Όταν καθιερώθηκε ο όρος “γενιά των 700 ευρώ”,
υποδήλωνε βασικά το σοκ για τους νέους που καλούνταν να ζήσουν με τόσο
λίγα. Αυτά ήδη προ κρίσης, για όσους έχουν ασθενή μνήμη. Σύντομα το ποσό
αυτό δε λογιζόταν ως ντροπή, αλλά απολύτως φυσιολογικό κι οι πιο
επιθετικοί δημοσιολόγοι του συστήματος χλεύαζαν τις εργατικές
διεκδικήσεις του πρόσφατου παρελθόντος για 1.400 βασικό μισθό -και ας
έβγαινε με βάση το όριο φτώχειας. Τώρα πια τα 700 ευρώ θεωρούνται σχεδόν
ικανοποιητικός μισθός και για άλλους άπιαστο όνειρο. Το αφορολόγητο
είναι περίπου τα 3/5 από όσα βγάζει κανείς (14 Χ 700=9.800 ευρώ) με
αυτόν τον μισθό. Με άλλα λόγια θεωρείται έχων και κατέχων και ας μη
βγάζει καν δέκα χιλιάρικα τον χρόνο. Και αν συνεχίσουν έτσι τα πράγματα,
η “γενιά των 700 ευρώ” -γιατί έχουμε μανία να τα βλέπουμε όλα ως γενιές
και όχι με άλλους όρους- θα αρχίσει να θεωρείται υψηλόμισθη και
προνομιούχος. Πιο πάνω κι απ’ τους πεντακοσιομέδιμνους της αρχαιότητας.
Κάποτε ο κόσμος θεωρούσε σοκαριστικό να ζήσουν τα παιδιά του χειρότερα από τη δική του γενιά, να μην έχουν περισσότερες ανέσεις και πολυτέλειες, να θεωρούν πολυτέλεια αυτά που είχαν οι παλιότεροι (άδεια, ένσημα, συντάξεις). Με δυο λόγια να γυρίσει ανάποδα το βελάκι της εξέλιξης, γυρνώντας προς τα πίσω (μες στη δεκαετία που έκλεισε, πιάσαμε επιτέλους τον στόχο του θετικού κρατικού ισοζυγίου, πρώτη φορά μετά από τα χρόνια της Κατοχής! Που με λίγο ακόμα ξέπλυμα, μπορεί κάποιοι να την αποτιμήσουν θετικά, γιατί έφτιαξε δρόμους…)
Η πρόοδος είναι πολύ σχετική έννοια, όπως πχ το δικαίωμα στη σύνταξη, που οι νεότεροι έχουν μάθει να μην το σκέφτονται, δουλεύοντας μαύρα, από εδώ και από εκεί, μεροδούλι-μεροφάι. Σα να είναι κάτι που δεν τους αφορά, δεν είναι απαραίτητο, δεν είναι αυτό που κρατάει σήμερα ζωντανές ολόκληρες οικογένειες και τα οικονομικά τους.
Η βασική προσδοκία που (μας) καλλιεργούσαν τα τελευταία χρόνια ήταν ότι βλέπαμε φως στο μνημονιακό τούνελ, βγαίνουμε επιτέλους από τη στενωπό και μετά την καταιγίδα, έρχεται το ξέφωτο και ο ήλιος της ανάπτυξης, που κάνει τον ουρανό πιο γαλανό (όλα τα κλισέ μαζί, και όποιο πιάσει τόπο). Και πάνω από όλα, επιστρέφουμε στην… κανονικότητα, ό,τι και αν εννοούσε ο καθένας με αυτόν τον όρο -το κεκτημένο της μεταπολίτευσης ή -πιο ταπεινά- τα προ κρίσης δεδομένα, όπου όμως “ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας”, και “καταναλώναμε πιο πολλά από όσα παράγαμε”…
Μόνο που δεν υπάρχει καμία κανονικότητα στον καπιταλισμό -όχι με το περιτύλιγμα που μας την πλασάρουν, τουλάχιστον. Κανονικότητα για αυτό το σύστημα είναι η εκμετάλλευση που γεννάει το κέρδος, ακόμα και εις βάρος της ανθρώπινης ζωής. Κανονικότητα είναι η φτώχεια δίπλα στον συγκεντρωμένο πλούτο, οι πιο εκρηκτικές αντιθέσεις, η φανερή αδικία, η διάλυση της υγείας, για να ιδιωτικοποιηθεί ευκολότερα, όπως και ό,τι άλλο περιλαμβάνεται στην έννοια δημόσιο αγαθό, οι νόμοι που εφαρμόζονται κατά το δοκούν υπέρ των ισχυρών και ουδέποτε εναντίον τους.
Μαζί με τα παραπάνω και την παταγώδη διάψευσή τους, έρχονταν και διάφορες δικαιολογίες κάθε πολιτικής απόχρωσης, για να δώσουν μια ερμηνεία-παρηγοριά. Πάνω που βγαίναμε από το τούνελ και ερχόταν ολοταχώς η ανάπτυξη… -Ήρθε το δημοψήφισμα. Τα capital control. Οι άλλοι και τα έκαναν χειρότερα…
Τώρα μπήκε στο παιχνίδι κι ο κορονοϊός. Πάνω που όλα ρόδιζαν (ροζ πολιτική απόχρωση) και ο ουρανός γινόταν πιο γαλανός (ΝΔ), ήρθε η πανδημία -και τα “λεφτόδεντρα” για τις επιχειρήσεις. Ήμασταν έτοιμοι να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας και των θυσιών μας, τώρα όμως πρέπει να κάνουμε όλοι υπομονή, μέχρι να βγούμε από το τούνελ, τη στενωπό, να νικήσουμε τον κοινό εχθρό που μας απειλεί -με όπλοτο σύστημα υγείας και κάποιο εμβόλιο το προσωπικό μας φιλότιμο.
Κάποτε θα τα σκεφτόμαστε όλα αυτά και θα γελάμε, έλεγαν παλιά. Η αλήθεια είναι άλλη. Κάποτε θα σκεφτόμαστε αυτήν την εποχή και θα την νοσταλγούμε. Αν δεν αλλάξει η φορά των πραγμάτων, αν δεν επαναφέρουμε τον ρου της ιστορίας στην κοίτη του προς την πραγματική πρόοδο, η σημερινή πανδημία θα φαντάζει σε λίγα χρόνια σαν ανέμελη εποχή με δικαιώματα και απάνεμο λιμάνι, όσο συνεχίζει να απειλεί τους λαούς η καπιταλιστική πανδημία και φοβούνται το μόνο φάρμακο που μπορεί να την αντιμετωπίσει.
Αλλιώς είμαστε καταδικασμένοι σε έναν φαύλο κύκλο, που δεν τετραγωνίζεται, παρά μόνο σπάει, στον αδύναμο κρίκο του. Και αυτό είναι δικό μας καθήκον να το διερευνήσουμε. Αυτή είναι η δική μας ατομική και συλλογική ευθύνη.
Κάποτε ο κόσμος θεωρούσε σοκαριστικό να ζήσουν τα παιδιά του χειρότερα από τη δική του γενιά, να μην έχουν περισσότερες ανέσεις και πολυτέλειες, να θεωρούν πολυτέλεια αυτά που είχαν οι παλιότεροι (άδεια, ένσημα, συντάξεις). Με δυο λόγια να γυρίσει ανάποδα το βελάκι της εξέλιξης, γυρνώντας προς τα πίσω (μες στη δεκαετία που έκλεισε, πιάσαμε επιτέλους τον στόχο του θετικού κρατικού ισοζυγίου, πρώτη φορά μετά από τα χρόνια της Κατοχής! Που με λίγο ακόμα ξέπλυμα, μπορεί κάποιοι να την αποτιμήσουν θετικά, γιατί έφτιαξε δρόμους…)
Η πρόοδος είναι πολύ σχετική έννοια, όπως πχ το δικαίωμα στη σύνταξη, που οι νεότεροι έχουν μάθει να μην το σκέφτονται, δουλεύοντας μαύρα, από εδώ και από εκεί, μεροδούλι-μεροφάι. Σα να είναι κάτι που δεν τους αφορά, δεν είναι απαραίτητο, δεν είναι αυτό που κρατάει σήμερα ζωντανές ολόκληρες οικογένειες και τα οικονομικά τους.
Η βασική προσδοκία που (μας) καλλιεργούσαν τα τελευταία χρόνια ήταν ότι βλέπαμε φως στο μνημονιακό τούνελ, βγαίνουμε επιτέλους από τη στενωπό και μετά την καταιγίδα, έρχεται το ξέφωτο και ο ήλιος της ανάπτυξης, που κάνει τον ουρανό πιο γαλανό (όλα τα κλισέ μαζί, και όποιο πιάσει τόπο). Και πάνω από όλα, επιστρέφουμε στην… κανονικότητα, ό,τι και αν εννοούσε ο καθένας με αυτόν τον όρο -το κεκτημένο της μεταπολίτευσης ή -πιο ταπεινά- τα προ κρίσης δεδομένα, όπου όμως “ζούσαμε πάνω από τις δυνατότητές μας”, και “καταναλώναμε πιο πολλά από όσα παράγαμε”…
Μόνο που δεν υπάρχει καμία κανονικότητα στον καπιταλισμό -όχι με το περιτύλιγμα που μας την πλασάρουν, τουλάχιστον. Κανονικότητα για αυτό το σύστημα είναι η εκμετάλλευση που γεννάει το κέρδος, ακόμα και εις βάρος της ανθρώπινης ζωής. Κανονικότητα είναι η φτώχεια δίπλα στον συγκεντρωμένο πλούτο, οι πιο εκρηκτικές αντιθέσεις, η φανερή αδικία, η διάλυση της υγείας, για να ιδιωτικοποιηθεί ευκολότερα, όπως και ό,τι άλλο περιλαμβάνεται στην έννοια δημόσιο αγαθό, οι νόμοι που εφαρμόζονται κατά το δοκούν υπέρ των ισχυρών και ουδέποτε εναντίον τους.
Μαζί με τα παραπάνω και την παταγώδη διάψευσή τους, έρχονταν και διάφορες δικαιολογίες κάθε πολιτικής απόχρωσης, για να δώσουν μια ερμηνεία-παρηγοριά. Πάνω που βγαίναμε από το τούνελ και ερχόταν ολοταχώς η ανάπτυξη… -Ήρθε το δημοψήφισμα. Τα capital control. Οι άλλοι και τα έκαναν χειρότερα…
Τώρα μπήκε στο παιχνίδι κι ο κορονοϊός. Πάνω που όλα ρόδιζαν (ροζ πολιτική απόχρωση) και ο ουρανός γινόταν πιο γαλανός (ΝΔ), ήρθε η πανδημία -και τα “λεφτόδεντρα” για τις επιχειρήσεις. Ήμασταν έτοιμοι να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας και των θυσιών μας, τώρα όμως πρέπει να κάνουμε όλοι υπομονή, μέχρι να βγούμε από το τούνελ, τη στενωπό, να νικήσουμε τον κοινό εχθρό που μας απειλεί -με όπλο
Κάποτε θα τα σκεφτόμαστε όλα αυτά και θα γελάμε, έλεγαν παλιά. Η αλήθεια είναι άλλη. Κάποτε θα σκεφτόμαστε αυτήν την εποχή και θα την νοσταλγούμε. Αν δεν αλλάξει η φορά των πραγμάτων, αν δεν επαναφέρουμε τον ρου της ιστορίας στην κοίτη του προς την πραγματική πρόοδο, η σημερινή πανδημία θα φαντάζει σε λίγα χρόνια σαν ανέμελη εποχή με δικαιώματα και απάνεμο λιμάνι, όσο συνεχίζει να απειλεί τους λαούς η καπιταλιστική πανδημία και φοβούνται το μόνο φάρμακο που μπορεί να την αντιμετωπίσει.
Αλλιώς είμαστε καταδικασμένοι σε έναν φαύλο κύκλο, που δεν τετραγωνίζεται, παρά μόνο σπάει, στον αδύναμο κρίκο του. Και αυτό είναι δικό μας καθήκον να το διερευνήσουμε. Αυτή είναι η δική μας ατομική και συλλογική ευθύνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου