ΣΤΙΒΟΣ Τα μετάλλια και οι διακρίσεις να μην κρύψουν τα προβλήματα

Συνέντευξη με τον διακεκριμένο ομοσπονδιακό προπονητή Γιώργο Πομάσκι

Με έξι μετάλλια (τρία χρυσά, δύο ασημένια και ένα χάλκινο) επέστρεψε η ελληνική αποστολή από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στίβου του Βερολίνου, που ολοκληρώθηκε στις 12 Αυγούστου. Η Ελλάδα κατέκτησε την 5η θέση στον πίνακα των μεταλλίων, την καλύτερή της στη διοργάνωση, που την είχε ξαναπετύχει άλλη μια φορά, το 2002 στους αγώνες του Μονάχου. Τα μετάλλια και οι διακρίσεις των Ελλήνων αθλητών γίνονται παράδειγμα για τη νέα γενιά, παρακινούν περισσότερους νέους να ασχοληθούν πιο συστηματικά με τον αθλητισμό, προάγουν το αγωνιστικό πνεύμα και τις αξίες που συνοδεύουν τον κλασικό αθλητισμό.

Με αφορμή τα παραπάνω, ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με έναν από τους βασικούς συντελεστές της φετινής επιτυχίας στο Βερολίνο, τον ομοσπονδιακό προπονητή Γιώργο Πομάσκι, που οδήγησε δύο από τους αθλητές του (τον Μ. Τεντόγλου στο μήκος και την Β. Παπαχρήστου στο τριπλούν) στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου.
Ο Γιώργος Πομάσκι γεννήθηκε στη Βουλγαρία και σπούδασε στη Γυμναστική Ακαδημία της Σόφιας, από όπου αποφοίτησε το 1988, ενώ παράλληλα ήταν αθλητής στην Εθνική ομάδα της Βουλγαρίας, με πολλά ρεκόρ στα άλματα. Μετά την αποφοίτησή του, το 1988, ήρθε στην Ελλάδα και από τότε ζει μόνιμα και εργάζεται στη χώρα μας ως προπονητής. Εχει προπονήσει σπουδαίους Ελληνες αθλητές, Ολυμπιονίκες, με σημαντικές διακρίσεις, ενώ το 2017 τιμήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Στίβου με το βραβείο προπονητικής, την υψηλότερη διάκριση που απονέμει η Ομοσπονδία.

Σοβαρά προβλήματα και ελλείψεις στις υποδομές του στίβου

Ξεκινώντας από την ανάγκη οι επιτυχίες των μεταλλίων να μην κρύψουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν αθλητές και προπονητές στη χώρα μας, αρχίζουμε τη συζήτησή μας με τον Γ. Πομάσκι ακριβώς από τις δυσκολίες και τις ελλείψεις με τις οποίες βρίσκονται αντιμέτωποι. Κι εκείνος μας εξηγεί:
«Το βασικότερο πρόβλημα τα τελευταία χρόνια είναι οι υποδομές. Εγώ δούλευα τα τελευταία 12 χρόνια σε... "κολυμβητήριο", γιατί πλημμύριζε το γήπεδο! Πέρυσι το στεγανοποιήσαμε. Στο στάδιο, έξω, το ταρτάν είναι ακατάλληλο. Και μιλάμε για το Ολυμπιακό Στάδιο, μιλάμε για την Εθνική ομάδα, το καλύτερο κέντρο προπονήσεων - και αγωνιστικό ταυτόχρονα - της χώρας... Αυτό το στάδιο είναι ακατάλληλο και μέσα και έξω. Δεν γίνονται αγώνες γιατί έχει φθαρεί το ταρτάν, είναι μπετόν και τα παιδιά τραυματίζονται συνέχεια. Κι εγώ δουλεύω μόνο στο κλειστό. Δεν έχουμε βγει ακόμα έξω να κάνουμε προπόνηση. Αυτό είναι τραγικό.
Αντίστοιχα, η Παιανία είναι κλειστή. Δεν έχουμε αγωνιστικούς κλειστούς χώρους. Αυτό είναι ένα καταπληκτικό στάδιο, πάρα πολύ ακριβό, αλλά είναι κλειστό εδώ και 5-6 χρόνια... γιατί δεν έχουμε πέντε καλώδια και δέκα λάμπες να το φτιάξουμε! Είναι ντροπή να είναι κλειστό τόσα χρόνια!».
Γενικότερα για τις υποδομές του στίβου σε όλη τη χώρα, επισημαίνει ότι όλοι οι χώροι είναι «γερασμένοι»: «Ολα γέρασαν! Δεν συντηρήθηκαν κι έχουν μείνει πια μια Πάτρα, ο Βόλος και η Κρήτη, τα τελευταία που φτιαχτήκανε καλά».

Ομως, ο ΣΕΓΑΣ έχει 270 περίπου σωματεία σε όλη την Ελλάδα, που θα έπρεπε όλα να έχουν τις κατάλληλες υποδομές. Γιατί ένα 15χρονο ή 16χρονο παιδί, π.χ., που ξεχωρίζει ως ταλέντο, δεν μπορεί να αφήσει την πόλη ή το χωριό του και να κατέβει στην Αθήνα για τις προπονήσεις του. Αυτό συμβαίνει μετά τα 18 που τελειώνουν τα παιδιά το σχολείο. Μέχρι τότε, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να προπονούνται στην περιοχή τους. Ομως, δεν υπάρχουν οι υποδομές για να αναπτυχθεί με αυτόν τον τρόπο ο αθλητισμός και ο πρωταθλητισμός.
Παρότι προπονητές και αθλητές θέτουν διαρκώς στους αρμόδιους κρατικούς φορείς αυτά τα θέματα, δεν έχει γίνει απολύτως τίποτα. «Εγώ νομίζω ότι δεν βάζουν προτεραιότητες. Και μπορώ να σας πω ένα πολύ ξεκάθαρο πράγμα: 50 ευρώ είναι το τετραγωνικό, 4.000x50 = 200.000... 200 χιλιάδες κόλλα και άλλα τόσα πες εργατικά, άντε να φτάσεις στις 500 χιλιάδες... Δεν υποτιμάω το ποσό, γιατί καταλαβαίνω ότι είναι λεφτά του ελληνικού λαού που βγαίνουν από τον κόπο του, ωστόσο το λέω με την έννοια ότι είναι ποσά που μπορούν να δοθούν για τη συντήρηση και βελτίωση των υποδομών που είναι απόλυτα αναγκαίες», σημειώνει ο Γ. Πομάσκι.

Θα έδινε ώθηση μια καλύτερη σύνδεση με το πανεπιστήμιο

Μιλώντας γενικότερα για τη στήριξη που θα μπορούσε να δοθεί από την πολιτεία στην υπόθεση της ανάπτυξης του κλασικού αθλητισμού, μπαίνει στη συζήτηση η δυνατότητα διασύνδεσης της δουλειάς και της προετοιμασίας των αθλητών με το επιστημονικό δυναμικό του πανεπιστημίου και των αντίστοιχων σχολών του.
Οπως σημειώνει για το θέμα ο Γ. Πομάσκι, «η εκπαίδευση σήμερα έχει γίνει πιο τυποποιημένη. Πολλά παιδιά βγαίνουν από το πανεπιστήμιο και είναι απροετοίμαστα για να γίνουν προπονητές. Θέλει να φάει τα μούτρα του δέκα χρόνια και αν...», λέει, εξηγώντας ότι ο προπονητής πρέπει να δένει τη θεωρητική κατάρτιση με την πράξη, να είναι και παιδαγωγός, να διαμορφώνει το αγωνιστικό πνεύμα, και όλα αυτά βέβαια πρέπει να διαμορφώνονται μέσα στο πανεπιστήμιο.
Και συνεχίζει δίνοντας ένα παράδειγμα: «Η Κολωνία έχει ένα καλό πανεπιστήμιο κι ένα πάρα πολύ καλό ερευνητικό κομμάτι. Αυτό το ερευνητικό κομμάτι προχτές στο ζέσταμα είχε γεμίσει δυο σκηνές, ενώ στη δικιά μας τη σκηνή ήταν η φυσικοθεραπεύτριά μας με τον γιατρό μας και τέλος... Εμείς οι 3-4, μαζί με τον αθλητή, πρέπει να κερδίσουμε το επιτελείο των 20 ατόμων! Και μπορούμε και κερδίζουμε. Αλλά μήπως αν το είχαμε κι εμείς αυτό το επιτελείο, με το πανεπιστήμιο πιο συνδεδεμένο, θα βοήθαγε τόσο το ίδιο το πανεπιστήμιο όσο κι εμάς...; Γιατί αυτοί μπορούν να παρακολουθούν και να μας τροφοδοτούν με τις τεχνολογικές και άλλες εξελίξεις.
Γιατί ο αθλητής δεν είναι ένα μονοδιάστατο πράγμα, δεν είναι μόνο να μάθει να πηδάει, να βρει τη βαλβίδα... Για να μπορέσει να βρει τη βαλβίδα είναι πολλά από πίσω. Είναι η ψυχολογία μεγάλη υπόθεση, πρέπει πνευματικά να είναι σε καλή κατάσταση, όλες οι ασκήσεις "να του έρθουν κουτί" μέχρι την τελευταία μέρα, να μην έχει τραυματισμούς, να έχει προβλέψει ο φυσικοθεραπευτής το μασάζ εκεί που χρειάζεται, ο γιατρός να μας προστατεύει... Είναι πολλά. Αρα θα ήταν πολύ καλύτερο να δουλεύει μια ολόκληρη ομάδα μαζί».

Τα νέα παιδιά και οι δυσκολίες

Συνομιλώντας με έναν προπονητή πολλών μεγάλων και διακεκριμένων αθλητών, δεν χάνουμε την ευκαιρία να ρωτήσουμε αν υπάρχουν σήμερα στη χώρα μας νέα παιδιά και νέα ταλέντα που να αγαπούν και να θέλουν να ακολουθήσουν το στίβο. Και η απάντησή του έρχεται αποφασιστική:
«Υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν! Απλώς, το σύστημα πρέπει να δουλεύει, για να μην τα χάνουμε. Τα τελευταία χρόνια, με πολύ κόπο έχουμε κάνει πολύ καλό σχεδιασμό για τη σύνδεση των σωματείων με την Ομοσπονδία. Κάνουμε κοινές προετοιμασίες 15χρονων, 16χρονων και 17χρονων παιδιών, μαζί με τους μεγάλους αθλητές. Αμέσως, με μια - δυο κοινές προετοιμασίες, τα παιδιά μαθαίνουν κινήσεις, "ρουφάνε", αυτή η μέθοδος ώθησε πάρα πολλά παιδιά να συλλάβουν τα σημαντικά μυστικά του αγωνίσματός τους. Και με τη συζήτηση, με την παρέα, με το βίωμα πια, έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό παιδιών αθλητών στις κατηγορίες κορασίδων, παίδων και νεανίδων. Κι έχουμε και αποτελέσματα, επιδόσεις και μετάλλια».
Ο Γ. Πομάσκι επιμένει ότι ο αθλητής πρέπει πρώτα να ξεκινάει από το μυαλό του και να επιμένει να εξελίσσεται σε αυτό που κάνει: «Αμα ρυθμίσεις το πνευματικό, η λογική και το συναίσθημα έρχονται αμέσως και τα πόδια ακολουθούνε. Πρέπει να εξελίσσεσαι. Εμείς κάνουμε τριπλούν, μήκος. Τα ξέρεις όλα για τα άλματα; Πρέπει να εξελίσσεσαι μέσα στα άλματα, στη δουλειά σου. Μπορεί να μην είσαι κανένας Αϊνστάιν ή να μη γράφεις φιλολογικές εκθέσεις, αλλά είσαι σε ένα επάγγελμα. Σε αυτό το επάγγελμα έχεις φτάσει στα άκρα; Εχεις εκπαιδευτεί για όλα, έχεις δει όλες τις περιπτώσεις; Ξέρεις την ιστορία του, ξέρεις πώς θα εξελιχθεί το αγώνισμα; Μπορείς να το προβλέψεις για να είσαι ανταγωνίσιμος;».
Και με αφορμή αυτό, ρωτάμε πώς έχει εξελιχθεί το δικό του άθλημα, τα άλματα του μήκους τις τελευταίες δεκαετίες. «Σε επιδόσεις δεν έχει εξελιχθεί», λέει, «αλλά έχουμε καινούργιες συνθήκες. Σε αυτές τις καινούργιες συνθήκες εξελιχθήκαμε; Πρέπει να προσαρμοστεί αυτή η καινούργια γενιά», σημειώνει ο Γ. Πομάσκι και στη συνέχεια μας εξηγεί αναλυτικά τι είναι αυτό που έχει αλλάξει στις σημερινές συνθήκες:
«Ενα μεγάλο ποσοστό ζει ψευδώς, στο τηλέφωνο. Σερβίρεται στο τηλέφωνο οποιαδήποτε μπούρδα, κι αυτή η μπούρδα γίνεται κανόνας για το παιδί που δεν έχει πείρα και δεν έχει πνευματικό επίπεδο. Του το σερβίρουν και νομίζει ότι έτσι είναι. Ρωτάς ποιος το είπε αυτό και σου απαντάει "το είδα στο internet". Κι άμα ο μεγαλύτερος βλάκας έχει γράψει στο internet κάτι, πρέπει να το δεχτούμε εμείς;
Αυτές οι κοινωνικές συνθήκες επηρεάζουν πάρα, πάρα πολύ τη νέα γενιά. Γιατί υπάρχει μια μεγαλύτερη ποσότητα πληροφοριών, που τα παιδιά δεν έχουν πάντα τη δυνατότητα να φιλτράρουν ποιο είναι το σωστό ή δεν έχουν εκπαιδευτεί να το ψάχνουν παραπέρα. Το έχουν σαν δεδομένο. Κι εσύ αυτό το δεδομένο πρέπει να το ανακαλύψεις πρώτα, γιατί δεν συζητάει μαζί σου, πρέπει να είσαι "μάγος", να το αντιληφθείς, να αρχίσεις να το πολεμάς και να το νικήσεις. Είναι πολλά στάδια.
Αυτές είναι οι καινούργιες συνθήκες και πολλές φορές είμαστε αδύναμοι να αντισταθούμε».

Γιάννα ΣΤΡΕΒΙΝΑ