Ανησυχούν και ταράζονται οι αστοί με το σοσιαλισμό και το ΚΚΕ
 |
Αυτό, φυσικά, δεν είναι καινούριο ζήτημα. Οπως, επίσης, είναι αναμενόμενη και ερμηνεύσιμη η επιλογή της στιγμής της εκδήλωσης τέτοιων επιθέσεων, ανεξάρτητα από τις αφορμές. Επομένως, οι επιθέσεις του αντίπαλου, που εκδηλώνονται κατά καιρούς στο ΚΚΕ και τη στρατηγική του, δεν είναι κεραυνός εν αιθρία. Δικαιολογημένα από τη σκοπιά των αστών, από τη στιγμή που το ΚΚΕ συνεχίζει σε θεωρητικό, αλλά και πρακτικό επίπεδο να παλεύει για την επαναστατική κατάχτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη με τελικό σκοπό την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Αυτό είναι και το στρατηγικό πλαίσιο, που καθορίζει τη συνέχεια στην έρευνα και μελέτη των αιτιών της αντεπανάστασης στα 1989-1991. Η συμβολή του Κομμουνιστικού Κόμματος στην επεξεργασία και ανάπτυξη της επαναστατικής θεωρίας στη βάση του μαρξισμού - λενινισμού είναι θεμελιακό στοιχείο και προϋπόθεση για την ολόπλευρη ανάπτυξη της πρακτικής επαναστατικής του δράσης. Αυτή η θεωρητική δουλειά του Κόμματός μας, που από στρατηγική άποψη έχει μεγάλη πρακτική σημασία, είχε «την τιμητική της» στην εφημερίδα «Το Βήμα», 31/8/2008. Οχι ως παρουσίασή της, αλλά ως επίδοξη προσπάθεια να ερμηνεύσουν τα συμπεράσματα της έρευνας και μελέτης του ΚΚΕ για τις αιτίες που οδήγησαν στην αντεπανάσταση.
Προς τι το ενδιαφέρον;
 |
«Το Βήμα» παρουσιάζει το συγκεκριμένο θέμα, λες και ανακάλυψε την Αμερική. Το παρουσιάζει, δηλαδή, λες και φωτίζει κανένα μυστήριο! Δηλαδή, ανακάλυψε πως το ΚΚΕ έχει έτοιμη τη μελέτη και έρευνα για τις αιτίες των αντεπαναστατικών ανατροπών και μάλιστα τις συζητά ολόκληρο το Κόμμα σε οργανωμένη εσωκομματική διαδικασία, που θα ολοκληρωθεί σ' αυτή τη φάση με τη συζήτηση στο 18ο Συνέδριο. Σπουδαία, στ' αλήθεια, ανακάλυψη! Γιατί, ήδη, η ΚΕ του ΚΚΕ έχει δώσει στη δημοσιότητα και το χρόνο διεξαγωγής του Συνεδρίου και τα θέματα που θα απασχολήσουν το περιεχόμενό του. Είναι γνωστό, δηλαδή, ότι στο 18ο Συνέδριό του το ΚΚΕ θα συζητήσει το συγκεκριμένο θέμα. Επίσης, τους είναι γνωστό πως το ΚΚΕ, αυτές είναι οι αρχές λειτουργίας και δράσης του οι οποίες αναδεικνύουν και την πλέρια δημοκρατικότητά του, συζητά εσωκομματικά και οργανωμένα τα μεγάλα κρίσιμα θεωρητικά και πρακτικά στρατηγικά ζητήματα, προκειμένου όλα τα μέλη του Κόμματος, και στην προκειμένη περίπτωση και της ΚΝΕ, να συμβάλλουν με τη μέγιστη δυνατή συλλογικότητα στην τελική διαμόρφωση των ντοκουμέντων του. Τα οποία, επίσης, στη συνέχεια τίθενται σε δημόσιο διάλογο για να καταληχτούν οριστικά ως αποφάσεις στο Ανώτατο Κομματικό Σώμα, το Συνέδριο.
 |
«Το Βήμα», και αυτό είναι χαρακτηριστικό, αφενός, των προθέσεων των αστικών επιτελείων ως προς την αντιμετώπιση του ΚΚΕ και της πολιτικής του και, αφετέρου, ως προς την αδυναμία τους να αντιπαρατεθούν από τη σκοπιά της κοσμοθεωρίας του καπιταλισμού στο σοσιαλισμό και να πείσουν, με τον τίτλο του άρθρου, δίνει το στίγμα της επίθεσης στο ΚΚΕ και στην έρευνα που κάνει για τις αιτίες της αντεπανάστασης. Στην επιστημονικά θεωρητική τεκμηρίωση των εκτιμήσεών του για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγει η εφημερίδα, αυτός είναι και ο τίτλος του άρθρου, είναι πως για το ΚΚΕ «κακώς πέθανε ο Στάλιν». Εμβριθής, αλήθεια, προσέγγιση και σπουδαίο το συμπέρασμα του αρθρογράφου και της εφημερίδας.
Βεβαίως, τέτοιοι αστοί δημοσιολόγοι, αρθρογράφοι εφημερίδων σαν «το Βήμα», πιθανά και λόγω αγνωστικισμού, αλλά πάντα σκόπιμα, αυτό που επιδιώκουν δεν είναι να προβάλουν ούτε μόνο τη λάσπη και τη χολή τους ως «σπουδαία» γνώμη για το σοσιαλισμό, ούτε να παρουσιάσουν, όπως κόπτεται ο αρθρογράφος, τις θέσεις του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό. Ταγμένοι στην υπηρεσία του καπιταλιστικού συστήματος και την υπεράσπισή του, γίνονται οι πλέον διακριτοί προαγωγοί μιας αγοραίας, φαιδρής ενίοτε, αντικομμουνιστικής προπαγάνδας σαν το «κακώς πέθανε ο Στάλιν». Και πασχίζουν να το κάνουν καλά, αλλά εκτίθενται γιατί δεν τα καταφέρνουν. Εδώ ούτε τη συνέχεια των επεξεργασιών του ΚΚΕ δε διαβάζουν. Γιατί, αν το έκαναν, δε θα έγραφαν, ωσάν να γίνεται για πρώτη φορά, από το ΚΚΕ, η εκτίμησή του για τις οπορτουνιστικές αποφάσεις, στις οποίες κατέληξε το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ σε θεμελιακά στρατηγικά ζητήματα, όπως το κοινοβουλευτικό πέρασμα στο σοσιαλισμό, ή σε ζητήματα σοσιαλιστικής οικοδόμησης και κεντρικού σχεδιασμού τόσο στη βιομηχανία, όσο και στην αγροτική οικονομία. Μια ματιά στις αποφάσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ για το ίδιο θέμα, στα 1995, φτάνει για να αντιληφθούν πως δε λέμε ως εκτίμηση σχετικά με το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ τίποτα το καινούριο.
Η σταλινολογία στο προσκήνιο
Είναι γεγονός ότι το ΚΚΕ τούς κάθεται καρφί στο μάτι και όχι τυχαία. Σε μια περίοδο που το αστικό πολιτικό σύστημα περνά τριγμούς από την εντεινόμενη δυσαρέσκεια, απέναντι στα κόμματα του δικομματισμού που δε λέει να ανακάμψει, και στην εναγώνια αναζήτηση «σωσίβιου» σταθεροποίησης με κάθε μορφή αυτού του πολιτικού συστήματος, το ΚΚΕ επιμένει, ταξικά αδιάλλακτο, αταλάντευτο, να παλεύει και να προβάλλει ως μονόδρομο για την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, την αναγκαιότητα και προοπτική συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης για το σοσιαλισμό. Να προπαγανδίζει την αναγκαιότητα σύγκρουσης και ρήξης με την πολιτική και τα κόμματα του κεφαλαίου, παλεύοντας, ταυτόχρονα, αδιάλλακτα τον οπορτουνισμό και τον φορέα του, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Να αποκαλύπτει την παγίδα που στήνουν στις λαϊκές δυνάμεις, της δικομματικής εναλλαγής, ή της λεγόμενης αριστερής διακυβέρνησης με ένα «αριστερό» τάχα ΠΑΣΟΚ, για το οποίο και ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ πασχίζει να συμβάλει, δηλαδή μια παραλλαγή της παλιάς σοσιαλδημοκρατίας. Μιλά για ανατροπή και όχι για εξανθρωπισμό της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Για επανάσταση και όχι για ταξική συνύπαρξη, με τον άνθρωπο, τάχα, πάνω από τα κέρδη. Δεν μπορούν να χωνέψουν το γεγονός ότι δεν μπορούν να βάλουν στο χέρι το ΚΚΕ, να το κάνουν μέρος των σχεδίων τους, «συμβουλεύοντας» με την ταχτική τους και την προπαγάνδα περί ευκαιριών για το λαό, λόγω της συγκυρίας των συνθηκών που μπορεί να μη δώσουν αυτοδύναμη κυβέρνηση, να εγκαταλείψει το ΚΚΕ τη στρατηγική του (αυτό θέλουν, όταν προβάλλουν τάχα την άποψη «να βάλει λίγο νερό στο κρασί του» ή ακόμη και να συμβάλει σε δήθεν αριστερή πολιτική διέξοδο με θέσεις κοινά αποδεκτές από άλλα κόμματα, δηλαδή τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και το «καλό» ΠΑΣΟΚ), όπως οι πρόθυμοι του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Και δε χάνουν ευκαιρία, ταυτόχρονα, να χύνουν δηλητήριο για μια υπόθεση που όταν συνέβη έκαναν πανηγύρια για δήθεν ιστορική νίκη του συστήματός τους, για το τέλος της Ιστορίας και άλλα τέτοια φαιδρά. Τους πονάει το γεγονός ότι το ΚΚΕ, παρά την ανατροπή του σοσιαλισμού, μελετά την πείρα της 70χρονης οικοδόμησής του, υπερασπίζεται το σοσιαλισμό. Προβάλλει τις κατακτήσεις του και γίνεται πιο ώριμο, αλλά και ικανό να συσπειρώνει την εργατική τάξη, ώστε να κάνει δική της υπόθεση τη σοσιαλιστική επανάσταση. Διδάσκεται από τα λάθη αυτής της πρώτης προσπάθειας, εξοπλίζεται θεωρητικά, ώστε να γίνεται πιο ικανό να ανταποκριθεί στο καθήκον της οικοδόμησης του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Η μελέτη από το ΚΚΕ του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε πατά γερά στις νομοτέλειες της κοινωνικής εξέλιξης. Αυτές, που διέπουν κάθε κοινωνικο-οικονομικό σχηματισμό, άρα και το σοσιαλισμό - κομμουνισμό ως ενιαίο σχηματισμό.
Φαίνεται πως το συγκεκριμένο άρθρο είναι προπομπός της αναμενόμενης καθολικής επίθεσης στο ΚΚΕ, με επίκεντρο της αντικομμουνιστικής προπαγάνδας τον Στάλιν. Η σταλινολογία ήταν μετά το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ το «αγαπημένο» τους αντικομμουνιστικό - αντισοβιετικό - αντισοσιαλιστικό προπαγανδιστικό πλαίσιο, ως περιεχόμενο της πιο επιθετικής ιμπεριαλιστικής δράσης στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα. Εχουν γίνει προβλέψιμοι οι αστοί. Και επαναλαμβάνονται. Αυτή είναι μια από τις αδυναμίες τους.
Γιατί εστιάζουν τη χυδαία πολεμική τους στον Στάλιν και τη σταλινολογία και με την ίδια ταχτική την επίθεση στο ΚΚΕ; Η σφοδρή επίθεση στον Στάλιν είναι επίθεση στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού, με δεδομένη τη λενινιστική υποθήκη ότι «κανένας δεν μπορεί να μας ανατρέψει εκτός από τα δικά μας λάθη», σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο της απειλής που αποτελεί η δράση αντισοσιαλιστικών δυνάμεων που δρουν μέσα στις γραμμές του σοσιαλισμού ενάντια στο σοσιαλισμό. Αυτές δεν εξαλείφονται αυτόματα μετά την απαλλοτρίωση των καπιταλιστών. Ο σοσιαλισμός οικοδομείται σε οξύτατη διαπάλη με τον ιμπεριαλισμό, ο οποίος διαθέτει ακόμη σημαντικές δυνάμεις και ο οποίος δεν παραιτείται από την επιδίωξη παλινόρθωσης του καπιταλισμού. Και στο εσωτερικό της χώρας που οικοδομεί τη νέα κοινωνία, η αστική τάξη, που χάνει την εξουσία, γίνεται πολλαπλάσια πιο επικίνδυνη απ' ό,τι πριν, αφού επιδιώκει να την επανακατακτήσει. Εχει δε μαζί της, ως ισχυρούς συμμάχους, τους καπιταλιστές όλου του κόσμου. Ταυτόχρονα, ο Λένιν επαναλάμβανε ότι η ύπαρξη μικρής εμπορευματικής παραγωγής αποτελεί κίνδυνο (αν γίνουν λάθη στη σοσιαλιστική οικοδόμηση) να γίνει μεγάλη.
Η εργατική εξουσία στην ΕΣΣΔ επέλεξε, από την αρχή, να αντιμετωπίσει την οικοδόμηση του σοσιαλισμού με μέτρα οικονομικού χαρακτήρα. Η επιλογή αυτή ήταν υποχρεωτική στη μεταβατική περίοδο, όπου η νέα εξουσία έπρεπε να οικοδομήσει τις βάσεις του σοσιαλισμού. Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στα 1918 και η απομόνωση, όμως, υποχρέωσαν στην εφαρμογή της πολιτικής του «πολεμικού κομμουνισμού», δίχως την οποία δεν ήταν δυνατή η υπεράσπιση της σοσιαλιστικής επανάστασης. Το ΚΚΣΕ δεν ήθελε, και δεν είχε κανένα συμφέρον, η ταξική πάλη, που εντάθηκε την περίοδο εκείνη, να πάρει τη μορφή εμφύλιου πολέμου. Αυτός επιβλήθηκε, γιατί οι οπαδοί της ταξικής κοινωνίας δεν υποχωρούν εύκολα και προπάντων σιωπηλά. Την πολιτική του «πολεμικού κομμουνισμού» τη διαδέχτηκε η «Νέα Οικονομική Πολιτική» (ΝΕΠ) και αργότερα η πολιτική της «επίθεσης του σοσιαλισμού ενάντια στον καπιταλισμό» και της «ολοκληρωτικής συνεταιριστικής οργάνωσης της αγροτικής οικονομίας».
Το ΚΚΣΕ έδινε βάρος στην άνοδο της παραγωγικότητας του μικρού και μεσαίου νοικοκυριού, στον τεχνολογικό εξοπλισμό. Η εθνικοποίηση της γης δεν ερχόταν σε αντίθεση με το δικαίωμα της γαιοκτησίας από τους μικρούς και μεσαίους αγρότες. Η στάση απέναντι στο μικρό αγροτικό νοικοκυριό, τη μικρή παραγωγή, ήταν σχέση βοήθειας και όχι πάλης. Απέρριπτε την εκμηδένιση της κατώτερης οργάνωσης της παραγωγής στο όνομα της μεγαλύτερης. Ταυτόχρονα, πρόβαλλε τα πλεονεκτήματα των κολχόζ και σοβχόζ. Η επιδίωξη για ολοκληρωτική οργάνωση της οικονομίας ξεκίνησε με πολιτικό στόχο να κατανικήσει ορισμένα τμήματα των κουλάκων στο χωριό και στη συνέχεια να εξαλείψει την κουλάκικη τάξη στο χωριό. Γενικά, η σοβιετική εξουσία αντιμετώπισε με επιτυχία τα προβλήματα ανόρθωσης της βιομηχανίας, της αγροτικής παραγωγής και των μεταφορών. Εθεσε τις βάσεις της σοσιαλιστικής παραγωγής με θεαματικούς ρυθμούς ανάπτυξης και σε συνθήκες όξυνσης της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις σοσιαλιστικές και τις καπιταλιστικές δυνάμεις (κουλάκοι και τμήμα της διανόησης, που προέρχεται από την κυρίαρχη τάξη).
Οι συγκεκριμένες συνθήκες (περικύκλωση, απειλή πολέμου, σε συνδυασμό με τη μεγάλη καθυστέρηση) επέβαλαν ταχύτατους ρυθμούς στην προώθηση της κολεκτιβοποίησης. Ετσι νικήθηκε η αστική τάξη του χωριού και προωθήθηκε η κολεκτιβοποίηση. Ταυτόχρονα, η σοβιετική εξουσία μετά την προσωρινή περίοδο της ΝΕΠ αποφάσισε να εξαλείψει τους ΝΕΠμεν, δηλαδή τους καπιταλιστές που δρούσαν με επιλογή της νέας εξουσίας σε κάποιους έστω και μικρούς, συγκριτικά με ολόκληρη τη βιομηχανία, τομείς της. Ηταν καπιταλιστές που χωρίς ιδιοκτησία τούς παραχωρήθηκαν μικρά εργοστάσια και, επομένως, δρούσαν με κίνητρο το κέρδος. Αυτή η πολιτική βρέθηκε στο στόχαστρο του «Βήματος». Η πάλη, δηλαδή, για την εξάλειψη των όποιων υπολειμμάτων καπιταλιστών. Υπολείμματα, που παρέμειναν στην ΕΣΣΔ, λόγω συγκεκριμένων ιστορικών συνθηκών, στην καθυστέρηση από την άποψη του επιπέδου ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, σε σύγκριση με τις τότε ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Η αντικατάσταση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στο χωριό από τη συνεταιριστική βρέθηκε στο στόχαστρό τους. Οπως, βεβαίως, και η κατάργηση των όποιων καπιταλιστών συνέχιζαν να υπάρχουν, σε μικρό βεβαίως ποσοστό, στη βιομηχανία. Γιατί; Μα, ακριβώς γιατί η συγκεκριμένη πολιτική για την πορεία οικοδόμησης των νέων σχέσεων παραγωγής κατέστρεφε τους παράγοντες που θα μπορούσαν να επιδράσουν στην καπιταλιστική παλινόρθωση, δηλαδή τους παράγοντες εκδήλωσης αντεπανάστασης.
Στη διαπάλη το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής
Υπογραμμίζουμε πως οι καπιταλιστές, τα κόμματά τους, τα επιτελεία τους, προπαγανδιστικά και άλλα, έχουν το ταξικό κριτήριο υψηλά ανεπτυγμένο, γνωρίζοντας και αυτοί όπως και εμείς τους νόμους της κοινωνικής εξέλιξης. Ταξικό κριτήριο, που θεμέλιό του έχει το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και κατανομής. Το οποίο μένει αναλλοίωτο στην κοινωνία, όσο συνεχίζει να διατηρείται η ταξική τους εξουσία. Μόνον έτσι συνεχίζουν ακόμη και ιστορικά αναγκαίες κοινωνικές ανατροπές για το πέρασμα από έναν κοινωνικό οικονομικό σχηματισμό στον επόμενο, από μια κατώτερη ιστορικά κοινωνική βαθμίδα σε μιαν ανώτερη, να καθυστερούν και να διατηρούνται αντιδραστικές σχέσεις παραγωγής, φρενάροντας τη δυνατότητα και προοπτική πλήρους απελευθέρωσης και πλέριας ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων με πρώτη απ' όλες την εργατική δύναμη, σε όφελος όχι μιας τάξης, αυτής που έχει την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, αλλά ολόκληρης της κοινωνίας με την επαναστατική αλλαγή ολόκληρης της οικονομικής βάσης της παλιάς κοινωνίας, της κατάργησης των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής και την ολοκληρωτική εδραίωση και νίκη των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής. Που μέχρι να νικήσουν οριστικά, ενυπάρχει και ελλοχεύει ο κίνδυνος της αντεπανάστασης. Οι αστοί δεν το αντιμετωπίζουν αυτό μόνο από ταξικό ένστικτο, αλλά από τη συσσωρευμένη ιστορική πείρα και την πορεία οριστικής νίκης των δικών τους σχέσεων παραγωγής πάνω στη φεουδαρχία, αλλά και τη γνώση του αναπόφευκτου της κατάργησής τους, της αντικατάστασης της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής από την κοινωνική. Που προϋποθέτει την κατάχτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, τη διατήρηση του χαρακτήρα της ως «δικτατορίας του προλεταριάτου», μέχρι την οριστική και πλήρη νίκη και καθολική κυριαρχία των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής, αφού με μοχλό την εξουσία και με την καθοδήγηση της επαναστατικής πρωτοπορίας της εργατικής τάξης, δηλαδή του Κομμουνιστικού Κόμματος, οικοδομείται απ' όλο το λαό η οικονομική βάση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού. Γι' αυτό και «το Βήμα» εστίασε την ύπουλη, γι' αυτό και επικίνδυνη, επίθεσή του στη μελέτη και έρευνα του Κόμματός μας για τις αιτίες της αντεπανάστασης, ακριβώς σ' αυτό το θεμελιακό ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής.
Η σοσιαλιστική κοινωνία είναι μεταβατική κοινωνία. Είναι ατελής, μη ολοκληρωμένος, ανώριμος κομμουνισμός, που κινείται προς την ανώτερη φάση του. Η σοσιαλιστική κοινωνία φέρνει ισχυρά τα σημάδια της καπιταλιστικής κοινωνίας από την οποία προέκυψε, σε όλα τα επίπεδα, σε κάθε σχέση και εκδήλωσή της: Οικονομική, πνευματική, ηθική. Οι εκμεταλλεύτριες τάξεις καταργούνται με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας στα βασικά και συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής, αλλά η κοινωνία δε γίνεται αυτόματα αταξική. Συνεχίζει να υπάρχει σε ορισμένους τομείς η μικρή ιδιοκτησία, η οποία συνενώνεται σε εθελοντική βάση σε παραγωγικούς συνεταιρισμούς. Συνεχίζει να υπάρχει διαχωρισμός χειρωνακτικής - πνευματικής εργασίας. Επομένως, μπορεί η εργατική τάξη ως ηγέτιδα κοινωνική δύναμη να οικοδομεί τη νέα κοινωνία, αλλά σε συμμαχία με τους συνεταιρισμένους μικροπαραγωγούς και τη διανόηση. Υπάρχουν, επομένως, διαφορές, δεν είναι ομοιόμορφες κοινωνικά δυνάμεις. Η συνεταιριστική παραγωγή και εργασία δεν είναι άμεσα κοινωνική. Οι συνεταιρισμένοι έχουν ιδιοκτησία σε μέρος του παραγόμενου προϊόντος τους, σε αντίθεση με την κοινωνική παραγωγή, τα προϊόντα της οποίας είναι κοινωνική ιδιοκτησία.
Η πάλη για τη θεμελίωση και ανάπτυξη της νέας κοινωνίας καθοδηγείται από την επαναστατική εργατική εξουσία, με επικεφαλής το Κομμουνιστικό Κόμμα, που αξιοποιεί τους νόμους κίνησης της κομμουνιστικής κοινωνίας που διέπουν και την κατώτερη ατελή βαθμίδα, το σοσιαλισμό, όπου υπάρχουν υπολείμματα της δράσης νόμων καπιταλισμού, αφού για κάποιο χρονικό διάστημα συνεχίζουν να υπάρχουν εμπορευματική οικονομία, εμπορευματοχρηματικές σχέσεις, και βρίσκονται σε διαπάλη έως την οριστική και πλήρη επικράτηση των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής. Δηλαδή, έως την πλήρη εξάλειψη κάθε διαφορετικής (ομαδικής, συνεταιριστικής, ή και μικροατομικής ιδιοκτησίας). Η πορεία εξάλειψής τους συμβαδίζει με την πορεία οικοδόμησης του σοσιαλισμού έως τον κομμουνισμό. Από εδώ απορρέει και ο συνειδητός ρόλος του υποκειμενικού παράγοντα. Αν η πολιτική της σοσιαλιστικής εξουσίας δεν επιλύει προς όφελος της κομμουνιστικής οικοδόμησης τις αντιθέσεις που αντικειμενικά υπάρχουν, αυτές οι αντιθέσεις είναι δυνατόν να εξελιχθούν σε ανταγωνιστικές, όπως έδειξε η πείρα, και να εκδηλωθούν με τη μορφή κρίσης, ενώ μπορούν να αποτελέσουν το έδαφος για την καλλιέργεια παθητικότητας, δυσφορίας, διαμαρτυρίας, ανάπτυξης αντισοσιαλιστικών στοιχείων, κάτω από την επίδραση και του ιμπεριαλισμού, που συνεχώς τους προσφέρει πλήρη στήριξη. Είναι δυνατό να διαμορφωθούν κοινωνικές δυνάμεις που να διεκδικήσουν καπιταλιστική παλινόρθωση, αν δεν εξαλειφθεί και κοινωνικοποιηθεί κάθε άλλη μορφή ιδιοκτησίας, που συνυπάρχει για κάποιο, άγνωστο εκ των προτέρων πόσο μεγάλο, χρονικό διάστημα, με την κοινωνική ιδιοκτησία.
Ορισμένες επισημάνσεις
Είναι γεγονός ότι το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, και το Κόμμα μας, δεν ήταν ώριμο σε αυτό το ζήτημα, δηλαδή να κατανοεί το μακρόχρονο και αντιφατικό της επαναστατικής διαδικασίας, που περιλαμβάνει:
Και την ανατροπή, την ήττα της αστικής τάξης, την κατάργηση των εκμεταλλευτικών σχέσεων.
Και τη θεμελίωση της νέας υλικοτεχνικής βάσης του σοσιαλισμού, με την ολοένα περισσότερο μηχανοποιημένη και αυτοματοποιημένη παραγωγή.
Και τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, όχι απλά ως ανθρώπου απελευθερωμένου από το κεφάλαιο, αλλά ως μέλους του κοινωνικού συνόλου που είναι παραγωγός και ιδιοκτήτης του κοινωνικού πλούτου.
Και τη σχεδιασμένη ανάπτυξη της μηχανοποιημένης χρησιμοποίησης της γης για την παραγωγή, αυτό που συνήθως λέγεται αγροτική παραγωγή.
Και την κατάργηση κάθε ατομικής ιδιοκτησίας, κάθε καθυστέρησης στην ανάπτυξη του ανθρώπου και των εργαλείων που χρησιμοποιεί, καθυστέρηση πάνω στην οποία υπάρχει η χειρωνακτική, βαριά, μονότονη, μη δημιουργική επιτελική δουλειά.
Δεν είναι μονόπρακτο έργο όλη αυτή η επαναστατική διαδικασία.
Οι κατακτήσεις σε κάθε φάση δε γίνονται ανεπίστρεπτες, όσο υπάρχουν οι αντιθέσεις μεταξύ πόλης - χωριού, χειρωνακτικής - πνευματικής εργασίας, ανισομετρία στην παραγωγικότητα της εργασίας από περιφέρεια σε περιφέρεια, από κλάδο σε κλάδο, μεταξύ παραγωγικών μονάδων του ιδίου κλάδου, στα τμήματα μιας βιομηχανικής μονάδας. Οι δυσκολίες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα οφείλονται και στο γεγονός ότι ωρίμασαν οι συνθήκες για τη σοσιαλιστική επανάσταση σε χώρες με συγκριτικά χαμηλότερη καπιταλιστική ανάπτυξη.
Επομένως, και τα πρακτικά ζητήματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης παρουσιάζονταν περιπλεγμένα, δεν είχαν εκδηλωθεί όλα τα φαινόμενα, δεν είχε συσσωρευτεί η εμπειρία, η παρατήρηση, πάνω στην οποία θα στηριζόταν πιο έγκαιρα η ανάπτυξη της θεωρίας. Το ξεκίνημα και η πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, της κατώτερης βαθμίδας του νέου κομμουνιστικού κοινωνικο-οικονομικού σχηματισμού, δε βρίσκει τίποτα έτοιμο από τον καπιταλισμό, ως οικονομικές σχέσεις, σε αντίθεση με τους ταξικούς κοινωνικο-οικονομικούς σχηματισμούς, στους οποίους οι νέες σχέσεις παραγωγής εμφανίζονται στους κόλπους της παλιάς κοινωνίας και παλεύουν επαναστατικά να επικρατήσουν. Και εμφανίζονται στους κόλπους της παλιάς κοινωνίας, γιατί είναι σχέσεις παραγωγής που εδράζονται στην ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Οι κομμουνιστικές σχέσεις παραγωγής εδράζονται στην κοινωνική ιδιοκτησία. Που για να εμφανιστούν και να κυριαρχήσουν, απαιτείται πρώτα η επαναστατική κατάκτηση της εξουσίας από την εργατική τάξη, η οποία δεν έχει καμιά ιδιοκτησία σε μέσα παραγωγής, για να μετατρέψει την καπιταλιστική ιδιοκτησία σε κοινωνική.
Είναι θεμελιακός ο ρόλος της επιστημονικής πρόβλεψης, της διορατικότητας, της ατσαλένιας ταξικής αντοχής, όχι μόνο για τις ηγεσίες, αλλά μαζικά για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, για πρωτοπόρους επιστήμονες και, βέβαια, πρωτοπόρους εργάτες στην πάλη για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.
Για το Κόμμα και τις παρεκκλίσεις
Το άρθρο της εφημερίδας «το Βήμα» κάνει στη συνέχεια λόγο για απόρριψη από το ΚΚΕ τής μετά τον Στάλιν πορείας, αναφέροντας ότι απορρίπτει τους ηγέτες του ΚΚΣΕ και της ΕΣΣΔ Χρουστσιόφ, Μπρέζνιεφ, Γκορμπατσόφ, προκειμένου να εμφανίσει ότι το ΚΚΕ περιοδολογεί για μιαν ενιαία επαναστατική διαδικασία και πάλη για τη νίκη του κομμουνισμού και την οικοδόμησή του. Λες και στο σοσιαλισμό τα πάντα είναι υπόθεση μόνο ενός καλού ή κακού ηγέτη. Αυτό θέλουν να περάσουν στις λαϊκές συνειδήσεις.
Το ΚΚΕ αντιμετωπίζει ενιαία τη νέα κοινωνία από την κατάκτηση της εξουσίας έως τον κομμουνισμό ακριβώς γιατί είναι ενιαίος κοινωνικός οικονομικός σχηματισμός. Είναι αντιεπιστημονική, με βάση την κοσμοθεωρία μας, η σταδιοποίηση. Η πάλη για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού διεξάγεται από την εργατική τάξη με επικεφαλής το Κόμμα της και μοχλό την εξουσία της. Οσο και αν τα πρόσωπα διαδραματίζουν ρόλο και επιδρούν, το καθοριστικό είναι το Κόμμα, ως φορέας θεωρητικής επεξεργασίας και πολιτικής δράσης στην καθοδήγηση των μαζών για την οικοδόμηση της νέας κοινωνίας με βάση τις νομοτέλειές της. Η παραβίασή τους στη θεωρητική επεξεργασία για τη λύση των νέων προβλημάτων που προκύπτουν από την πορεία οικοδόμησης, αλλά και στην πολιτική πρακτική, η μη διόρθωσή τους στην πορεία, δημιουργεί προϋποθέσεις κυριαρχίας του οπορτουνισμού. Αυτός κυριάρχησε στα κόμματα εξουσίας, όχι ως συνειδητή επιλογή για επιστροφή στον καπιταλισμό, για την αντεπανάσταση, αλλά στην προσπάθειά τους να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Το ΚΚΕ από το 1995, με την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη για τις αιτίες της αντεπανάστασης, έχει αυτήν την εκτίμηση, ανιχνεύοντας, ταυτόχρονα, το «γιατί τα κόμματα εξουσίας έχασαν τον επαναστατικό τους χαρακτήρα». Λέγαμε τότε ότι χάθηκε εξελικτικά ο πρωτοποριακός καθοδηγητικός ρόλος του Κόμματος, ως κόμματος εξουσίας και πυρήνα του πολιτικού συστήματος. Επήλθε χαλάρωση και άμβλυνση των αρχών και κανόνων λειτουργίας του Κόμματος και της πολιτικής ανάδειξης στελεχών. Οι επιτυχίες στη σοσιαλιστική οικοδόμηση και στο διεθνή στίβο καλλιεργούσαν πνεύμα αυτάρκειας και αυταρέσκειας. Επαψαν να έχουν ενδιαφέρον, να διατηρούν και να ανανεώνουν συνεχώς ό,τι πιο πολύτιμο και αναγκαίο για το σοσιαλισμό, την ενότητα με το λαό, τη δημοκρατική σχέση με τους εργαζόμενους, με τις κοινωνικές οργανώσεις. Από ένα σημείο και μετά, αποσπάστηκαν από την πραγματικότητα, έχασαν την ικανότητα να κατανοούν τις διαθέσεις του λαού, τα προβλήματα που τον απασχολούν, τις ανάγκες και τις αγωνίες του. Τα κομματικά όργανα και οι κομματικές οργανώσεις μετατράπηκαν σε υπηρεσίες γραφειοκρατικού τύπου, με αποτέλεσμα την εξασθένηση της δημιουργικότητας, της πρωτοβουλίας των λαϊκών μαζών στην ενεργητική συμμετοχή στη σοσιαλιστική οικοδόμηση. Αδυνάτισε σταδιακά, και τελικά εξαφανίστηκε, ο έλεγχος του Κόμματος, των κομματικών οργανώσεων και των στελεχών από τις πλατιές λαϊκές μάζες. Με ευθύνη των καθοδηγητικών οργάνων των Κομμουνιστικών Κομμάτων, υποσκάφθηκε η διαδικασία της κριτικής και αυτοκριτικής από τα κάτω και από τα πάνω, με αποτέλεσμα την τυπικότητα και σχηματικότητα στην εφαρμογή των αποφάσεων, την τάση απόκρυψης της πραγματικής κατάστασης, την ωραιοποίηση, την έλλειψη ανησυχίας για την ποιότητα της δουλειάς και των αποτελεσμάτων, το πνεύμα αλληλοκάλυψης. Καλλιεργήθηκε κλίμα ανοχής σε διαστρεβλώσεις της πολιτικής, στις παραβιάσεις της κρατικής πειθαρχίας, της ποιότητας της παραγωγής. Καλλιεργήθηκαν θεωρητικές απόψεις ή προτιμήθηκαν επιλογές που συνιστούσαν παρεκκλίσεις από τη θεωρία μας, παραβιάσεις των αρχών οικοδόμησης. Εξασθένησε το μέτωπο πάλης με τον ιμπεριαλισμό και τον αναθεωρητισμό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, υιοθετήθηκαν λανθασμένες θεωρίες, που είτε δεν ανταποκρίνονταν στην πραγματικότητα, είτε απλούστευαν τα θεωρητικά θέματα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, π.χ. θεωρίες που πρόβαλλαν τη γρήγορη μετάβαση στον αναπτυγμένο σοσιαλισμό και στον κομμουνισμό, υποτιμώντας το σύνθετο και μακροχρόνιο χαρακτήρα της μεταβατικής περιόδου, οι θεωρίες για «παλλαϊκό κράτος» και «παλλαϊκό κόμμα», «παλλαϊκή δημοκρατία».
Οι παρεκκλίσεις, λέγαμε από τότε, δε γεννήθηκαν αυτόματα, στο κενό. Νέα προβλήματα που δεν έβρισκαν απάντηση, λάθη που δεν αποκαλύπτονταν έγκαιρα ή δεν εντοπιζόταν η κύρια αιτία τους, υποκειμενικές και επιφανειακές εκτιμήσεις μετεξελίσσονταν, διολίσθαιναν σε παρέκκλιση. Είτε άμεσα, είτε έμμεσα, ο οπορτουνισμός ανοίγει το δρόμο για το αδυνάτισμα των κομμουνιστικών κομμάτων. Αποτελεί την ιδεολογική βάση για να ευοδωθούν οι προσπάθειες του ιμπεριαλισμού να υποσκάψει και να αδυνατίσει το σοσιαλισμό. Το πρόβλημα δε λύνεται με έναν τυπικό εξορκισμό των αναθεωρητικών, οπορτουνιστικών, διαλυτικών απόψεων και την καταδίκη των φορέων τους. Οι αρχές της υλιστικής - διαλεχτικής ερμηνείας της Ιστορίας οδηγούν στην αναζήτηση των αντικειμενικών δεδομένων της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής ζωής, στη βάση των οποίων δημιουργούνται προϋποθέσεις να εμφανιστούν οπορτουνιστικές θεωρίες και πρακτικές μέσα στο εργατικό κίνημα. Δε σημαίνει ότι η επικράτηση του οπορτουνισμού είναι αναπόφευκτη. Οταν υπάρχει συνείδηση των αντικειμενικών παραγόντων που ευνοούν το φαινόμενο, τότε είναι δυνατό το κομμουνιστικό κίνημα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, τις παρενέργειες, τις προσωρινές ακόμα ήττες. Το πιο βασικό είναι ότι μειώθηκε, έως και αδυνάτισε, η συζήτηση θεωρητικών προβλημάτων και αιτιών που προκαλούσαν τη μια ή άλλη άποψη και παρέκκλιση στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.
Κλείνουμε με την πεποίθηση, την ακλόνητη πίστη, ότι αν και η αντεπανάσταση νίκησε προσωρινά, αν και ο ταξικός μας αντίπαλος διεξάγει πόλεμο ενάντια στην επανάσταση, η δύναμη της εργατικής τάξης είναι ανίκητη. Η Ιστορία δεν είπε ακόμη την τελευταία της λέξη. Η έφοδος στον ουρανό, για το πέρασμα από το βασίλειο της αναγκαιότητας στο βασίλειο της ελευθερίας, είναι μπροστά μας ολοζώντανη. Ετσι κι αλλιώς, η Γη θα γίνει κόκκινη.
Του
Στέφανου ΛΟΥΚΑ
Στέφανου ΛΟΥΚΑ
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
7/11/2010
-- Το φάντασμα του κομμουνισμού στοιχειώνει στα κεφάλια των αστών
8/11/2009
-- Οι αστοί θέλουν να γίνουν πειστικοί στην αντισοσιαλιστική προπαγάνδα αλλά είναι προβλέψιμοι
27/1/2009
-- Για το δεύτερο θέμα
7/9/2008
-- Ανησυχούν και ταράζονται οι αστοί με το σοσιαλισμό και το ΚΚΕ
7/9/2008
-- Ανησυχούν και ταράζονται οι αστοί με το σοσιαλισμό και το ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου