού κινήματος, το 1932 η κυβέρνηση Βενιζέλου ψήφισε το νόμο 5733 «περί κοινωνικών ασφαλίσεων». Ο νόμος δεν εφαρμόστηκε, γιατί η κυβέρνηση έπεσε το Μάρτιο του 1933. Το Σεπτέμβριο του 1934, η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος ψήφισε τον 6298 που δεν εφαρμόστηκε λόγω των αντιδράσεων του κεφαλαίου και της όξυνσης των ενδοαστικών αντιθέσεων (κίνημα 1935, πραξικόπημα Γ. Κονδύλη, επαναφορά βασιλείας κ.ά.).

Η εφαρμογή του νόμου της Κοινωνικής Ασφάλισης συνέχισε να είναι βασικό αίτημα των εργατικών αγώνων. Ηταν βασικό αίτημα της προκήρυξης και ετοιμασίας της πανεργατικής απεργίας της 5ηςΑυγούστου και από τις δύο Εργατικές Συνομοσπονδίες. Τι έκανε η κυβέρνηση Μεταξά μπροστά σ’ αυτό το αίτημα; Κήρυξε δικτατορία την προηγούμενη μέρα, στις 4 Αυγούστου, με το πρόσχημα της «κομμουνιστικής στάσης».

Τελικά, σε εφαρμογή του 6298/34 ιδρύθηκε το ΙΚΑ την 1/11/1937 και λειτούργησε από 1/12/1937 έως το τέλος του χρόνου σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και από τα τέλη του 1938 άρχισε η επέκτασή του στις άλλες πόλεις.

Οι παροχές του συστήματος, αν και πενιχρές και σε μικρό αριθμό εργαζομένων, ήταν μια ανακούφιση που όμως με τη νέα κρίση του 1939 σταμάτησαν, γιατί το σύστημα κατέρρευσε.

Με το πρόσχημα της «Εθνικής Αμυνας», έγινε κάτι ανάλογο με το σημερινό «κούρεμα» των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων. Η δικτατορία κατάσχεσε, με τη μορφή δανείου προς το κράτος, όλα τα αποθεματικά των ασφαλιστικών οργανισμών που έφταναν «τα 850 εκατομμύρια δραχμές, από τα οποία τα 500 εκατομμύρια ήταν του ΙΚΑ» (Σπ. Λιναρδάτου, «4η Αυγούστου», σελ. 110).

Αυτό, όμως, που αποτελεί μια πρωτοτυπία της αστικής διακυβέρνησης της 4ηςΑυγούστου είναι οι παροχές και τα τεράστια για την εποχή χρηματικά ποσά, που διέθεσε το καθεστώς στους διάφορους εργατοπατέρες επικεφαλής των διορισμένων, κρατικοποιημένων, φασιστικοποιημένων συνδικάτων. Ο νόμος 971/1937, εκτός από την ίδρυση του ταμείου συντάξεων των εργατοπατέρων συνδικαλιστών, προέβλεπε την κρατική επιχορήγηση για «στέγασιν και ΕΥΠΡΟΣΩΠΟΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΙΝ των επαγγελματικών και εργατικών οργανώσεων». (Σπ. Λιναρδάτου, «4η Αυγούστου», σελ. 110).
Οι αγρότες και ο Ι. Μεταξάς

Η δικτατορία διατυμπάνισε ως σταθμό στην ιστορία της ελληνικής γεωργίας και ως λύση του αγροτικού προβλήματος το νόμο 677/14/5/1937, για τη ρύθμιση των αγροτικών χρεών.

Ενώ οι αγρότες πριν τη δικτατορία πάλευαν για διαγραφή όλων των χρεών, με το συγκεκριμένο νόμο έγινε διαγραφή καθυστερούμενων τόκων και μόνο προς τους ιδιώτες πιστωτές, για χρέη συναφθέντα από την 1η Ιανουαρίου 1935 και έδινε τη δυνατότητα νέας εξόφλησης κεφαλαίου σε 12 ετήσιες δόσεις με τόκο 3%.

Ηταν μια σταγόνα στον ωκεανό της οικονομικής καταχρέωσης των φτωχών αγροτών και μια προσπάθεια εξυγίανσης, στήριξης της ελληνικής βιομηχανίας που είχε δυσκολίες από τα ληξιπρόθεσμα χρέη και τα χρωστούμενα τοκοχρεολύσια του εξαθλιωμένου αγροτικού πληθυσμού.

«Δεν είναι συμπτωματικό ότι μία από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές επιχειρήσεις της χώρας, η εταιρεία Χημικών Προϊόντων και Λιπασμάτων (ο γιος του ιδιοκτήτη Νικολάου Κανελλόπουλου, Αλέξανδρος, ήταν πρόεδρος της φασιστικής νεολαίας Εθνική Οργάνωσις Νέων (ΕΟΝ) που ήταν κρατική οργάνωση), βρισκόταν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση εξαιτίας των αγροτικών οφειλών, ενώ σε αντίστοιχη θέση βρίσκονταν μηχανολογικές/μηχανουργικές εταιρείες που κατασκεύαζαν γεωργικές μηχανές και εργαλεία». (Κ. Κωστή, «Η οικονομία, 1932-1940», στο ένθετο ΤΑ ΝΕΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ, «ΕΞΙ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΕΙΚΟΣΤΟΥ ΑΙΩΝΑ», σελ. 89).

Οπως παραδέχεται και ο καθηγητής Χρ. Ευελπίδης, τα καλλιεργητικά δάνεια αποτέλεσαν «άντλησιν επί τον πίθον των Δαναΐδων», το τραπεζικό κεφάλαιο προτιμά τα βραχυπρόθεσμα δάνεια που του αποδίδουν με τη μορφή τόκων, τόκων υπερημερίας ασφαλίστρων και προμηθειών 15%. (Σπ. Λιναρδάτου, «4η Αυγούστου», σελ. 113»).
Η 4η Αυγούστου και η οικονομική ολιγαρχία

Η τετραετία της δικτατορίας ήταν χρυσή εποχή για το μεγάλο κεφάλαιο. Η ένταση της εκμετάλλευσης των δεμένων χειροπόδαρα εργαζομένων, η καπιταλιστική οικονομική αναθέρμανση της περιόδου και η άμεση κρατική παρέμβαση με νέα Δημόσια Εργα πολεμικών προπαρασκευών αύξησαν την καπιταλιστική κερδοφορία.

Τα διάφορα τμήματα του κεφαλαίου – βιομηχανικό, πιστωτικό, εμπορικό – αποκόμισαν τεράστια κέρδη και ταυτόχρονα προχώρησε σημαντικά η συγκέντρωση και συγκεντροποίησή τους. Οι Αφοί Ηλιάσκοι, μέσω της Τράπεζας Αθηνών, το 1949 ήταν κάτοχοι του 15% όλων των ανώνυμων εταιρειών της χώρας. Η Εθνική Τράπεζα, η Τράπεζα Αθηνών, η Εταιρεία Λιπασμάτων, το Καλυκοποιείο, η «Πάουερ», οι εταιρείες Λαναρά, καπνέμποροι, η ΑΓΕΤ Ηρακλής κ.ά. στήριξαν ανοιχτά τη δικτατορία. Μερικοί κεφαλαιοκράτες και με απαίτησή τους πήραν επίκαιρες κυβερνητικές θέσεις. Π.χ. ο Ανδρέας Χατζηκυριάκος της ΑΓΕΤ έγινε υπουργός Εθνικής Οικονομίας, ο Κων/νος Ζαβιτσάνος, διοικητής της Εθνικής Τράπεζας, έγινε υπουργός Οικονομικών, ο Δημ. Μάξιμος, διευθυντής της Εθνικής, έγινε υπουργός Εσωτερικών, ο Αλέξανδρος Κορυζής, εκτός από υπουργός Υγείας – Πρόνοιας, έγινε πρωθυπουργός μετά το θάνατο του Μεταξά.

Η 4η Αυγούστου, που παρουσιαζόταν σαν «Εθνική Επανάσταση» και κατηγορούσε τα παλιά αστικά κόμματα ως «προδότες», συνέχισε τις διασυνδέσεις του ελληνικού καπιταλισμού με το ξένο κεφάλαιο. Μια από τις πρώτες πράξεις της ήταν η συμφωνία της με τους ομολογιούχους και δανειστές. Η προσφορά του καθεστώτος ήταν να πληρώσει τοκοχρεολύσιο για τα έτη 1935 – 1937 40% από 30% που πλήρωναν οι προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις, αργότερα δε το 1940 το τοκοχρεολύσιο έφτασε 43%. Εκανε νέα ανοίγματα για ξένες επενδύσεις, με στόχο «ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, το οποίο θα στηρίζονταν στην αξιοποίηση των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πηγών». (Κ. Κωστή, ό.π., σελ. 98).








Αυτό που είναι ιστορικά βέβαιο, είναι ότι δεν έγιναν «γεωτρήσεις για άντληση πετρελαίου στο Κατάκολο» που αναφέρει στο εν λόγω σάιτ η ΧΑ, αλλά έρευνες για εντοπισμό πετρελαίου και εκμετάλλευσης υδροηλεκτρικών λιγνιτικών και άλλων ενεργειακών αποθεμάτων.

Η κυβέρνηση, όμως, βρέθηκε μπροστά σε δυσκολίες για την εξασφάλιση ξένων επενδύσεων από τις χώρες που είχε σχέσεις (Αγγλία, Γερμανία). Μπορεί γι’ αυτό να μην κατάφερε τελικά να βγάλει πετρέλαιο, όμως έβγαλε στο σφυρί την εκμετάλλευση των νερών του Αχελώου. Με σύμβαση του ελληνικού κράτους και των αμερικανικών εταιρειών Hugh Cooper και Chemical.co.corporation που κυρώθηκε με τον ΑΝ 2220 του 1940 ίσχυε ειδικό καθεστώς προστασίας και προνομίων για τις εταιρείες. Εκτός από την αποκλειστική εκμετάλλευση του ποταμού Αχελώου και των παραποτάμων του, τους δινόταν η δυνατότητα ίδρυσης διάφορων άλλων βιομηχανιών και εκμεταλλεύσεων, όπου οι εγκαταστάσεις τους δεν επιτρεπόταν να περιέλθουν στην κυριότητα του κράτους πριν το έτος 2010 που έληγε η σύμβαση και που μπορούσε μονομερώς να φτάσει με παράταση έως το 2035. Παρά την κύρωσή της, η συμφωνία δεν μπόρεσε να εφαρμοστεί λόγω του πολέμου.
Ενα συμπέρασμα

Τα παραμύθια της «Χρυσής Αυγής» για το εθνικό και κοινωνικό έργο του Ι. Μεταξά, της δικτατορίας του 1967, το έργο του Χίτλερ, το εθνικό έργο των Ταγμάτων Ασφαλείας στην κατοχή κ.ά. δεν έχουν στόχο την καταγραφή της «Χρυσής Αυγής» σαν μιας γραφικής νοσταλγικής φασιστικής πολιτικής δύναμης της χώρας μας.

Η «Χρυσή Αυγή», κόμμα του αστικού πολιτικού συστήματος, με αυτές τις ιστορικές αναφορές επιδιώκει να αναδείξει ότι η πολιτική της πρόταση έχει ιστορικό παρελθόν. Αναδείχνει τα «επιτεύγματα» του αστικού κράτους στις περιόδους που χτυπήθηκε το κομμουνιστικό και το εργατικό κίνημα και που παραμερίστηκαν από τις «υγιείς εθνικές δυνάμεις» τα «προδοτικά κεφαλαιοκρατικά» αστικά κόμματα, που έφεραν την «ηθική, κοινωνική και οικονομική κατάρρευση».

Στοχεύει τελικά σε δύο αλληλοτροφοδοτούμενες κατευθύνσεις: Να ενισχύσει την επιρροή της σε ευρύτερα λαϊκά στρώματα μπολιάζοντάς τα με αντιδραστικές ιδέες, περιτυλιγμένες με δήθεν αντιπλουτοκρατική γραμμή. Να στείλει μήνυμα σε τμήματα της αστικής τάξης, τα οποία δυσανασχετούν ή αντιτάσσονται στα μείγματα διαχείρισης της κρίσης, ότι διαθέτει τα προσόντα και τα ιστορικά εχέγγυα να της ανατεθεί από το κεφάλαιο να βγάλει το αστικό σύστημα από πιθανές νέες δυσκολίες διαχείρισής του. Και ότι αυτό το μπορεί πολύ καλύτερα από τις άλλες αστικές πολιτικές δυνάμεις, όπως το μπόρεσαν οι Μεταξάς – Παπαδόπουλος ή το προσπάθησαν τα Τάγματα Ασφαλείας, και αυτά πρόγονοί της.