ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ «ΧΩΡΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ»
της Λίνας Κροκίδη
Α. Η ΠΟΡΕΙΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΕΥΡΩΕΝΩΣΙΑΚΗΣ
ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΔΟΜΗΣ
Η δημιουργία του λεγόμενου ενιαίου ευρωπαϊκού «Χώρου Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης» («ΧΕΑΔ» ή «Χώρος») υπήρξε μια από τις σημαντικότερες επιλογές των πολιτικών εκπροσώπων του κεφαλαίου της ΕΕ, το απαραίτητο μέσο για την υλοποίηση και εμβάθυνση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς, για την εξυπηρέτηση των τεσσάρων ελευθεριών του Μάαστριχτ (ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, υπηρεσιών, εμπορευμάτων, προσώπων).
Αρχικά όλες οι πολιτικές του «Χώρου» ανήκαν στο πεδίο της διακρατικής συνεργασίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα διακρατικής αστυνομικής συνεργασίας είναι η Συνθήκη Σένγκεν.
Στη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1992) για την ίδρυση της ΕΕ (στη θέση της ΕΟΚ) ορίζεται για πρώτη φορά ότι τα ζητήματα δικαιοσύνης και εσωτερικών υποθέσεων ανήκουν στην αρμοδιότητα της Ενωσης και δημιουργείται ο τρίτος πυλώνας για να τα συμπεριλάβει. Στο Μάαστριχτ πρωτοεμφανίζεται η αντιμετώπιση της τρομοκρατίας μεταξύ των στόχων αστυνομικής συνεργασίας της ΕΕ και αποφασίζεται η ίδρυση της Ευρωπόλ .
Στη Συνθήκη του Αμστερνταμ (1997) δημιουργείται ο ενιαίος «Χώρος Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης» (ΧΕΑΔ), ανοίγει ο δρόμος για να περάσουν στην κοινοτική αρμοδιότητα («κοινοτικοποίηση» ή πρώτος πυλώνας) τα ζητήματα της δικαστικής συνεργασίας σε αστικές υποθέσεις, των συνόρων, του ασύλου και της «παράνομης» μετανάστευσης και ενσωματώνεται η Συνθήκη Σένγκεν στο λεγόμενο κοινοτικό δίκαιο. Στη διακρατική συνεργασία παρέμειναν τα πιο ευαίσθητα ζητήματα της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις και η «νόμιμη» μετανάστευση.
Στο Τάμπερε της Φινλανδίας (1999) εγκρίνεται από τους αρχηγούς των κρατών-μελών το πρώτο πενταετές πρόγραμμα δράσης για τον ευρωπαϊκό «Χώρο Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης» (1999-2004).
Στις 29 Σεπτέμβρη 2001, με αφορμή την 11η Σεπτεμβρίου, το Συμβούλιο εγκρίνει το πρώτο ευρωπαϊκό «πρόγραμμα δράσης για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» και αποφασίζεται η έκδοση 2 αποφάσεων-πλαίσιο για «την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» («Ευρωτρομονόμος») και για το «Ευρωπαϊκό Ενταλμα Σύλληψης».
Εν τω μεταξύ είχε ιδρυθεί η Ευρωπαϊκή Αστυνομική Ακαδημία (Σεπόλ, Cepol). Το 2002 άρχισε να λειτουργεί και η Ευρωεισαγγελία (Ευρωτζάστ, Eurojust).
Μέσα από τη παραπάνω σύντομη αναδρομή φαίνεται καθαρά ότι τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου και η «τρομοκρατία» αποτέλεσαν την αφορμή για να δρομολογηθούν, επισπευσθούν και ενισχυθούν ήδη προαποφασισμένες κατευθύνσεις, με στόχο την όλο και μεγαλύτερη ενίσχυση της διακρατικής συνεργασίας, μέχρι να φτάσουμε στο Ευρωσύνταγμα και το τρέχον Πρόγραμμα της Χάγης (2004-2009), που υπερβαίνουν το επίπεδο της διακρατικής συνεργασίας (τηρώντας ορισμένες ισορροπίες από τις αντιθέσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν) και βρίσκονται στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός «ευρωπαϊκού χώρου δημόσιας τάξης και ασφάλειας, όπου δεν προστατεύεται η ασφάλεια μόνο των κρατών μελών, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική» , δηλαδή μιας ευρωενωσιακής αστυνομικής και δικαστικής δομής.
Α.1. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΧΑΓΗΣ ΚΑΙ ΤΟ «ΕΥΡΩΣΥΝΤΑΓΜΑ»
Το Πρόγραμμα της Χάγης (2004-2009), που διαδέχθηκε το Πρόγραμμα του Τάμπερε, είναι ένα πρόγραμμα προετοιμασίας για την εφαρμογή των προβλέψεων του «Ευρωσυντάγματος» που αφορούν το «Χώρο». Επιπλέον, στο πρόγραμμα της Χάγης αποφασίζονται σειρά μέτρων προληπτικής καταστολής (καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης, επέκταση και τελειοποίηση των μηχανισμών καταστολής και φακελώματος, αστυνόμευση των λεγόμενων «Υποδομών Ζωτικής Σημασίας» και των Μεταφορών). Επίσης υιοθετείται η «εξωτερική διάσταση του ΧΕΑΔ», η δημιουργία «Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων» και η ενίσχυση της «ευρωπαϊκής ιθαγένειας».
Η Ευρωπαϊκή Συνταγματική Συνθήκη («Ευρωσύνταγμα»), που υπογράφτηκε σχεδόν συγχρόνως με το πρόγραμμα της Χάγης (Οκτώβριος 2004), συνιστά μια σοβαρή ποιοτική αλλαγή, αφού καταργεί τους πυλώνες και εντάσσει στην αποφασιστική αρμοδιότητα της Ενωσης όλα σχεδόν τα ζητήματα του «Χώρου» που είχαν παραμείνει στη διακρατική συνεργασία, γεγονός που σημαίνει κατάργηση της ομοφωνίας στα Συμβούλια, ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, συναπόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, γενίκευση της τακτικής νομοθετικής διαδικασίας. Προβλέπει τη δημιουργία Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας και τη δυνατότητα επέμβασης των στρατιωτικών και αστυνομικών μηχανισμών της Ενωσης σε οποιοδήποτε κράτος-μέλος με το πρόσχημα της αντιμετώπιση της «τρομοκρατικής απειλής» («ρήτρα αλληλεγγύης»). Στο «Ευρωσύνταγμα» αποτυπώθηκε -μέσα από αντιθέσεις και αντιφάσεις- η στρατηγικής σημασίας θέληση των πολιτικών εκπροσώπων του ευρωενωσιακού κεφαλαίου να παραχωρήσουν ένα σημαντικό μέρος του λεγόμενου σκληρού πυρήνα άσκησης εγχώριας αστικής κρατικής εξουσίας σε υπερκρατικούς μηχανισμούς της ΕΕ, στην κατεύθυνση μιας «ευρωπαϊκής δημόσιας τάξης», με ενισχυμένο το ρόλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) και υπηρεσιών όπως η Ευρωτζάστ και Ευρωπόλ.
Η καταψήφιση του «Ευρωσυντάγματος» δυσκόλεψε, αλλά δεν εμπόδισε τη δρομολόγηση των βασικών στόχων του, έτσι όπως εξειδικεύτηκαν στο πρόγραμμα της Χάγης. Οι αποφάσεις και τα μέτρα που πάρθηκαν σε εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης δείχνουν ότι με ή χωρίς Ευρωσύνταγμα, το ευρωενωσιακό κεφάλαιο είναι αποφασισμένο να ενισχύσει τα μέσα και τους μηχανισμούς που θωρακίζουν την εξουσία της αστικής τάξης κάθε αστικού κράτους-μέλους χωριστά και συνολικά της Ενωσης, ως ιμπεριαλιστικής διακρατικής ένωσης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.
Στην κατεύθυνση αυτή, δε διστάζουν να παραβιάσουν ακόμη και τη δική τους τυπική νομιμότητα, έτσι όπως απορρέει από τις Συνθήκες και να εισάγουν το ανυπόστατο Ευρωσύνταγμα από το παράθυρο . Παράλληλα εντείνεται η προπαγάνδα, ώστε να φανεί ότι η επίσπευση των μέτρων ευρωενωσιακής εσωτερικής τάξης και ασφάλειας είναι απαίτηση των πολιτών της Ενωσης . Σε πρόσφατη αμφισβητούμενης αξιοπιστίας δημοσκόπηση, που οργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή , το 86% των ερωτηθέντων θέλει περισσότερες αποφάσεις σε ευρωενωσιακό επίπεδο για το οργανωμένο έγκλημα και την «τρομοκρατία», ενώ υψηλά εμφανίζονται τα ποσοστά εκείνων που ζητούν υπερκρατικές ευρωπαϊκές πολιτικές για το οργανωμένο έγκλημα, την «τρομοκρατία» και τα ναρκωτικά.
Οι συζητήσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα με αφορμή την ενδιάμεση αξιολόγηση και επικαιροποίηση του προγράμματος της Χάγης επικεντρώθηκαν στη «βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στο ΧΕΑΔ», δηλαδή στην αναζήτηση λύσεων για να εφαρμοστεί η ουσία του «Ευρωσυντάγματος», να «κοινοτικοποιηθούν» η δικαστική και αστυνομική συνεργασία, να ενισχυθεί ο ενιαίος ευρωπαϊκός χώρος εσωτερικής τάξης και ασφάλειας. Η ψήφιση με τη μορφή Οδηγίας της παρακολούθησης και κατακράτησης των δεδομένων όλων των επικοινωνιών, δηλαδή η εφαρμογή της κοινοτικής μεθόδου σε ένα θέμα αστυνομικής συνεργασίας, ήταν ένας σταθμός για τον οποίο έχουν κάθε λόγο να πανηγυρίζουν οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου.
Προς το παρόν, προσανατολίζονται στη χρήση των λεγόμενων μεταβατικών ρητρών, δηλαδή τη μεταφορά τομέων που μέχρι στιγμής ανήκουν στη διακρατική συνεργασία στις κοινοτικές πολιτικές (μέθοδος «γέφυρας»), ύστερα από ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου. Στα πρόσφατα Συμβούλια δεν πάρθηκε απόφαση, γεγονός που επιβεβαιώνει την ύπαρξη αντιθέσεων. Απ’ ό,τι φαίνεται στο θέμα αυτό θα υπάρξουν εξελίξεις τα δύο επόμενα χρόνια, όπου θα αποφασιστεί και η τύχη του «Ευρωσυντάγματος».
Α.2. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΥΡΩΜΟΝΟΔΡΟΜΟΥ
Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που ήταν υπέρ του «Ευρωσυντάγματος», υποστηρίζουν ένθερμα το πέρασμα του Χώρου στην αρμοδιότητα της ΕΕ, δηλαδή τη δημιουργία ευρωενωσιακής αστυνομικής και δικαστικής δομής. Είναι επομένως συνεπή με την αντιλαϊκή πολιτική τους. Την ίδια όμως θέση έχει και ο Συνασπισμός, παρόλο που πήρε αρνητική θέση για το συγκεκριμένο (έστω) «Ευρωσύνταγμα», μία από τις βασικότερες καινοτομίες του οποίου είναι η μεταφορά των ζητημάτων εσωτερικής ασφάλειας και δικαιοσύνης στην αρμοδιότητα της ΕΕ. Βασικό τους επιχείρημα είναι ότι έτσι θα καταργηθεί η αδιαφάνεια και το δημοκρατικό έλλειμμα, με την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, «ξεχνώντας» ότι ποτέ το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν ακύρωσε ή έστω δεν εμπόδισε τις αντιδημοκρατικές εξελίξεις, ακόμη κι όταν είχε αυξημένες αρμοδιότητες συναπόφασης, που σημαίνει ότι απλά ζητούν η ένταση της καταστολής και της αστυνόμευσης να γίνεται με «διαφάνεια και δημοκρατικότητα». Οι αντιπροσφυγικές οδηγίες για το άσυλο, οι Κανονισμοί για το Σύστημα Σένγκεν ΙΙ και ΒΙΖ και -το σοβαρότερο- το φακέλωμα των επικοινωνιών 500.000.000 ανθρώπων, αποφασίστηκαν με συννομοθέτη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Στους τομείς όπου άσκησε έλεγχο (π.χ. ιπτάμενες φυλακές της CIA) δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα εκτός από ανέξοδες και φλύαρες εκκλήσεις και διαμαρτυρίες. Δε θα μπορούσε εξάλλου να είναι αλλιώς. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι μια διακρατική ευρωενωσιακή δομή, στην οποία αντανακλάται η καπιταλιστική εξουσία στα κράτη-μέλη της ΕΕ, αλλά και ο μεταξύ τους συσχετισμός. Δεν είναι δυνατό το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκφράζει ή να υπερασπίζεται διαφορετικά ταξικά συμφέροντα.
Σε Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πρόοδο που σημειώθηκε το 2004 στο «Χώρο», η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ο Συνασπισμός, αφού αποδέχονται τη φιλολογία για την «τρομοκρατία» και την εγκληματικότητα, τάσσονται υπέρ της μεταφοράς της δικαστικής και αστυνομικής συνεργασίας στο κοινοτικό πλαίσιο, μέσα από τη διαδικασία της «γέφυρας» και θεωρούν «λυπηρό το γεγονός ότι δεν υπάρχει ακόμη πραγματική ευρωπαϊκή στρατηγική εσωτερικής ασφάλειας». Τάσσονται υπέρ της αναβάθμισης της Ευρωπόλ, υπέρ της καταγραφής στο Σύστημα Σένγκεν των «ανεπιθύμητων ξένων» (άρθρο 96) και των «υπόπτων υπό παρακολούθηση» (άρθρο 99), αρκεί να υπάρξει η κατάλληλη νομική βάση! Ζητούν προωθημένες μορφές συνεργασίας μεταξύ Ευρωπόλ και Ευρωτζάστ, «τη δημιουργία ευρωπαϊκής εισαγγελικής αρχής», ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Ακαδημίας (Σεπόλ), «ορθολογική διαχείριση των πληροφοριών», «αποτελεσματικότητα της χρήσης της βιομετρίας», μια «ευρωπαϊκή πολιτική επί θεμάτων ασύλου και μετανάστευσης». Επί της ουσίας, τόσο η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, όσο και ο Συνασπισμός ζήτησαν να ισχύσουν οι προβλέψεις του αντιλαϊκού «Ευρωσυντάγματος».
Επομένως, όλα τα μέτρα έντασης των μηχανισμών καταστολής, αστυνόμευσης και παρακολούθησης της Ευρωένωσης και των ελληνικών κυβερνήσεων έχουν την υπογραφή της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού. Οι διαφωνίες αφορούν δευτερεύοντα ζητήματα, οι δε κοκορομαχίες που εκδηλώνονται στην Ελλάδα, γίνονται για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης και αποπροσανατολισμού του ελληνικού λαού.
Το Ψήφισμα καταψήφισε το ΚΚΕ, ενώ η Ευρωομάδα της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς (GUE/NGL) μοιράστηκε μεταξύ του υπέρ, του κατά και της αποχής. Καταψήφισε επίσης και το ΛΑΟΣ, μαζί με την πλειοψηφία του κόμματος των ακροδεξιών «μη εγεγραμμένων» (IND/DEM), για τους δικούς τους εθνικιστικούς λόγους, που δεν έχουν καμία σχέση με την υπεράσπιση των δημοκρατικών και λαϊκών ελευθεριών.
Α.2. Η ΔΙΟΓΚΩΣΗ ΤΟΥ «ΧΩΡΟΥ» ΩΣ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
Η εξέλιξη του «Χώρου» αντανακλά τις ανάγκες και αναδιαρθρώσεις της καπιταλιστικής αγοράς σε επίπεδο ΕΕ και την επιθετικότητα του κεφαλαίου ως συνέπεια των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και της προσωρινής ήττας των σοσιαλιστικών επαναστάσεων. Η γιγάντωση του «Χώρου» το τελευταίο διάστημα δείχνει ότι, παρ’ όλες τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις μέσα στην ίδια την ΕΕ, υπάρχει απόλυτη ομοφωνία για το τσάκισμα της αντίστασης των λαών της ΕΕ και τη δημιουργία χειρότερων όρων διεξαγωγής της ταξικής πάλης.
Η σημασία που αποδίδεται στο «Χώρο» αποδεικνύεται και από τους πόρους με τους οποίους θα επιδοτηθούν τα κράτη-μέλη. Στις δημοσιονομικές προοπτικές 2007-2013 τα κονδύλια που δίνονται για τα προγράμματα-πλαίσια του «Χώρου» ήταν τα μόνα που παρουσίαζαν αύξηση συνολικά και κατά πρόγραμμα, ξεπερνώντας τα 5 δισ. Ευρώ .
Η μελέτη του ΧΕΑΔ είναι χρήσιμη γιατί δίνει στοιχεία για την εξέλιξη ενός σημαντικού τμήματος του ευρωενωσιακού εποικομοδομήματος, αυξάνει την ετοιμότητα και επαγρύπνηση του μαζικού λαϊκού κινήματος κάθε κράτους-μέλους. Οι αποφάσεις που παίρνονται στα Συμβούλια της ΕΕ, με την ψήφο και των εκάστοτε (είτε ΠΑΣΟΚ είτε ΝΔ) υπουργών και πρωθυπουργών, αργά ή γρήγορα θα γίνουν εσωτερική πολιτική.
Εκτός από το πέρασμα στο ελληνικό δίκαιο αντεργατικών και αντιλαϊκών νόμων που προετοιμάστηκαν σε επίπεδο Ευρωένωσης, εκτός από τη συμμετοχή και προσαρμογή της Ελλάδας στους κατασταλτικούς - αστυνομικούς μηχανισμούς και θεσμούς της ΕΕ, δεν υπάρχει πλευρά της εσωτερικής πολιτικής ασφάλειας που να μην «ακουμπάει» άμεσα ή έμμεσα, που να μην «αβαντάρεται» από τις πολιτικές ή το κλίμα που κυριαρχεί στην Ενωση. Οι αστυνομικές αρχές της κάθε χώρας, στα διάφορα σεμινάρια και ομάδες εργασίας της ΕΕ που συμμετέχουν, ανταλλάσσουν «εγχειρίδια βέλτιστων πρακτικών» για την εναρμονισμένη δράση των μηχανισμών καταστολής και παρακολούθησης, για την ενιαία φρούρηση των συνόρων.
Η ΕΕ μέσω του «Χώρου» λειτουργεί ως σύγχρονη «Ιερά Συμμαχία» για την προστασία των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, του κεφαλαίου της κάθε χώρας, όσο τουλάχιστον καταφέρνουν να χειρίζονται τους μεταξύ τους ανταγωνισμούς και τις αντιδράσεις του εργατικού και του λαϊκού κινήματος. Αυτή είναι η εξήγηση, γιατί οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου του κάθε κράτους-μέλους παραχωρούν εξουσίες κρατικής ασφάλειας και αστυνόμευσης σε διακρατικούς θεσμούς και μηχανισμούς.
Το τελευταίο διάστημα υπάρχει υπερπαραγωγή εναρμονισμένων πολιτικών και νομοθετημάτων και κοινών επιχειρησιακών μηχανισμών, υπάρχει μια τεράστια διόγκωση του Χώρου, παρόλο που τυπικά η αστυνομική και δικαστική συνεργασία εμπίπτει στη διακρατική συνεργασία, αφού το «Ευρωσύνταγμα» δεν έχει υιοθετηθεί.
Η επόμενη διετία, μέχρι δηλαδή την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων για το μέλλον του «Ευρωσυντάγματος», που συμπίπτει με την εκπνοή του προγράμματος της Χάγης και τις Ευρωεκλογές του 2009, θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμη. Η αλληλοδιαδοχή των προεδριών της Γερμανίας, Πορτογαλίας και Σλοβενίας μέχρι τον Ιούνιο του 2008 διευκολύνει την επιτάχυνση των πολιτικών αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας, δηλαδή την ένταση των ενιαίων μέτρων θωράκισης της ευρωενωσιακής εσωτερικής ασφάλειας και εξωτερικής παρέμβασης, όπως φαίνεται και από τις εξαγγελίες του «τρίο» των προεδριών αυτών, που καλύπτουν τη συγκεκριμένη περίοδο.
Στο κείμενο αυτό θα γίνει μια όσο το δυνατό πιο ολοκληρωμένη καταγραφή των μέτρων που δρομολογούνται με αφορμή: α) Την ενδιάμεση αξιολόγηση και επικαιροποίηση του προγράμματος της Χάγης που έγινε στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (Συμβούλιο ΔΕΥ) και το Συμβούλιο Κορυφής το Δεκέμβριο 2006, β) Τις εξαγγελίες της γερμανικής προεδρίας και του «τρίο» των επόμενων προεδριών, γ) Τα πρώτα μέτρα της γερμανικής προεδρίας.
Β. Η «ΑΝΤΙΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΗ» ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ
Η «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» είναι στην κυριολεξία η «κόκκινη
κλωστή» που διαπερνάει όλες τις πολιτικές του «Χώρου». Τα χτυπήματα της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στη Ν. Υόρκη, της Μαδρίτης το 2004 και του Λονδίνου το 2005 αξιοποιήθηκαν για να δρομολογηθούν και επιταχυνθούν ήδη προαποφασισμένες -από τη Σένγκεν και τη Συνθήκη του Μάαστριχτ- κατευθύνσεις. Ετσι έχει διαμορφωθεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση για τις λαϊκές ελευθερίες και κατακτήσεις. Αναδεικνύονται τα όρια της αστικής δημοκρατίας, που δε διστάζει να καταργεί αστικο-φιλελεύθερες παραχωρήσεις της, στο βωμό του αδυσώπητου ανταγωνισμού των μονοπωλίων, σε συνδυασμό και με τον αρνητικό (μετά τις ανατροπές) συσχετισμό σε διεθνές και εσωτερικό (υποχωρήσεις ποιοτικές ή/και ποσοτικές στα ΚΚ) επίπεδο.
Η εξαγωγή της «αντιτρομοκρατικής» πολιτικής ασφάλειας εκτός των συνόρων της Ενωσης, με την εξωτερική διάσταση της αντιτρομοκρατίας, σε συνδυασμό με τις στρατιωτικές επεμβάσεις, αποτελούν καθαρή μορφή της ιμπεριαλιστικής τρομοκρατίας σε βάρος των λαϊκών κινημάτων τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων.
Β.1. ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ
Τα προγράμματα δράσης για την αντιμετώπιση της «τρομοκρατίας» επικαιροποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα, περιλαμβάνουν τέσσερις άξονες δράσης (πρόληψη, προστασία, καταδίωξη, απάντηση) με πλήθος μέτρων ανά δράση και δίνουν μια πανοραμική εικόνα των αντιδραστικών μέτρων που πάρθηκαν, εκείνων που βρίσκονται σε εξέλιξη και εκείνων που προγραμματίζονται. Παράλληλα, δημοσιοποιείται κατάλογος που αποτυπώνει το βαθμό ευθυγράμμισης κάθε κράτους μέλους με την «αντιτρομοκρατική» στρατηγική της Ενωσης .
Το πρόγραμμα δράσης του Μαρτίου 2007 , που συμπυκνώνεται σε ένα πίνακα 39 σελίδων στα αγγλικά (δεν πρόκειται ποτέ να μεταφραστεί, όπως και μια σειρά άλλα έγγραφα στρατηγικής σημασίας), αποτελεί μνημείο της επιθετικότητας της Ενωσης του κεφαλαίου ενάντια στις δημοκρατικές ελευθερίες και τις λαϊκές κατακτήσεις. Οι δράσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι συνοπτικά οι εξής :
Η «Στρατηγική ενάντια στη Ριζοσπαστικοποίηση», η εισαγωγή βιομετρικών δεδομένων σε διαβατήρια και ταυτότητες μέχρι το 2009, η επιβολή καθεστώτος γενικευμένης παρακολούθησης στις λεγόμενες Υποδομές Ζωτικής Σημασίας και τις μεταφορές, η αξιοποίηση και στρατιωτικοποίηση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας, η επίσπευση μέτρων ενίσχυσης των εξουσιών επέμβασης και καταστολής της Ευρωπόλ, Ευρωτζάστ και του Οργανισμού για τα Σύνορα Φροντέξ, η επίσπευση των διαδικασιών ένταξης της Συνθήκης Προυμ (Σένγκεν ΙΙΙ) στο λεγόμενο κοινοτικό δίκαιο, η ολοκλήρωση και η «διαλειτουργικότητα» όλων των αρχείων πληροφοριών της ΕΕ και των κρατών-μελών, η μεγαλύτερη εμπλοκή των στρατιωτικών υποδομών και αρχείων στην εσωτερική ασφάλεια, η στενότερη συνεργασία με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, νέα μέτρα-πογκρόμ ενάντια στους μετανάστες.
Β.2. ΡΙΣΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ - ΑΝΤΙΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ
Η «Στρατηγική κατά της ριζοσπαστικοποίησης και στρατολόγησης», που είναι η τερατογένεση του προγράμματος της Χάγης, αποτελεί την καρδιά των μέτρων προληπτικής καταστολής με εσωτερική και διεθνή διάσταση. Στοχοποιεί και ποινικοποιεί όχι μόνο τη ριζοσπαστική δράση, αλλά ακόμη και τη ριζοσπαστική σκέψη. Οπως ρητά αναφέρεται, ο όρος δεν περιλαμβάνει μόνο την «καταχρηστική ερμηνεία του Ισλάμ», αλλά «κάθε βίαιη ριζοσπαστικοποίηση, εθνικιστική, αναρχική, αυτονομιστική, ακροαριστερή ή ακροδεξιά» .
Στο τελευταίο Πρόγραμμα Δράσης για την «τρομοκρατία» στοχοποιούνται τα Πανεπιστήμια (μαζί με τις φυλακές και τους τόπους λατρείας), τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (με έμφαση στα Ευρωμεσογειακά ΜΜΕ) και το Ιντερνετ. Προτείνεται η προληπτική λογοκρισία για την «εξτρεμιστική φιλολογία» και γενικότερα την «πρόσκληση σε βία».
Η νέα αυτή «στρατηγική» συνοδεύεται με την όλη φιλολογία της ΕΕ και των αστικών κρατών μελών περί «βίας», σύμφωνα με την έννοια που δίνει η άρχουσα τάξη στη λέξη. Η κρατική βία του κεφαλαίου, έτσι όπως εκφράζεται όχι μόνο από τους μηχανισμούς καταστολής, αλλά από την οικονομική κυριαρχία και τη συνολική πολιτική εξουσία του κεφαλαίου σε βάρος της εργατικής και λαϊκής πλειοψηφίας (η βία από τα χαμηλά μεροκάματα, την εργοδοτική τρομοκρατία, την ανεργία, την έλλειψη κοινωνικών παροχών κλπ), δε θεωρείται βία. Η αντίσταση όμως του λαϊκού κινήματος στην κρατική βία του κεφαλαίου, η δυναμική μαζική διεκδίκηση επιμέρους ή συνολικών ανατροπών των αντιλαϊκών πολιτικών, η πολιτική ανυπακοή σε αντιλαϊκούς νόμους, η μαχητική απαίτηση σεβασμού ακόμη και των αστικοδημοκρατικών κατακτήσεων που καταπατούνται (π.χ. απαγόρευση διαδήλωσης στο Προεδρικό Μέγαρο ή την Αμερικάνικη Πρεσβεία, ξήλωμα των χαφιεδοκαμερών) συνιστούν «βία».
Οι δηλώσεις του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Θ. Πάγκαλου, αλλά και η ομιλία του πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή στη Βουλή για παραβίαση των ορίων της «νομιμότητας» από όσους θα παλέψουν για τη μη εφαρμογή και κατάργηση στην πράξη του Νόμου-Πλαίσιου για την Ανώτατη Εκπαίδευση, οι προσκλήσεις του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Γ. Παπανδρέου προς τη νεολαία να ξεπεράσουν τον ξεπερασμένο ριζοσπαστισμό, είναι επικίνδυνες εκδηλώσεις της συγκεκριμένης επίθεσης του κεφαλαίου στο λαϊκό κίνημα που αμφισβητεί πλευρές της αστικής νομιμότητας.
Ολα αυτά δεν είναι άσχετα με τον αυξανόμενο αντικομμουνισμό, που τείνει να γίνει επίσημη ιδεολογία της ΕΕ, μετά και από το αντικομμουνιστικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με αφορμή τα γεγονότα στην Ουγγαρία το 1956, την απαγόρευση της ΚΝ Τσεχίας και το αντικομμουνιστικό Μνημόνιο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Οι κυβερνήσεις στις χώρες της καπιταλιστικής παλινόρθωσης, που έγιναν πρόσφατα μέλη της ΕΕ, βρίσκονται στην πρωτοπορία του αντικομμουνισμού, στην παρούσα φάση.
Β.3. ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ (ΥΖΣ)
Πρόκειται για μια σειρά δημόσιες ή ιδιωτικές μεγάλες επιχειρήσεις που αφορούν τις τηλεπικοινωνίες, μεταφορές, την υγεία, το νερό, την ενέργεια, την πληροφορική, το χρηματοοικονομικό, χημικό τομέα κλπ., για τις οποίες προτείνονται αυξημένα διαρκή μέτρα ασφαλείας (εγκατάσταση ανιχνευτών, έλεγχος πρόσβασης, μέτρα συναγερμού κλπ.), εκπόνηση «σχεδίου ασφάλειας λειτουργίας» και ορισμός «συνδέσμου ασφάλειας», που θα συντονίζεται με την κρατική υπηρεσία συνδέσμων επαφής, που με τη σειρά της θα συντονίζεται με την αντίστοιχη υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προβλέπεται η δημιουργία Δικτύου Προειδοποίησης και Πληροφόρησης για τις ενδεχόμενες απειλές. Ανατίθενται ευρύτατες αρμοδιότητες στους ιδιώτες καπιταλιστές και τους ιδιωτικούς «στρατούς» τους για ζητήματα τήρησης τάξης και ασφάλειας, κάτι που ξεπερνάει τα όρια ακόμη και της αστικής συνταγματικής νομιμότητας.
Η συνειδητή αοριστία των εννοιών που χρησιμοποιούνται («τρωτά σημεία», «κίνδυνος» και «απειλή») σημαίνουν ότι, για παράδειγμα, η ύπαρξη ταξικού σωματείου, μια δυναμική απεργιακή κινητοποίηση, μια συμβολική κατάληψη μπορεί να θεωρηθεί ότι συνιστούν απειλή και κίνδυνο.
Είναι φανερό ότι δεν πρόκειται απλά για ένα ακόμη χαφιέδικο σύστημα παρακολούθησης, έναν ακόμη μηχανισμό τρομοκράτησης, αλλά για το συντονισμό όλων των μηχανισμών (Ευρωένωσης και κρατών-μελών) προκειμένου να εξασφαλίσουν τα στρατηγικά συμφέροντα της αστικής τάξης, μέσα από τη διασφάλιση των πολλαπλών και ευρύτατων υποδομών που συνδέονται με την οικονομική κυριαρχία και την εξουσία της.
Στο θέμα αυτό έχει άμεση εμπλοκή και το ΝΑΤΟ , με το οποίο υπάρχει ήδη άτυπη συνεργασία και συντονισμός. Το ΝΑΤΟ δίνει έμφαση στην προστασία των υποδομών που σχετίζονται με την ενεργειακή ασφάλεια και γενικότερα στην πολιτική προστασία. Η δημιουργία του αγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη ανήκει στις υποδομές εκείνες που θα συγκεντρώσει το ενδιαφέρον τόσο της ΕΕ όσο και του ΝΑΤΟ για γενικευμένη στρατιωτική, αστυνομική και πολιτική παρέμβαση των ιμπεριαλιστικών μηχανισμών στην περιοχή.
Κατά τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εισηγητής ήταν ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ Σ. Λαμπρινίδης. Στη έκθεσή του , που ψηφίστηκε στην Ολομέλεια του Ιουνίου 2005, ζητούσε επίσπευση της δημιουργίας του Δικτύου Προειδοποίησης και Πληροφόρησης για ενδεχόμενες απειλές, με ανέξοδες εκκλήσεις στο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Β.4. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
Στο στόχαστρο θα βρεθούν αρχικά οι αεροπορικές και οι θαλάσσιες μεταφορές, αλλά και όλοι οι πολυσύχναστοι χώροι και οι δημόσιες μεταφορές. Ηδη το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συναποφάσισε την παρουσία ενόπλων στις πτήσεις («ιπτάμενες περιπολίες»). Συζητείται η ενδεχόμενη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μητρώου Επιβατών (PNR) που θα περιλαμβάνει τα προσωπικά δεδομένα όσων ταξιδεύουν αεροπορικά από/προς αεροδρόμια της ΕΕ, κάτι που ισχύει («νόμιμα ή παράνομα») στις πτήσεις προς τις ΗΠΑ.
Ηδη η γερμανική προεδρία έχει βάλει μπροστά το Σύστημα Εντοπισμού μέσω Ραδιοσυχνότητας (πρόγραμμα OpTag, στο οποίο υπάρχει και ελληνική συμμετοχή), δηλαδή την παρακολούθηση και τον εντοπισμό επιβατών μέσω μιας ετικέτας που θα επικολλάται στις κάρτες επιβίβασης ή τα εισιτήρια.
Β.5. ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Ο πολιτικο-στρατιωτικός Μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας» (ΜΠΠ) δημιουργήθηκε το 2001 για την αντιμετώπιση των συνεπειών από απειλές, φυσικές ή ανθρωπογενείς (δηλαδή «τρομοκρατικές») και στην πορεία μετατράπηκε σε ένα ακόμη μέσο εφαρμογής της «αντιτρομοκρατικής» πολιτικής ΕΕ εντός και εκτός ευρωσυνόρων στο πλαίσιο της στρατηγικής για την πρόληψη και διαχείριση κρίσεων.
Ο ΜΠΠ διαθέτει Κέντρο Παρακολούθησης και Πληροφοριών, τα αρχεία της βάσης δεδομένων της στρατιωτικής υπηρεσίας της ΕΕ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται η δημιουργία Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης. Σε απόρρητη Κοινή Διακήρυξη Συμβουλίου και Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξειδικεύεται ο τρόπος αξιοποίησης του ΜΠΠ σε επιχειρήσεις στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας (ΕΠΑΑ).
Ο ΜΠΠ μαζί με τις Υποδομές Ζωτικής Σημασίας αφορούν πλευρές της λεγόμενης «διαχείρισης κρίσεων», δηλαδή πλευρές που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των στρατιωτικών δράσεων και δομών της ΕΕ, όπως φαίνεται και από τις ασκήσεις ετοιμότητας που έγιναν το 2006 στη Βουλγαρία, Δανία, Σουηδία και που θα γίνουν το 2007 στο Λουξεμβούργο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο 15-16.6.2006 , που ασχολήθηκε ειδικά με τη διασύνδεση των μηχανισμών διαχείρισης κρίσεων, αποφάσισε τη δημιουργία ad hoc Διευθύνουσας Ομάδας έκτακτης ανάγκης και διαχείρισης Κρίσεων στις Βρυξέλλες, που σε συνεργασία με το Κέντρο Ανάλυσης Κινδύνων (SitCen) θα μπορεί να συντονίζει τη μεταφορά των στρατιωτικών μεταφορικών μέσων των κρατών-μελών σε περιοχές όπου εκδηλώθηκε κρίση. Ενα από τα δύο προβλεπόμενα κέντρα συγκέντρωσης στρατιωτικών μεταφορικών μέσων βρίσκεται στην Αθήνα.
Στις συζητήσεις που έγιναν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εισηγητής ήταν ο Ευρωβουλευτής του Συνασπισμού Δ. Παπαδημούλης . Στις τροπολογίες του υποστηρίζει τη μεγαλύτερη αξιοποίηση του ΜΠΠ στην πρόληψη και αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, τη «συνεκτικότητα στους τομείς της προστασίας των κρίσιμων υποδομών και της πολιτικής προστασίας», την ενίσχυση και συνέργεια των διαφόρων συστημάτων επαγρύπνησης, έγκαιρης προειδοποίησης και αντίδρασης, τη συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς [επομένως και το ΝΑΤΟ], τη δημιουργία «ευρωπαϊκής δύναμης πολιτικής προστασίας ταχείας επέμβασης». Οι προτάσεις του ξεπερνούν τις θέσεις του Συμβουλίου, ακόμη και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ είναι σαφές και στον πλέον καλόπιστο ότι ο ΜΠΠ δεν είναι ένας αθώος, ανθρωπιστικός Μηχανισμός διάσωσης, αλλά ένας Μηχανισμός που συνδράμει τις επιχειρήσεις διαχείρισης κρίσεων εντός και εκτός ΕΕ, που υποβοηθάει τις γενικότερες «αντιτρομοκρατικές» και ιμπεριαλιστικές σκοπιμότητες της ΕΕ, που συνδέεται με στρατιωτικά συστήματα επιτήρησης και παρακολούθησης, που έχει διασυνδέσεις με διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ.
Β.7. ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, που εναλλάσσονται στην κυβερνητική εξουσία, ταυτίζονται απόλυτα στις θέσεις που παίρνουν στα όργανα της ΕΕ, έχουν ψηφίσει όλα τα νέα μέτρα καταστολής και αστυνόμευσης, στο όνομα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας. Το ίδιο συνεπείς είναι και στην ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο και τους μηχανισμούς των από κοινού αποφασισμένων κατευθύνσεων της Ευρωένωσης. Η Σύμβαση Σένγκεν και ο πρώτος τρομονόμος ψηφίστηκαν επί κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ, ο ευρωτρομονόμος και το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης από τη ΝΔ με βάση νομοσχέδιο που είχε ήδη ετοιμάσει το ΠΑΣΟΚ. Η εγκατάσταση των καμερών έγινε επί ΠΑΣΟΚ, ενώ η διατήρηση και τελειοποίηση της λειτουργίας τους (σύστημα C4i) γίνεται από την κυβέρνηση της ΝΔ.
Οι διαφορές των Ευρωβουλευτών τους είναι μικρές και δευτερεύουσας σημασίας, ενώ το ΠΑΣΟΚ εμφανίζεται περισσότερο δραστήριο σε πρωτοβουλίες (π.χ. προστασία των Υποδομών Ζωτικής Σημασίας).
Ο Συνασπισμός, ενώ συμφωνεί με την ανάγκη λήψης μέτρων κατά της «τρομοκρατίας», με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ σε ζητήματα εσωτερικής τάξης και ασφάλειας και τη δημιουργία υπερκρατικών αστυνομικών δομών, με ένα «ορθολογικό» βιομετρικό φακέλωμα κλπ., την ίδια στιγμή καταψηφίζει επιμέρους εφαρμογές των μέτρων (π.χ. εισαγωγή βιομετρικών σε διαβατήρια και βίζες, Σένγκεν ΙΙ). Η περίπτωση του Μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας που δείχνει ότι το κόμμα αυτό υιοθετεί την ιμπεριαλιστική αντίληψη περί «τρομοκρατίας» και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι απόδειξη του πόσο επικίνδυνη για το λαϊκό κίνημα είναι η οπορτουνιστική στάση του.
Ο ΛΑ.Ο.Σ. υιοθετεί την ιμπεριαλιστική προπαγάνδα ότι η «τρομοκρατία» είναι μία από βασικές πληγές της ΕΕ, αποδίδοντάς την κυρίως στους μετανάστες.
Ολα τα κόμματα του ευρωμονόδρομου και ο ΛΑ.Ο.Σ., που συντάσσονται -σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό- με την αντίληψη των ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού κέντρου για την «αντιτρομοκρατική» πολιτική, δικαιολογούν την επιλογή τους στο όνομα της ασφάλειας, αναγνωρίζουν ότι αρκετά μέτρα είναι επώδυνα αλλά αναγκαία για την ασφάλεια. Ολοι επίσης αναφέρονται στο σεβασμό των «ανθρώπινων θεμελιωδών δικαιωμάτων». Οι διαφορές αφορούν τη ...δοσολογία των δικαιωμάτων. Η ΝΔ (με αντιθέσεις στους κόλπους της) υποστηρίζει ότι η ασφάλεια προέχει των δικαιωμάτων. Το ΠΑΣΟΚ τάσσεται υπέρ της ζυγοστάθμισης ασφάλειας και δικαιωμάτων. Ο Συνασπισμός ζητάει η ζυγαριά να γέρνει περισσότερο υπέρ των δικαιωμάτων. Ολοι, συμπεριλαμβανομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του συντονιστή «αντιτρομοκρατίας», μιλούν για την ανάγκη μέτρων που θα αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές αιτίες της «τρομοκρατίας», καλλιεργούν το προφίλ της κοινωνικά ευαίσθητης Ευρωένωσης.
Το ΚΚΕ από την αρχή και αταλάντευτα αποκάλυψε ότι τα μέτρα αυτά παίρνονται για να χρησιμοποιηθούν ενάντια στα λαϊκά κινήματα, και κατήγγειλε την «αντιτρομοκρατική» πολιτική τόσο της ΕΕ, όσο και των ΗΠΑ. Ανέδειξε ότι ιμπεριαλισμός και ανθρώπινα δικαιώματα δεν συμβιβάζονται, ότι το σύνολο των πολιτικών (κοινωνικών, οικονομικών, εξωτερικών και εσωτερικών) της ιμπεριαλιστικής Ευρωένωσης συνιστούν πλήγμα για την πραγματική ασφάλεια -με ταξικούς όρους- της τεράστιας πλειοψηφίας των λαών της, ότι αντικειμενικά οξύνουν την ταξική πάλη.
Γ. Η ΑΝΤΙΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΕΕ
Η Σύνοδος Κορυφής της Σεβίλλης (Ιούνιος 2002) θα μείνει στην Ιστορία για τις αντιμεταναστευτικές αποφάσεις της, για τη δημιουργία της Ευρώπης-φρούριο κλπ. Στη Σύνοδο της Θεσσαλονίκης (Ιούνιος 2003) προτάθηκε η δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών, πρόταση που αποσύρθηκε φραστικά, αλλά διατηρήθηκε επί της ουσίας. Στα πιο πρόσφατα έγγραφα είναι φανερή η επιχειρούμενη συσχέτιση των μεταναστών με την «τρομοκρατία» και το έγκλημα. Καλλιεργείται συστηματικά η ξενοφοβία και ο ρατσισμός.
Το τελευταίο διάστημα η μετανάστευση έχει μπει στις απόλυτες προτεραιότητες της ΕΕ. Η επίσημη κατεύθυνση είναι να κλείσουν τα σύνορα σε όσους μετανάστες δεν είναι α) απολύτως απαραίτητοι για το κεφάλαιο και β) πειθήνιοι, υπεράνω πάσης υποψίας για την ασφάλεια της άρχουσας τάξης. Αξιοποιείται (όπως και η «τρομοκρατία») για την επιτάχυνση και τη διαμόρφωση νέων αστυνομικών, κατασταλτικών μηχανισμών, αλλά και μηχανισμών διείσδυσης και επέμβασης σε τρίτες χώρες.
Η πολιτική για τη μετανάστευση είναι πολυδιάστατη, με εσωτερικές και εξωτερικές πλευρές . Τελευταία δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη λεγόμενη εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης, δηλαδή στην αναχαίτιση των μεταναστών στις χώρες προέλευσης ή καταγωγής τους, αξιοποιώντας (με το αζημίωτο) πρόθυμες, τρίτες χώρες που δέχονται να παίξουν το ρόλο του χωροφύλακα.
Τα μέτρα που εφαρμόζονται ή δρομολογούνται καλύπτουν τους εξής τομείς:
Γ.1. ΝΟΜΙΜΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ
Ο γενικός κανόνας είναι ότι παραμένει στην αρμοδιότητα των κρατών μελών, δηλαδή στη διακρατική συνεργασία. Το κεφάλαιο στις ηγέτιδες καπιταλιστικές οικονομίες δε θέλει περιορισμούς στο είδος και τον αριθμό του ξένου εργατικού δυναμικού που χρειάζεται για υπερεκμετάλλευση.
Για να ελέγξουν τη μαζική ροή μεταναστών και να καλύψουν τις ανάγκες του κεφαλαίου, προτείνουν την υπογραφή διμερών συμφωνιών των κρατών-μελών που θα επιτρέπουν την «κυκλική και προσωρινή» μετανάστευση». Μελετούν τη δημιουργία «ειδικών κέντρων μετανάστευσης» εκτός ΕΕ (επί της ουσίας πρόκειται για στρατόπεδα συγκέντρωσης) σε χώρες εταίρους, για την προετοιμασία και επιλογή εκείνων που θα εισέλθουν νόμιμα και για μικρό χρονικό διάστημα στην ΕΕ.
Οι παραπάνω πολιτικές συνοδεύονται με πλήθος ανακοινώσεων για την ένταξη των («νομίμων») μεταναστών στον «κοινωνικό ιστό» της Ενωσης. Εκτός από τη δεδομένη υποκρισία που χαρακτηρίζει τα σχετικά κείμενα , τελευταία έχει υπεισέλθει εντονότερα η επίσημη προσπάθεια διείσδυσης και χειραγώγησης των κοινοτήτων μεταναστών μουσουλμανικής καταγωγής.
Γ.3. ΑΝΕΛΕΗΤΟ ΚΥΝΗΓΗΤΟ ΤΩΝ ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
Είναι δηλωμένη η πρόθεση των ευρωπαίων ιμπεριαλιστών να πατάξουν με κάθε τρόπο τη «λαθρομετανάστευση».
Σημαντικό εργαλείο είναι τα ηλεκτρονικά συστήματα πληροφοριών. Με τη σχεδιαζόμενη αναβάθμιση, «συνέργεια» και «διαλειτουργικότητα» των συστημάτων αυτών (Σένγκεν ΙΙ, Ευρωπόλ, VIS, Γιούροντακ), που υπολογίζουν να έχει ολοκληρωθεί το 2008, ευελπιστούν να μην τους ξεφύγει κανένας ανεπιθύμητος μετανάστης.
Το δεύτερο σημαντικό εργαλείο είναι ο Οργανισμός για τη «Διαχείριση των εξωτερικών συνόρων» (Frontex), στον οποίο θα αναφερθούμε παρακάτω.
Το τρίτο μέτρο είναι οι μαζικές, και μάλιστα σε συνεργασία περισσοτέρων κρατών-μελών, απελάσεις, «επαναπροωθήσεις» ή «επιστροφές», όπως τις ονομάζουν. Σε πρόσφατο απόρρητο σχέδιο Κανονισμού προβλέπεται η ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των κρατών-μελών για περιπτώσεις αλλοδαπών που απελάθηκαν από κάποιο κράτος, «λόγω συμπεριφοράς που συνδέεται με “τρομοκρατική δραστηριότητα” ή υποδαυλίζει τη βία και το ρατσιστικό μίσος». Ετσι, η ομιλία ενός Ιρακινού μετανάστη που καταγγέλλει την επέμβαση και κατοχή της χώρας του από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, μπορεί να θεωρηθεί ότι υποδαυλίζει τη βία και το ρατσιστικό μίσος ή συνδέεται με «τρομοκρατική» δραστηριότητα.
Γ.4. ΧΤΥΠΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΣΥΛΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΦΥΓΑ
Ενώ ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί νομοθετικά το Ενιαίο Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου, τόσο οι αιτήσεις όσο και οι εγκρίσεις έχουν μειωθεί κατακόρυφα στις χώρες της ΕΕ.
Στόχος είναι η ολοκλήρωση του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου μέχρι το 2010. Η έγκριση της Οδηγίας με τις «ελάχιστες προδιαγραφές για τις διαδικασίες με τις οποίες τα κράτη χορηγούν και ανακαλούν το καθεστώς του πρόσφυγα», ήταν το πρώτο βήμα για τη νομοθετική ταφόπλακα του Ασύλου .
Στην Ελλάδα, μετά το 2002, τα ποσοστά εγκρίσεων ασύλου είναι τα χαμηλότερα στην ΕΕ. Κυμαίνονται από 0,07% (2003) έως 1,13% (α΄ εξάμηνο 2006), που σημαίνει ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις αποδείχθηκαν «βασιλικότεροι του βασιλέως», με την άδεια όμως του «βασιλέως». Ο ρόλος αυτός της Ελλάδας, χώρας που δέχεται μεγάλο αριθμό μεταναστών, ως βασικού αναχώματος στη χορήγηση ασύλου, είναι συμφωνημένος σε επίπεδο Ευρωένωσης, δεδομένου ότι η απόρριψη μιας αίτησης ασύλου σε ένα κράτος-μέλος συνεπάγεται την απαγόρευση υποβολής νέας αίτησης σε άλλο κράτος της ΕΕ.
Με το θέμα Ασυλο δεν ασχολήθηκαν ιδιαίτερα στα Συμβούλια, αφού γενικότερα το έχουν απαξιώσει.
Γ.5. ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΟΚΥΝΗΓΗΤΟ ΤΩΝ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ
ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ
Οι ελληνικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ υπήρξαν εξαιρετικά δραστήριες στην απώθηση των μεταναστών στα σύνορα και σε επιχειρήσεις «σκούπα» στην ενδοχώρα. Η αντιμεταναστευτική πολιτική εκδηλώνεται και στις διαδικασίες νομιμοποίησης των μεταναστών και των παιδιών τους, τις συνθήκες διαβίωσης στα κέντρα -κατ’ ευφημισμό- υποδοχής μεταναστών, κλπ.
Τα ναυάγια, οι πνιγμοί και οι θάνατοι μεταναστών στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα της Ελλάδας είναι δυστυχώς μόνο η ματωμένη κορυφή του παγόβουνου.
Στο πρόσφατο Συμβούλιο Υπουργών, ο Ελληνας υπουργός Δημόσιας Τάξης, σε μια ανακοίνωση που έμοιαζε με πολεμικό ανακοινωθέν («να αντιμετωπίσουμε το νότιο μέτωπο»), ανέφερε ότι το 2006 συνελήφθησαν 95.000 λαθρομετανάστες («απρόσκλητοι επισκέπτες»), επαναπροωθήθηκαν 72.000 και παρέμειναν στην Ελλάδα 22.000.
Ο Συνασπισμός, από το ένα μέρος ζητάει περισσότερη παρέμβαση και αρμοδιότητα της ΕΕ σε ζητήματα μετανάστευσης και ασύλου και από το άλλο διαμαρτύρεται για τα αντιπροσφυγικά και αντιμεταναστευτικά μέτρα της κυβέρνησης, που στηρίζονται στις κατευθύνσεις και το γενικότερο αντιμεταναστευτικό κλίμα που κυριαρχεί στην ΕΕ.
Ο ΛΑ.Ο.Σ. έχει ακροδεξιές ρατσιστικές και αντιμεταναστευτικές θέσεις, θεωρεί τους μετανάστες υπεύθυνους για την ανεργία και την εγκληματικότητα, δηλητηριάζει λαϊκά στρώματα με χαμηλή πολιτική και κοινωνική συνείδηση με την ξενοφοβία και το ρατσισμό που καλλιεργεί.
Το ΚΚΕ παλεύει ενάντια στο ρατσισμό και την ξενοφοβία, τις διακρίσεις και τις διώξεις που έχουν επιβάλει οι κυβερνήσεις του δικομματισμού και η ΕΕ ενάντια στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, για την ταξική ενότητα Ελλήνων και Αλλοδαπών εργαζομένων. Διεκδικεί τη δημιουργία ανθρώπινων χώρων υποδοχής των μεταναστών και προσφύγων, τη νομιμοποίηση των μεταναστών που βρίσκονται στην Ελλάδα και την απόδοση πλήρων δικαιωμάτων στη δουλειά, την υγεία-πρόνοια, τη μόρφωση. Παράλληλα αναδεικνύει τις πολιτικές ευθύνες του ιμπεριαλισμού, που με τους πολέμους και την εκμετάλλευση των λαών δημιουργεί τα κύματα μεταναστών και στη συνέχεια τους κλείνει τα σύνορα ή τους πνίγει στις θάλασσες. Ξεσκεπάζει το ρόλο της ΕΕ. Αναδεικνύει επίσης το ζήτημα της αξιοποίησης των μεταναστών για την ένταση της καταστολής και αστυνόμευσης, του ρατσισμού και του εκφοβισμού του λαού.
Δ. Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΩΝ
Δ.1. ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΥΜ Ή ΣΕΝΓΚΕΝ ΙΙΙ
Η Συνθήκη που υπογράφτηκε από επτά κράτη μέλη (Βέλγιο, Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία και Αυστρία) στη γερμανική πόλη Προυμ (PRUM) στις 27 Μαΐου 2005, η λεγόμενη και Σένγκεν ΙΙΙ , αφορά αφενός τα συστήματα αποθήκευσης, επεξεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών, ειδικότερα του DNA, αφετέρου τα ζητήματα επιχειρησιακής αστυνομικής συνεργασίας.
Μετά από ενάμισι χρόνο υπόγειων διαβουλεύσεων και παρασκηνιακών διαδικασιών, το Συμβούλιο Υπουργών ΔΕΥ του Φεβρουαρίου 2007 έδωσε τη συγκατάθεσή του για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την ένταξη στο λεγόμενο κοινοτικό δίκαιο μιας παραλλαγής της Συνθήκης Προυμ, με τίτλο «Αναβάθμιση της διασυνοριακής συνεργασίας ιδίως όσων αφορά τη καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος».
Οι βασικές προβλέψεις της Συνθήκης στον τομέα της επιχειρησιακής αστυνομικής συνεργασίας αφορούν:
α) Ανταλλαγή πληροφοριών και δεδομένων μη προσωπικού χαρακτήρα για «την πρόληψη αξιόποινων πράξεων και τη διατήρηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας προκειμένου για σημαντικά γεγονότα με διασυνοριακή διάσταση, ιδίως αθλητικές εκδηλώσεις ή συνόδους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» (άρθρο 13) ή και προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 14) «αν προκύπτουν εύλογες υπόνοιες ότι τα πρόσωπα ... θα διαπράξουν αξιόποινες πράξεις ... ή θα θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη και ασφάλεια», μετά από αίτηση του κράτους που φιλοξενεί τη διεθνή εκδήλωση. Οι «μαύρες λίστες» των διαδηλώσεων της Γένοβας το καλοκαίρι του 2001 επισημοποιούνται. Παρακάτω (άρθρο 16) προβλέπεται η ανταλλαγή πληροφοριών χωρίς καν αίτηση του κράτους, αν πρόκειται για πρόληψη «τρομοκρατικών πράξεων», σύμφωνα πάντα με τον ορισμό του Ευρωτρομονόμου.
β) Κοινές περιπολίες και κοινές επιχειρήσεις (άρθρο 17), με ανάθεση εκτελεστικής εξουσίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων στα όργανα του άλλου κράτους («αποσπών» κράτος), όπου δε θα εφαρμόζεται το δίκαιο του κράτους υποδοχής, αλλά του αποσπώντος κράτους!
γ) Αμοιβαία αστυνομική συνδρομή σε μαζικές συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνται σε ένα κράτος για προληπτικούς λόγους, «για να αποτρέψουν τη διάπραξη αξιόποινων πράξεων και να διατηρήσουν τη δημόσια τάξη και ασφάλεια». (άρθρο 18). Οι μαζικές συγκεντρώσεις των λαών της Ενωσης στοχοποιούνται και γίνονται πεδίο δράσης των ενωσιακών κατασταλτικών μηχανισμών.
δ) Τα όργανα του επεμβαίνοντος κράτους μπορούν να χρησιμοποιούν τον οπλισμό που επιτρέπεται από το δίκαιό τους σε περίπτωση αυτοάμυνας (άρθρο 19).
Η ταχύτητα με την οποία αποφασίστηκε η ενσωμάτωση της ελαφρά παραλλαγμένης Συνθήκης στο κοινοτικό δίκαιο, η προσυπογραφή της από 12 κράτη δείχνουν ότι έχει κερδίσει έδαφος στους πολιτικούς εκπροσώπους του κεφαλαίου των κρατών μελών η κατεύθυνση της ενισχυμένης αστυνομικής συνεργασίας.
Η Ελλάδα προσχώρησε στη Συνθήκη στο Συμβούλιο Υπουργών της 15ης Φεβρουαρίου 2007, εκφράζοντας ανούσιες επιφυλάξεις για ορισμένες πλευρές. Προηγουμένως είχε αναγκαστεί να δημοσιοποιήσει στη Βουλή την πρόθεσή της, μετά από ερώτηση του ΚΚΕ.
Δ.2. Ο ΝΕΟΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ (ΕΥΡΩΠΟΛ)
Εχει διατυπωθεί από καιρό η επιδίωξη να αποκτήσει η Ευρωπόλ τα χαρακτηριστικά ομοσπονδιακής αστυνομίας, ενός ευρωπαϊκού FBI, με ανεξέλεγκτες εξουσίες επέμβασης στα κράτη-μέλη, που στην ουσία θα αντιμετωπίζονται σαν πολιτείες. Η επιδίωξη αυτή συχνά δεν ομολογείται, γιατί υπάρχουν αντιδράσεις από το λαϊκό κίνημα, αλλά και τα διάφορα «παρατηρητήρια» ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ευρύτερα την κοινή γνώμη. Αντιθέσεις υπάρχουν και μεταξύ των πολιτικών εκπροσώπων του κεφαλαίου ορισμένων κρατών-μελών.
Μέχρι να λυθούν οι αντιθέσεις και να καμφθούν οι αντιδράσεις των λαών, αποφάσισαν να ξεκινήσουν από την αλλαγή της σημερινής νομικής μορφής της Ευρωπόλ, που είναι η μορφή της Σύμβασης και που κάθε τροποποίησή της χρειάζεται την επικύρωση από τα εθνικά Κοινοβούλια, σε Απόφαση του Συμβουλίου, όπως έγινε με αντίστοιχους κατασταλτικούς Οργανισμούς που δημιουργήθηκαν μετά την Ευρωπόλ .
Οι προτεινόμενες αλλαγές δεν περιορίζονται στη νομική μορφή, αλλά αφορούν τη διεύρυνση των εξουσιών και αρμοδιοτήτων της. Σε συνδυασμό με τη Συνθήκη του Προυμ, είναι φανερός ο ειδικός ρόλος που θα παίξει η νέα Ευρωπόλ, ως πραγματική Ευρωαστυνομία με διευρυμένες κατασταλτικές εξουσίες και εξουσίες μυστικής υπηρεσίας της Ευρωένωσης. Οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη στα όργανα της ΕΕ.
Δ.3. ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΑΛΤΙΚΟΙ - ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΛΑΞΗ ΤΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ
Ο Οργανισμός Διαχείρισης Εξωτερικών Συνόρων (FRONTEX) είναι ο μηχανισμός που θα παίξει ακόμη πιο αποφασιστικό ρόλο το επόμενο διάστημα, με την ανάληψη εξουσιών κεντρικού ευρωενωσιακού μηχανισμού.
Αμεση προτεραιότητα δίνεται στη δημιουργία «Ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα» , που θα απαρτίζονται από εθνικούς συνοριοφύλακες και εμπειρογνώμονες και θα δρουν υπό την αιγίδα του FRONTEX για την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωένωσης. Πρόκειται για επίλεκτο στρατιωτικο-αστυνομικό σώμα που θα επεμβαίνει παντού, όπου κριθεί ότι ένα κράτος-μέλος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει μόνο του κάποια «εξαιρετική δυσχέρεια στα σύνορα». Στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου η πλειοψηφία όχι μόνο συμφώνησε με τις Ομάδες Ταχείας Επέμβασης, αλλά ψήφισε (με τη διαδικασία της συναπόφασης) τροπολογίες, που ενισχύουν τις εξουσίες και αρμοδιότητες του ΔΣ του FRONTEX. Το ψήφισμα εγκρίθηκε και με τις ψήφους των Ευρωβουλευτών της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑ.Ο.Σ.
Στην πράξη ήδη πραγματοποιούνται κοινές επιχειρήσεις στα σύνορα. Τον Ιούλιο 2006 έγινε κοινή επιχείρηση απώθησης μεταναστών στην Ανατολική Μεσόγειο και τα σύνορα του Εβρου, με την ονομασία «Ποσειδών», στην οποία συμμετείχαν αξιωματικοί της Frontex από 5 χώρες. Αντίστοιχες κοινές επιχειρήσεις έχουν γίνει στα Κανάρια Νησιά (επιχείρηση «Hera») και στην Κεντρική Μεσόγειο (επιχείρηση «Ναυτίλος»).
Η δημιουργία Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής (αίτημα των ελληνικών κυβερνήσεων και του ΛΑ.Ο.Σ.) αναβλήθηκε προς το παρόν. Αποφασίστηκε όμως η σύσταση υπό τον FRONTEX Μεσογειακού Δικτύου Περιπολίας των Ακτών, όπου θα συμμετέχουν και στρατιωτικές δυνάμεις, ενώ συζητείται η δημιουργία ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης για τα νότια σύνορα, το οποίο αρχικά θα συνδέσει τα υπάρχοντα συστήματα επιτήρησης για να συμπεριλάβει σταδιακά ραντάρ και δορυφόρους.
Ε. ΤΟ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟ ΦΑΚΕΛΩΜΑ
Κύριο χαρακτηριστικό των εξελίξεων είναι η διευρυμένη και συντονισμένη, σε επίπεδο ΕΕ, παρακολούθηση των πάντων, η συλλογή - επεξεργασία πληροφοριών και προσωπικών δεδομένων όσων διαμένουν ή επιχειρούν να εισέλθουν στο «Χώρο», η ευρεία ανταλλαγή των πληροφοριών μεταξύ των αστυνομικών και των μυστικών υπηρεσιών της ΕΕ και των ΗΠΑ, με πλήρως εκσυγχρονισμένα μέσα. Η αλματώδης ανάπτυξη της πληροφορικής έχει τεθεί στην υπηρεσία ενός γενικευμένου φακελώματος, που στο εξής θα γίνεται με τη βιομετρική μέθοδο. Εκτός από τα βιομετρικά στα διαβατήρια και τις ταυτότητες των πολιτών της ΕΕ μέχρι το 2009, υπάρχουν σκέψεις για εισαγωγή της ίριδας ή/και του οδοντοδιαγράμματος. Η πρώτη εφαρμογή των βιομετρικών σε πολίτες της ΕΕ έγινε στις ταυτότητες των ναυτικών. Σε σχετική έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εισηγητής ήταν ο ευρωβουλευτής της ΝΔ Ι. Βαρβιτσιώτης .
Η αποθήκευση και ανταλλαγή του γενετικού αποτυπώματος (DNA) που προβλέπεται στη Σένγκεν ΙΙΙ, η ευρεία χρήση του σε αστυνομικές έρευνες και η δυνατότητα πρόσβασης στα αρχεία DNA των εργοδοτικών και ασφαλιστικών οργανισμών, αποτελεί μια ακόμη επικίνδυνη εξέλιξη με ανεξέλεγκτες συνέπειες. Οι αποφάσεις για συνεχείς αναβαθμίσεις των συστημάτων πληροφοριών της Σένγκεν (SIS I, II , III), του συστήματος για τις θεωρήσεις (VIS), της Ευρωπόλ αλληλοδιαδέχονται με γοργούς ρυθμούς η μία την άλλη. Οι πλέον σύγχρονες τεχνολογίες (σύστημα δορυφορικής πλοήγησης «Γαλιλαίος», συστήματα εντοπισμού μέσω ραδιοσυχνότητας - RFID), στα χέρια των ιμπεριαλιστών, γίνονται εργαλεία γενικευμένης παρακολούθησης και επιτήρησης, εργαλεία παρεμπόδισης της κοινωνικής εξέλιξης.
Τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται η διασύνδεση των στρατιωτικών κέντρων πληροφοριών (Κέντρο Εκτίμησης Κατάστασης - SitCen) της ΕΕ με τα αρχεία των υπηρεσιών εσωτερικής ασφάλειας της ΕΕ και των κρατών-μελών.
Παράλληλα εκδηλώνεται όλο και περισσότερο ενδιαφέρον από το στρατιωτικο-βιομηχανικό λόμπι για έρευνα και κατασκευή συστημάτων εσωτερικής ασφάλειας και παρακολούθησης. Στο 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο για την έρευνα (2007-2013) προβλέπεται ποσό 1.4 δισ. Ευρώ για έρευνα σε ζητήματα εσωτερικής ασφάλειας, ενώ το λόμπι ζητάει 1 δισ. το χρόνο.
Οι εξελίξεις αυτές δείχνουν τη βαθιά αντιδραστικότητα του ιμπεριαλισμού, τη σαπίλα και την αδυναμία του να προσφέρει οτιδήποτε άλλο εκτός από φτώχεια, αστυνομοκρατία και καταστολή.
Στις 14.12.2005 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε Οδηγία για την παρακολούθηση και αποθήκευση όλων των τηλεφωνικών κλήσεων, από/προς σταθερά και κινητά τηλέφωνα, της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας (e-mail) και των αναζητήσεων στο διαδίκτυο (Internet), όλων όσοι διαμένουν στο «Χώρο» της ΕΕ, από τις εταιρίες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, οι οποίες έτσι αναλαμβάνουν το ρόλο του επίσημου πληροφοριοδότη των αστυνομικών υπηρεσιών και των υπηρεσιών κρατικής ασφάλειας . Πρόκειται για μια πρωτοφανή απόφαση που καταργεί αστικά δικαιώματα και αρχές, εγγυημένα υποτίθεται από τις αστικοδημοκρατικές διακηρύξεις περί του λεγόμενου «κράτους δικαίου» (προστασία του απορρήτου, της ιδιωτικής ζωής, της προσωπικότητας κλπ.). Δεν είναι τυχαίο ότι στη ψηφοφορία υπήρξαν διαφοροποιήσεις βουλευτών από την επίσημη γραμμή των ευρωπαϊκών κομμάτων. Οι Ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ καταψήφισαν, ενώ της ΝΔ διασπάστηκαν μεταξύ κατά, αποχής και υπέρ. Πολύ σωστά θριαμβολογεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρώντας τη συμφωνία όλων των οργάνων της ΕΕ ως «εμβληματική διοργανική επιτυχία της πολιτικής βούλησης της Ενωσης» . Προς το παρόν κανένα κράτος-μέλος δεν έχει επιχειρήσει να εισάγει την Οδηγία στο εθνικό δίκαιο, ενώ εκκρεμεί προσφυγή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με την αρχή της διαθεσιμότητας «οι πληροφορίες που απαιτούνται για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και της εγκληματικότητας θα πρέπει να διέρχονται απρόσκοπτα μέσω των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ». Ετσι μια πέμπτη «ελευθερία» προστέθηκε στις γνωστές τέσσερις «ελευθερίες» του Μάαστριχτ. Η ελεύθερη κυκλοφορία των πληροφοριών. Βέβαια η διαπερατότητα δεν αφορά μόνο τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ, αλλά και ολόκληρο Ατλαντικό Ωκεανό, αφού οι πληροφορίες διατίθενται για χρήση και επεξεργασία και στις ΗΠΑ. Αντιδράσεις στην αρχή της διαθεσιμότητας και την ανεξέλεγκτη χρήση του DNA έχει εκφράσει (με το γνωστό τρόπο που αντιδρούν αυτοί οι θεσμοί) ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων .
Μια άλλη πλευρά είναι η λεγόμενη προστασία των προσωπικών δεδομένων. Πρόκειται για απάτη και υποκρισία, μια τακτική κατευνασμού και δημιουργίας άλλοθι για τις γενικευμένες παρακολουθήσεις, τη συλλογή και ανταλλαγή ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων, την παράδοσή τους σε χώρες που έχουν νομιμοποιήσει τα βασανιστήρια ως ανακριτική μέθοδο, όπως οι ΗΠΑ. Οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου της ΕΕ, αφού φακελώσουν τους πάντες ακόμη και με πληροφορίες αυστηρά προσωπικού χαρακτήρα, φτιάχνουν μια Οδηγία, Απόφαση ή Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, που αφήνει πολλά «παράθυρα» εξαιρέσεων από την προστασία και καμαρώνουν ότι αποτελούν πρότυπα του λεγόμενου «κράτους δικαίου», που μπορούν να το εξάγουν και να το επιβάλλουν σε τρίτες χώρες.
Οι ελληνικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ μπορεί να μην ανήκουν στους πρωτεργάτες (λόγω και της ιστορικά διαμορφωμένης εμπειρίας και αντίστασης της πλειοψηφίας της ελληνικής κοινωνίας), όμως αποδείχθηκαν αρκετά πρόθυμες τόσο στη συμμετοχή σε όλους τους μηχανισμούς και τα συστήματα παρακολούθησης όσο και στην ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία των Οδηγιών της ΕΕ.
Τα ελληνικά κόμματα, που είτε αποδέχονται τη γενικευμένη και εκσυγχρονισμένη παρακολούθηση υπό την προϋπόθεση ύπαρξης προστατευτικής νομοθεσίας (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ) είτε δεν την αποδέχονται γιατί δεν υπάρχει επαρκής προστατευτική νομοθεσία (Συνασπισμός), προσφέρουν άλλοθι και καλλιεργούν αυταπάτες, ότι μπορεί ο ιμπεριαλισμός και ο καπιταλισμός να σεβαστούν την προσωπικότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Με τον τρόπο αυτό αποκρύπτουν τον πραγματικό στόχο των μέτρων, που είναι η προληπτική καταστολή και τρομοκράτηση του μαζικού λαϊκού κινήματος και όχι η αντιμετώπιση του κοινού ποινικού εγκλήματος. Η στάση και η δράση του ΚΚΕ αυτόν ακριβώς τον στόχο αποκαλύπτει και αντιπαλεύει.
Το αίτημα να μην επικυρωθεί η Οδηγία για την παρακολούθηση και αποθήκευση των τηλεφωνικών και ηλεκτρονικών επικοινωνιών, που βρίσκεται στα συρτάρια του Υπουργείου Δικαιοσύνης και να μην εγκριθεί το γενετικό φακέλωμα της Σένγκεν ΙΙΙ, μπορεί να πάρει παλλαϊκές διαστάσεις, να αποτελέσει σημείο ανυπακοής στις αντιδραστικές αποφάσεις της ΕΕ, να συσπειρώσει ευρύτερες δυνάμεις και να συμβάλει στη δημιουργία ρεύματος ενάντια στην ΕΕ και τις αστικές εγχώριες κυβερνήσεις.
ΣΤ. Η ΠΟΡΕΙΑ ΣΥΓΚΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
Για να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική εσωτερικής ασφάλειας, χρειάζεται σύγκλιση των δικαιικών και δικαιοδοτικών συστημάτων, προοπτική που έχει πολύ δρόμο ακόμη και αρκετές αντιστάσεις. Προς το παρόν επιμένουν στο θέμα της «αμοιβαίας αναγνώρισης των δικαστικών αποφάσεων».
Στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις έχουν προχωρήσει αρκετά. Σχεδιάζουν να αντιμετωπίσουν τα κενά που υπάρχουν στην εκτέλεση των αποφάσεων και θα προωθήσουν νέες ρυθμίσεις στο Οικογενειακό και το Κληρονομικό Δίκαιο.
Στις ποινικές υποθέσεις δεν έχουν προχωρήσει όσο θα ήθελαν. Στο επίπεδο του προγραμματισμού βρίσκεται η έκδοση κανόνων για τη σύγκρουση δικαιοδοσίας, τα δικονομικά εχέγγυα, το τεκμήριο αθωότητας, τα ελάχιστα πρότυπα για τη συγκέντρωση αποδείξεων, τη βελτίωση της κατάρτισης των δικαστών και την αποτελεσματικότητα των δικαστικών συστημάτων (πρόγραμμα e-justice).
Επειδή υπάρχουν δυσκολίες στην επεξεργασία ευρύτερων ενιαίων κωδικοποιήσεων στο ποινικό δίκαιο και την ποινική δικονομία, επέλεξαν τη μέθοδο «ενιαιοποίηση κατά περίπτωση». Ο ευρωτρομονόμος, το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης , το ευρωπαϊκό ένταλμα απόδειξης, ο συνυπολογισμός καταδικαστικής απόφασης σε μια χώρα εν όψει νέας καταδίκης σε άλλη χώρα, η απόφαση για το οργανωμένο έγκλημα, οι Οδηγίες για το ξέπλυμα χρήματος είναι βήματα στην κατεύθυνση δημιουργίας ευρωενωσιακών ποινικών κωδικοποιήσεων.
Πολιτικές διαφωνίες υπάρχουν ακόμη για το περιεχόμενο του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Απόδειξης και την Αμοιβαία αναγνώριση ενταλμάτων κατάσχεσης.
Μέχρι στιγμής έχει συμφωνηθεί η έκδοση απόφασης-πλαισίου για τη μεταγωγή καταδίκων σε άλλο κράτος-μέλος από το κράτος που επέβαλε τη φυλάκιση ή το στερητικό της ελευθερίας μέτρο ασφαλείας, ενώ υπήρξε γενική προσέγγιση για την έκδοση απόφασης-πλαισίου που αφορά τη συνεκτίμηση των καταδικαστικών αποφάσεων που επεβλήθησαν σε ένα κράτος-μέλος ενόψει ποινικής διαδικασίας σε άλλο κράτος-μέλος και για την αμοιβαία αναγνώριση ποινικών δικαστικών αποφάσεων που επιβάλλουν ποινές φυλάκισης ή άλλα μέτρα στερητικά της ελευθερίας. Η απόφαση για τη θέσπιση ενιαίων δικονομικών δικαιωμάτων σε ποινικές διαδικασίες καθυστερεί για μεγάλο διάστημα, παρά τις πιέσεις της κεντροαριστεράς του Ευρωκοινοβουλίου (συμπεριλαμβανομένης της πλειοψηφίας της GUE), που αναζητάει άλλοθι νομιμότητας για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης, που παραβιάζει τις συνταγματικές διατάξεις των κρατών-μελών.
Ζ. Η «ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ» ΤΟΥ «ΧΩΡΟΥ»
Η λεγόμενη εξωτερική διάσταση του Χώρου συμπληρώνει την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, την ΕΠΑΑ (Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας) και τον Ευρωστρατό, για την επιβολή της ιμπεριαλιστικής άποψης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη «χρηστή διακυβέρνηση» και το «κράτος δικαίου», με πρόσχημα την τρομοκρατία, το οργανωμένο έγκλημα και τη μετανάστευση. Η ΕΕ παρεμβαίνει στην οργάνωση της Δικαιοσύνης, της Διοίκησης, των Χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και των Μηχανισμών επιβολής του νόμου των τρίτων χωρών, δημιουργεί χώρες-δορυφόρους για να εξυπηρετήσει τα γενικότερα γεωστρατηγικά της συμφέροντα στην παγκόσμια σφαίρα , όπου εκδηλώνεται σφοδρός ανταγωνισμός με τα λοιπά ιμπεριαλιστικά κέντρα και ιδίως τις ΗΠΑ. Οι «αντιτρομοκρατικές» και αντιμεταναστευτικές ρήτρες, οι λεγόμενες ρήτρες ή χωριστές συμφωνίες επανεισδοχής μεταναστών έχουν γίνει καθεστώς σε κάθε συνεργασία με τρίτη χώρα.
Οι γεωγραφικές προτεραιότητες είναι απόλυτα ταυτισμένες με τις γεωστρατηγικές προτεραιότητες της ΕΕ, έτσι όπως αποτυπώνονται στην «Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφάλειας» και την «Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας». Ξεκινούν από τις υπό ένταξη χώρες και τις χώρες των Βαλκανίων, όπου η διείσδυση και παρέμβαση είναι κραυγαλέες, συνεχίζουν με τις χώρες της Β. Αφρικής και της Μ. Ανατολής με βασικό εργαλείο τις δυνατότητες πίεσης που παρέχει η «Ευρωμεσογειακή Συνεργασία» και φτάνουν μέχρι την Κίνα και τη Λ. Αμερική. Εξέχουσα θέση (για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία) έχουν η Ρωσία και οι ΗΠΑ.
Τα νομοθετικά μέσα ποικίλουν (αλλά μπορούν να συνδυάζονται) ανάλογα με τα συμφέροντα που προωθούνται, αλλά και το βαθμό πρόσδεσης στο ευρωενωσιακό ιμπεριαλιστικό άρμα, με δεδομένο ότι στο παγκόσμιο γήπεδο παίζει και ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, αλλά και άλλες μεγάλες δυνάμεις. Τα χρηματοδοτικά μέσα που αξιοποιούνται είναι το TACIS, το CARDS για τα Βαλκάνια, το MEDA για τη Μεσόγειο και το ειδικό πρόγραμμα AENEAS (για τη μετανάστευση).
ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΗΠΑ
Ο τρόπος με τον οποίο εκτονώθηκαν και συγκαλύφθηκαν τα «σκάνδαλα» που ξέσπασαν τελευταία αποδεικνύει πόσο δίκιο έχουν οι ιθύνοντες της ΕΕ, όταν διακηρύσσουν ότι με τις ΗΠΑ μοιράζονται κοινές αξίες και αρχές και πόσο επικίνδυνες είναι οι αυταπάτες που καλλιεργούν τα κόμματα του ευρωμονόδρομου που επιμένουν στη διαφορετικότητα της ΕΕ και τις «δημοκρατικές αξίες και παραδόσεις της».
Συγκεκριμένα, σχετικά με το «σκάνδαλο» της παράδοσης των προσωπικών στοιχείων των επιβατών (PNR) (ορισμένα από τα οποία ανήκουν στα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα) που ταξιδεύουν αεροπορικώς στις ΗΠΑ , στις υπηρεσίες ασφάλειας των ΗΠΑ, ετοιμάζεται νέα συμφωνία, παρόμοια με την προηγούμενη που ακυρώθηκε από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο . Το δεύτερο «σκάνδαλο» με τη βελγική εταιρία SWIFT, που επί τέσσερα χρόνια παρέδιδε στις ΗΠΑ τα τραπεζικά δεδομένα εκατομμυρίων συναλλασσόμενων με τράπεζες της ΕΕ, επίσης συγκαλύφθηκε. Το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που ψηφίστηκε από τους ευρωβουλευτές ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Συνασπισμού , είναι ένα κείμενο συγκάλυψης των ευθυνών και αναζήτησης τρόπων νομιμοποίησης της παρανομίας.
Σε ό,τι αφορά το τρίτο «σκάνδαλο» με τη χρησιμοποίηση του εναέριου χώρου και των αεροδρομίων της ΕΕ από αεροπλάνα μισθωμένα από τη CIA για την παράνομη μεταφορά κρατουμένων (που είχαν συλληφθεί παράνομα ή είχαν απαχθεί) σε φυλακές τύπου Γκουαντάναμο (ιπτάμενες φυλακές CIA), η Εκθεση της ερευνητικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου δεν ήταν δυνατό να αποκρύψει τις ευθύνες των κυβερνήσεων των κρατών-μελών ούτε των αξιωματούχων της ΕΕ. Στην υπόθεση εμπλέκονται επίσης και οι ελληνικές κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ που επί τέσσερα χρόνια (2001-2005) επέτρεψαν την πραγματοποίηση 64 πτήσεων και τη χρησιμοποίηση 8 ελληνικών αεροδρομίων. Η Εκθεση, παρόλα τα αποκαλυπτικά στοιχεία που περιείχε, δεν παρέλειπε να αποτίσει τους απαραίτητους φόρους τιμής στη σπουδαιότητα της αντιτρομοκρατικής συνεργασίας ΕΕ-ΗΠΑ και να θαυμάσει «το σφρίγος και την αυτοαστυνόμευση που ενυπάρχουν στην αμερικανική δημοκρατία», ενώ στο «δια ταύτα» εναπόθετε τις ελπίδες για τη συνέχιση των ερευνών και την απόδοση ευθυνών σε όσους κατηγορούσε ότι υπέθαλψαν το σκάνδαλο και καλούσε τα κράτη-μέλη να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες επικύρωσης των συμφωνιών για την έκδοση και τη δικαστική συνεργασία με τις ΗΠΑ. Η Εκθεση αυτή, που υπερψηφίστηκε επίσης από όλα τα κόμματα του ευρωμονόδρομου, ανεξάρτητα από τις φραστικές καταδίκες, παρέχει άλλοθι για το βάθεμα της συνεργασίας των μυστικών υπηρεσιών ΗΠΑ-ΕΕ και γράφει στα παλιά του τα παπούτσια τα ανθρώπινα δικαιώματα, που υποκριτικά επικαλείται.
Σε ό,τι αφορά τις υπόλοιπες πλευρές των σχέσεων ΕΕ-ΗΠΑ, οι ΗΠΑ πιέζουν για την ολοκλήρωση των διαδικασιών επικύρωσης των συμφωνιών για τη δικαστική συνεργασία και την έκδοση ευρωπαίων πολιτών για να δικαστούν στις ΗΠΑ (ακόμη και αν έχουν αθωωθεί από τα ευρωπαϊκά δικαστήρια), που υπέγραψε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ τον Ιούνιο του 2003, αλλά που τυπικά χρειάζονται ορισμένα νομοθετικά μέτρα για να είναι νομότυπες. Πρόκειται για κατάπτυστες συμφωνίες που αποτελούν «ένα παραπέρα βήμα συντονισμού των δύο ιμπεριαλιστικών κέντρων στην επίθεσή τους κατά των λαϊκών κινημάτων και των στοιχειωδών ελευθεριών» .
Η συμφωνία Ευρωτζάστ - ΗΠΑ για δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις οριστικοποιήθηκε και Αμερικανοί εισαγγελείς έχουν ήδη εγκατασταθεί στην Ευρωτζάστ.
Οι ΗΠΑ εξακολουθούν να ζητούν βίζα για τους πολίτες 10 κρατών μελών της ΕΕ, μη αποδεχόμενοι την αρχή της αμοιβαιότητας, δηλαδή να ζητούν βίζα μόνο από κράτη που τους ζητούν. Στα 10 κράτη ανήκουν τα 9 που εντάχθηκαν πρόσφατα και η Ελλάδα, μοναδική χώρα από τα παλαιά κράτη-μέλη της ΕΕ.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Δε θα πρωτοτυπήσουμε λέγοντας ότι η επιθετικότητα του κεφαλαίου, οι ανταγωνισμοί για την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών και ιδίως των ενεργειακών πηγών παγκόσμια, η επίθεση ενάντια σε μεροκάματα, συντάξεις, ασφάλεια, δημόσια πρόνοια, υγεία, παιδεία, σταθερό χρόνο εργασίας κλπ. που συστηματικά προωθούνται (ΟΝΕ, στρατηγική Λισσαβόνας οδηγία τύπου «Μπολκενστάιν» κλπ.), χρειάζονται ένα χώρο προστατευμένο από τους κραδασμούς, τις αμφισβητήσεις και τις διεκδικήσεις που προκαλεί η όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων. Αυτή η ανάγκη έρχεται σε σύγκρουση ακόμη και με υπάρχουσες αστικοδημοκρατικές κατακτήσεις, κατακτημένα πολιτικά και εργατικά δικαιώματα, εκφρασμένα στο δίκαιο των κρατών-μελών της ΕΕ και κωδικοποιείται ως «Χώρος Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης». Ενας «χώρος» όπου επιχειρείται η ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής, πολιτικής και γενικότερα κάθε κοινωνικής δραστηριότητας. Ο σύγχρονος εργασιακός μεσαίωνας χρειάζεται τη σύγχρονη Ιερά Εξέταση.
Τα αυξημένα αστυνομικά και αυταρχικά μέτρα, σε συνδυασμό με τον κρατικό αντικομμουνισμό που κυριαρχεί στα Βαλτικά κράτη και προσαρμοσμένα εκφράζεται από τα όργανα της ΕΕ με το νέο δόγμα ενάντια στη «ριζοσπαστικοποίηση», δείχνουν ότι στόχος είναι το εργατικό και λαϊκό κίνημα, η τρομοκράτηση, ο έλεγχος, η χειραγώγησή του, η επιδείνωση των όρων διεξαγωγής της ταξικής πάλης, η παρεμπόδιση της κοινωνικής εξέλιξης.
Οι αρνητικές αυτές εξελίξεις έχουν όμως κι ένα ελπιδοφόρο μήνυμα. Τα αυξημένα μέτρα αστυνόμευσης και καταστολής αναδεικνύουν τις αντιφάσεις του σύγχρονου καπιταλισμού, του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος. Οι πολιτικοί εκπρόσωποι του ευρωενωσιακού κεφαλαίου, προκειμένου να εξασφαλίσουν την κυριαρχία του σε συνθήκες έντονου διεθνούς καπιταλιστικού ανταγωνισμού, παίρνουν πίσω αστικοδημοκρατικά δικαιώματα και κατακτήσεις που το καπιταλιστικό σύστημα είχε παραχωρήσει κάτω από διαφορετικές οικονομικές συνθήκες και με διαφορετικούς διεθνείς και εσωτερικούς συσχετισμούς. Αποδεικνύεται ότι η ΕΕ και τα καπιταλιστικά κράτη-μέλη της δεν μπορούν πλέον να εγγυηθούν ούτε τα στοιχειώδη αστικά ατομικά - πολιτικά δικαιώματα.
Η στάση των διαφορετικής ιδεολογικής φυσιογνωμίας κομμάτων της δικομματικής αστικής διακυβέρνησης στην ουσία ταυτίζεται. Από κοινού ψηφίζουν εδώ και χρόνια οι υπουργοί τους και οι πρωθυπουργοί τους τα αντιλαϊκά, αντιδημοκρατικά μέτρα στα Συμβούλια και τα ενσωματώνουν στην ελληνική νομοθεσία και τους μηχανισμούς, από κοινού ψηφίζουν οι ευρωβουλευτές τους τις βασικές κατευθύνσεις των μέτρων αυτών στο Ευρωκοινοβούλιο.
Η στάση του Συνασπισμού είναι η γνωστή οπορτουνιστική στάση «και με το ληστή, και με τον χωροφύλακα». Ο Συνασπισμός ψήφισε υπέρ της Συνθήκης του Μάαστριχτ που έβαλε τα θεμέλια και για τους τομείς της εσωτερικής αστυνόμευσης και καταστολής της ΕΕ, ενώ έριξε λευκό στη Συνθήκη του Αμστερνταμ που ενσωμάτωσε τη Σύμβαση Σένγκεν στο κοινοτικό δίκαιο. Η στράτευση του Ευρωβουλευτή του Συνασπισμού στον «αντιτρομοκρατικό» αγώνα της ΕΕ, έτσι όπως εκφράστηκε στο Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας, είναι η κορυφή του παγόβουνου, που δείχνει πόσο επικίνδυνη για τα λαϊκά συμφέροντα μπορεί να αποβεί η συνολική οπορτουνιστική και κοσμοπολίτικη στάση του κόμματος αυτού. Ο Συνασπισμός αναδεικνύει ως κύριο ζήτημα τον τρόπο λήψης αποφάσεων των πολιτικών του «Χώρου» και όχι τον αντεργατικό και αντιλαϊκό χαρακτήρα του, ενώ έχει ψηφίσει κείμενα που τάσσονται υπέρ της ενδυνάμωσης των κατασταλτικών και αστυνομικών μηχανισμών της ΕΕ. Ο Συνασπισμός ενισχύει την προπαγάνδα υπέρ του Ευρωσυντάγματος, μιλώντας για την ανάγκη ενός «νέου δημοκρατικού Ευρωσυντάγματος», ενώ ψηφίζει μέτρα που αποτελούν την ουσία του υπάρχοντος Ευρωσυντάγματος. Ενδιάμεσα καταψηφίζει στο Ευρωκοινοβούλιο επιμέρους εφαρμογές των αντιδημοκρατικών μέτρων που προηγουμένως είχε ψηφίσει στο σύνολό τους. Ως συνεπής οπορτουνιστική δύναμη παίρνει ανέξοδες πρωτοβουλίες στην Ελλάδα για την οργάνωση «Δικτύων» και «Παρατηρητηρίων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», για σχετικά ανώδυνες διεκδικήσεις, με την προβολή «δημοκρατικών δικαιωμάτων» αποσπασμένων από το ταξικό περιεχόμενό τους.
Ο ΛΑ.Ο.Σ. προβάλλει ένα συνονθύλευμα θέσεων, με βασικά χαρακτηριστικά το λαϊκισμό, τον εθνικισμό και το ρατσισμό, χαρακτηριστικά που επιχειρεί να συσκοτίσει με κορόνες για σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και με αντιαμερικανικά πυροτεχνήματα. Είναι ο πιο συνεπής εκφραστής των ρατσιστικών απόψεων, των μέτρων κατά των μεταναστών, τους οποίους θεωρεί υπαίτιους για την εγκληματικότητα, την «τρομοκρατία» και την ανεργία. Για παράδειγμα, η καταψήφιση της Σένγκεν ΙΙ από τον Ευρωβουλευτή του ΛΑ.Ο.Σ. Γ. Καρατζαφέρη αιτιολογήθηκε βασικά με το επιχείρημα ότι οι μόνοι που ωφελήθηκαν από την κατάργηση των εσωτερικών συνόρων είναι οι μετανάστες, οι οποίοι ανενόχλητα εισέρχονται και κυκλοφορούν στην ΕΕ, «επιχείρημα» που αποτελεί κραυγαλέα διαστρέβλωση της πραγματικότητας, αφού οι μετανάστες αποτελούν τα μεγάλα θύματα των συστημάτων της Σένγκεν, του VIS και του Eurodac.
Το ΚΚΕ ήταν και είναι το μόνο κόμμα που έγκαιρα προειδοποίησε τον ελληνικό λαό για τον καταιγισμό των σύγχρονων μέτρων αστυνόμευσης και καταστολής, που προωθεί το ευρωενωσιακό κεφάλαιο. Δεν μπήκε στη ιμπεριαλιστική αντίληψη για την τρομοκρατία ούτε έπαιξε με υποκρισίες του είδους «θέλουμε αντιτρομοκρατικά μέτρα, με παράλληλο σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων». Αναδεικνύει το ζήτημα ότι η «δημοκρατία» και το «δικαίωμα» είναι έννοιες ταξικές, κρίνονται πρώτ’ απ’ όλα στην οικονομία, στις σχέσεις παραγωγής, στους τόπους δουλειάς και μάθησης, ότι σε τελευταία ανάλυση αφορούν το δικαίωμα των μισθωτών εργαζομένων να επιστρέψει σ’ αυτούς ο παραγόμενος κοινωνικός πλούτος, να καταργηθεί η εκμετάλλευσή τους.
Η αντιδραστική εξέλιξη της ΕΕ στα ζητήματα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων, σε συνδυασμό με τη σταθερή και αταλάντευτη αποκάλυψη των μέτρων από το ΚΚΕ, έχει δημιουργήσει προϋποθέσεις για ευρύτερες συσπειρώσεις και συμμαχίες με δυνάμεις που διαφωνούν ριζικά με βασικές πλευρές του «Χώρου». Αυτή η εμπειρία μπορεί να εξελιχθεί σε συνολικότερη συνειδητοποίηση και ριζοσπαστικοποίηση ενάντια στην ΕΕ και στα κόμματα που την υποστηρίζουν στην χώρα μας. Η διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης και αγωνιστικής εναντίωσης μπορεί να επιταχυνθεί μέσα από συντονισμένες δράσεις με συνδικάτα, μαζικούς φορείς, επιστημονικές ενώσεις, κάθε δημοκράτη αγωνιστή, αξιοποιώντας προηγούμενες συσπειρώσεις και αγώνες (Σένγκεν, αντικομμουνιστικό Μνημόνιο).
Το ζητούμενο είναι, μέσα από την ανάπτυξη της πάλης, να βαθαίνει η αντίθεση και να συνδέεται με το σύνολο των οικονομικών και κοινωνικών πολιτικών της Ευρωένωσης, να κατανοείται η συνολική επιθετικότητα του κεφαλαίου, να μετατρέπεται σε αντίθεση προς την ίδια την ΕΕ, προς τον ευρωπαϊκό (και κάθε) ιμπεριαλισμό, προς κάθε μορφή καπιταλιστικής ενοποίησης.
Επειδή βαθύτερος στόχος των μέτρων του «Χώρου» είναι να δυσκολέψει τους όρους διεξαγωγής της ταξικής πάλης, να βάλει εμπόδια στην κοινωνική εξέλιξη, έχει μεγάλη σημασία, στους αγώνες για την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών και των λαϊκών κατακτήσεων να βάλει τη σφραγίδα του, να είναι στην πρωτοπορία, το εργατικό κίνημα. Οχι μόνο γιατί έχει κυριολεκτικά ματώσει για τα δημοκρατικά δικαιώματα, αλλά γιατί έχει άμεσο ταξικό συμφέρον, τα δικαιώματα αυτά όχι απλώς να διατηρηθούν, αλλά να διευρυνθούν. Αναδεικνύεται ότι μόνο με την επίλυση του προβλήματος της εξουσίας, με την κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας, μπορούν να πάρουν σάρκα και οστά τα λαϊκά-δημοκρατικά δικαιώματα της τεράστιας πλειοψηφίας του λαού, με τους νέους θεσμούς που θα αναδείξει η λαϊκή δράση, θεσμούς που θα κατοχυρώνουν την εργατική και λαϊκή συμμετοχή και τον έλεγχο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου