Κοινωνική ασφάλιση - Οι θέσεις του ΚΚΕ

Για την ανάπτυξη της λαϊκής πάλης ενάντια στην αντιασφαλιστική επίθεση Το ΚΚΕ απευθύνεται σήμερα, με την παρούσα έκδοση, προς τους εργατοϋπάλληλους και συνταξιούχους, τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικροϊδιοκτήτες αγρότες, με κύριο στόχο να συμβάλει στην ανάπτυξη των ισχυρών και όσο γίνεται πιο αποτελεσματικών αγώνων. Στην προώθηση της λαϊκής ενότητας και συσπείρωσης, ώστε από όσο γίνεται καλύτερες θέσεις να υψωθεί φραγμός στην αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης, που, συνεχίζοντας το έργο του ΠΑΣΟΚ, προσθέτει νέα βάρη και βάσανα, πλήττοντας το σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, δηλαδή της πολιτικής στην Υγεία και την Πρόνοια, στο σύστημα της συνταξιοδότησης. Πρόκειται για ένα ζήτημα, που, μαζί με το δικαίωμα στη δουλιά, στη μόρφωση, συνιστά αποφασιστικό παράγοντα για την καθημερινή ζωή, το βιοτικό επίπεδο, το άμεσο μέλλον. Το δικαίωμα της Κοινωνικής Ασφάλισης αφορά όλους και όλες ανεξάρτητα, τους εργαζόμενους με όρους μισθωτής εργασίας, ανεξάρτητα αν εργάζονται στο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, αν ζουν στα αστικά κέντρα ή την ύπαιθρο, τους αυτοαπασχολούμενους, τη φτωχή αγροτιά. Αφορά τη νεολαία και τις γυναίκες, που ακριβώς επειδή συναντούν πρόσθετα εμπόδια και διακρίσεις θα δεχτούν ακόμα πιο ισχυρά πλήγματα και στον τομέα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Το ΚΚΕ εδώ και πολλά χρόνια είχε προειδοποιήσει και ενημερώσει τον ελληνικό λαό, για τους νέους κινδύνους που τον απειλούν στο συγκεκριμένο τομέα. Τα εργατικό και το γενικότερο λαϊκό κίνημα θα μπορούσε να ήταν έτοιμο εδώ και καιρό να προλάβει την καταιγίδα που έρχεται. Δεν έγινε αυτό γιατί, λόγω του αρνητικού συσχετισμού στο κίνημα, οι συνδικαλιστικές πλειοψηφίες στα πανελλαδικά όργανα και σε πολλές ομοσπονδίες έχουν αρνηθεί τη γραμμή της ταξικής πάλης, έχουν αποδεχτεί την κυρίαρχη γραμμή της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου, άρα είναι έτοιμες, ανεξάρτητα ορισμένων αντιδράσεων για τα μάτια του κόσμου, να παζαρεύουν κάθε φορά τι θα χάσουν οι εργαζόμενοι. Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, εγκλωβίζοντας λαϊκά στρώματα στην πολιτική και τα ιδεολογήματά τους, εμπόδισαν συνειδητά τη λαϊκή ενημέρωση, αφύπνιση και οργάνωση, είχαν κάθε λόγο να θέλουν να περάσουν μέσα σε σιγή νεκροταφείου τα αντιλαϊκά μέτρα τους. Αλλες δυνάμεις, όπως ο ΣΥΝ, πατώντας σε δύο βάρκες, αποπροσανατόλιζαν, υποβάθμιζαν το ζήτημα ως θέμα επιλογής της μιας ή της άλλης κυβέρνησης, ως θέμα «κοινωνικού διαλόγου», ενώ γνώριζαν ότι πρόκειται για μακράς πνοής στρατηγική του κεφαλαίου. Οι εργαζόμενοι, η νεολαία και οι γυναίκες σήμερα είναι περισσότερο υποψιασμένοι, περισσότερο έμπειροι. Το ΚΚΕ τούς καλεί να πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση της Κοινωνικής Ασφάλισης, να αποκρούσουν κατηγορηματικά τους σχεδιασμούς, να διεκδικήσουν ώριμα αιτήματα με βάση την προσφορά τους, τις σύγχρονες ανάγκες, την κερδοφορία που βρίσκεται στα ύψη. Ο αγώνας αυτός, αν εξελιχθεί σε μια γενική αντιπαράθεση με όρους ταξικής, λαϊκής ενότητας, κοινωνικής συμμαχίας, θα δείξει τη λαϊκή δύναμη, δε θα φέρει αποτελέσματα ακόμα και σήμερα, αλλά θα διαδραματίσει ένα γενικότερο θετικό ρόλο σε όλα τα μέτωπα του αγώνα, θα ανοίξει δρόμους για το αύριο. Θα ασκήσει θετική επίδραση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς όλοι οι λαοί της Ευρώπης ζουν το δράμα της αφαίρεσης κατακτήσεων, της επιδρομής νέων αντιλαϊκών μέτρων.Εισαγωγή Το κοινωνικο-ασφαλιστικό σύστημα, που θεμελιώθηκε στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα και αναπτύχθηκε τα επόμενα χρόνια, ήταν μία σημαντική κατάκτηση της εργατικής τάξης.Η ανάπτυξη της ταξικής πάλης, η επίδραση των κατακτήσεων του σοσιαλισμού άσκησαν πίεση στην αστική τάξη και τις αστικές κυβερνήσεις, που στις συγκεκριμένες συνθήκες ανάπτυξης του καπιταλισμού αναγκάστηκαν να κάνουν παραχωρήσεις. Τα δικαιώματα που κατακτήθηκαν στο έδαφος της σταθερής, στον ένα ή τον άλλο βαθμό, εργασίας αφορούν την ασφαλιστική, συνταξιοδοτική κάλυψη σημαντικού μέρους του πληθυσμού, την ασφαλιστική κάλυψη στον τομέα της Υγείας, την καθιέρωση των κατώτερων ορίων συντάξεων, τη μείωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, την κατάκτηση του θεσμού των Βαρέων - Ανθυγιεινών, τις άδειες ανάπαυσης, μητρότητας κ.ά.Παρά τις όποιες κατακτήσεις, το ασφαλιστικό σύστημα δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες των εργατικών - λαϊκών οικογενειών. Η αντίθεση ανάμεσα στις παρεχόμενες υπηρεσίες από τη μια και τις πραγματικές ανάγκες που διευρύνονται, σε συνδυασμό με την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνικής από την άλλη, οξυνόταν. Ενας μεγάλος αριθμός εργαζομένων ήταν ανασφάλιστοι, ιδιαίτερα γυναίκες και νέοι. Η κάλυψη των ανέργων ήταν ανεπαρκής. Η πλειοψηφία των συνταξιούχων αντιμετώπιζε το πρόβλημα των χαμηλών συντάξεων, οι παροχές Υγείας - Πρόνοιας ήταν υποβαθμισμένες, ανεπαρκείς και κάποιες ιδιωτικοποιημένες. Από τις αρχές της δεκαετίας του '80 και πολύ περισσότερο τη δεκαετία του '90 και μέχρι σήμερα, οι δυνάμεις του κεφαλαίου έχουν εξαπολύσει μια καλά οργανωμένη επίθεση κατά των κοινωνικών - ασφαλιστικών δικαιωμάτων, επιβάλλοντας σκληρές, αντιδραστικές αλλαγές στον τομέα των συντάξεων, στην Υγεία, στην Πρόνοια. Οι αλλαγές αυτές δεν είναι αποκλειστικό ελληνικό φαινόμενο. Προωθούνται σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες, στα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συνθήκης του Μάαστριχτ, τη στρατηγική της Λισαβόνας.Είναι μέρος ενός συνολικού σχεδίου αντιδραστικών αλλαγών, που υπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες του καπιταλιστικού συστήματος. Η στρατηγική αυτή επιδιώκει την ενίσχυση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου, την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων. Περιλαμβάνει σκληρά μέτρα, που αυξάνουν ακόμα περισσότερο την εκμετάλλευση των εργαζομένων, με τραγικές συνέπειες στην εργατική τάξη, στα λαϊκά στρώματα και ιδιαίτερα στους νέους και τις νέες. Περιλαμβάνει συνδυασμένα μέτρα, όπως χτύπημα της πλήρους - σταθερής εργασίας και του σταθερού ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων, κατάργηση συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, εμπορευματοποίηση της Υγείας, της Πρόνοιας, της Παιδείας, απελευθέρωση τομέων στρατηγικής σημασίας, ιδιωτικοποιήσεις. Χαρακτηριστικό στοιχείο των αντιασφαλιστικών μέτρων είναι η αντιστοίχιση της ασφάλισης με τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις, την επέκταση της μερικής και της προσωρινής απασχόλησης, προκαλώντας γενικευμένη χειροτέρευση του ύψους και των όρων της συνταξιοδότησης, τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Το δικαίωμα στη σύνταξη, στην πρόληψη και προστασία της υγείας, στη φροντίδα για τα άτομα με αναπηρία αντιμετωπίζεται σαν κόστος που επιβαρύνει το αστικό κράτος και τους επιχειρηματίες, αυξάνει τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος, εμποδίζει την ανάπτυξη που έχει κριτήριο το κέρδος, την καπιταλιστική ανάπτυξη. Ετσι, οι εργοδότες και το κράτος απαλλάσσονται από υποχρεώσεις, φορτώνονται με νέα βάρη οι εργαζόμενοι. Η σύνταξη, η Υγεία, η Πρόνοια χρησιμοποιούνται σαν χώρος επενδύσεων και κερδοφορίας του κεφαλαίου μέσα από την επέκταση της ιδιωτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το ΚΚΕ, από την ίδρυσή του, έχει δώσει σημαντικές μάχες για την Κοινωνική Ασφάλιση και έχει ιδιαίτερη συμβολή στην πάλη για νέες κατακτήσεις.Οργανωμένα, με επιμονή, έχει ενημερώσει και προειδοποιήσει έγκαιρα τους εργαζόμενους για τον ταξικό, αντιλαϊκό χαρακτήρα των αλλαγών που προωθούνται. Εχει συγκρουστεί με την πλουτοκρατία, τις αντιλαϊκές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του δικομματισμού, επιμένοντας στην ανάπτυξη διεκδικητικού κινήματος που ανυποχώρητα θα απαιτεί την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Οι κομμουνιστές συμμετέχουν δυναμικά στον αγώνα του ταξικού κινήματος, του ΠΑΜΕ, που έχει συμβάλει αποφασιστικά στην κινητοποίηση της εργατικής τάξης για την Κοινωνική Ασφάλιση. Το ΚΚΕ έχει μία αδιαπραγμάτευτη θέση. Οι εργαζόμενοι παράγουν τον πλούτο και επιβάλλεται να τον διεκδικήσουν. Η αύξηση του πλούτου, η ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας έχουν δημιουργήσει τη βάση για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Το πρόβλημα βρίσκεται στην εξουσία του κεφαλαίου, στις εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής και αυτό το πρόβλημα πρέπει να λυθεί με την πάλη της εργατικής τάξης, τη συμμαχία της με τη μικρομεσαία αγροτιά και τους αυτοαπασχολούμενους της πόλης. Σήμερα, οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να γυρίσουν πίσω στο παλιό ασφαλιστικό σύστημα. Η πάλη τους επιβάλλεται να κινείται μπροστά. Η φροντίδα για την Υγεία, την Πρόνοια, τις συντάξεις είναι δικαίωμα του λαού, βασικό συστατικό της ανάπτυξης και της κοινωνικής προόδου. Η Κοινωνική Ασφάλιση δεν είναι ατομική υπόθεση, του κάθε μέλους της κοινωνίας ξεχωριστά. Είναι συνολική ευθύνη της κοινωνίας και του κράτους. Η δυνατότητα παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις, μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο όταν η Κοινωνική Ασφάλιση είναι υπόθεση του κράτους, με κριτήριο την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων αναγκών του λαού. Καλύπτει καθοριστικής σημασίας ανάγκες για την αναπαραγωγή των πνευματικών και σωματικών ικανοτήτων των εργαζομένων και αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του άλλου, του φιλολαϊκού δρόμου ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας, με κριτήριο την ευημερία του λαού. Η πρόληψη, η προστασία της υγείας και η περίθαλψη είναι υπόθεση ενός αποκλειστικά δημόσιου - δωρεάν συστήματος Υγείας με κατάργηση του κλάδου Υγείας των ασφαλιστικών ταμείων, που θα χρηματοδοτείται πλήρως από το κράτος και θα παρέχει ισότιμα, χωρίς διακρίσεις, υψηλού επιπέδου υπηρεσίες σε όλους, στους μισθωτούς, στους αυτοαπασχολούμενους, στους αγρότες, στους ξένους εργάτες, στους στρατιώτες, στα προστατευόμενα μέλη της λαϊκής οικογένειας. Η πρόληψη, η προστασία και η αποκατάσταση της υγείας, η φροντίδα για τη μητέρα και το παιδί, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τους ηλικιωμένους, τους χρόνια πάσχοντες δεν μπορεί να είναι πεδίο εκμετάλλευσης και κερδοφορίας του κεφαλαίου. Απαιτείται η κατάργηση της ιδιωτικής και κρατικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. ΒΑΣΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕ Οι αντιλαϊκές πολιτικές για το Ασφαλιστικό, που εφαρμόστηκαν μέχρι σήμερα στην Ελλάδα και αυτές που έχουν σχεδιαστεί για το επόμενο διάστημα, συνδέονται άμεσα με τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.Συγκεκριμένα: Το Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Λισαβόνα το 2000 κινήθηκε στην κατεύθυνση επιβολής βαθιών αντιλαϊκών αλλαγών, ώστε να υπηρετηθεί ο στόχος της ανταγωνιστικότητας των οικονομιών των κρατών - μελών, της μείωσης των ελλειμμάτων και του δημόσιου χρέους, της αύξησης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Από αυτή τη σκοπιά αποφάσισε την εφαρμογή αντιασφαλιστικών μέτρων για «να διασφαλιστεί η μακροχρόνια βιωσιμότητα των ασφαλιστικών συστημάτων». Το Συμβούλιο Κορυφής της Στοκχόλμης το 2001 έθεσε το στόχο να φτάσει το μέσο ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ στο 50% για την ηλικιακή κατηγορία από 55 έως 64 ετών, χωρίς διάκριση μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το Συμβούλιο Κορυφής της Βαρκελώνης το 2002 αποφάσισε την επίσπευση των μέτρων αύξησης του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης «με εκούσια παραμονή των ηλικιωμένων εργαζομένων σε ενεργό δραστηριότητα», σημειώνοντας ότι «μέχρι το 2010 πρέπει να αυξηθεί κατά πέντε χρόνια η μέση ηλικία εξόδου από την αγορά εργασίας». Ανοίγει, επίσης, το δρόμο «για τη σταδιακή - ευέλικτη συνταξιοδότηση» (μερική απασχόληση - μερική συνταξιοδότηση) και θέτει επίμονα το ζήτημα του περιορισμού της πρόωρης συνταξιοδότησης. Οι αντιδραστικές αλλαγές στην Κοινωνική Ασφάλιση που προωθούνται στα κράτη - μέλη της ΕΕ αποδεικνύουν ότι πρόκειται για γενικότερη αντιλαϊκή τάση. Περιλαμβάνουν κίνητρα για παράταση του εργασιακού βίου, μέσω, π.χ., της εφαρμογής της μερικής συνταξιοδότησης (ένα μέρος της σύνταξης και το άλλο αμοιβή από μερική απασχόληση για όσους πλησιάζουν στο όριο συνταξιοδότησης), και το δραστικό περιορισμό των επιδομάτων ασθενείας, ανεργίας και αναπηρίας (κυρίως στις σκανδιναβικές χώρες, σε Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο).Σε Σουηδία, Ιταλία, Λετονία, Πολωνία, οι συνταξιοδοτικές παροχές συνδέονται άμεσα με τις εισφορές που καταβάλλονται σε όλη τη διάρκεια του επαγγελματικού βίου και εξαρτώνται από το προσδόκιμο (μέσος όρος) ζωής κατά τη στιγμή της συνταξιοδότησης. Στη Γαλλία αποφασίστηκε να αυξηθεί ο απαιτούμενος αριθμός των συντάξιμων ετών για πλήρη σύνταξη σύμφωνα με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Στη Γερμανία έχει ανοίξει η συζήτηση για να υπολογιστεί στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης η αναλογία ανάμεσα στον αριθμό των απασχολούμενων και τον αριθμό των συνταξιούχων. Οι κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχουν σαν πρότυπο το αμερικάνικο ασφαλιστικό σύστημα. Ενα ταξικό, αντιλαϊκό σύστημα που στηρίζεται στην ιδιωτική ασφάλιση και έχει ως αποτέλεσμα 47 εκατ. Αμερικανών να είναι ανασφάλιστοι, χωρίς καθόλου ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, με δεκάδες εκατ. να είναι μισο-ασφαλισμένοι. Ενώ, αν κάποιος εργαζόμενος αρρωστήσει σοβαρά, ο εργοδότης του σταματάει να τον ασφαλίζει. Τα στοιχεία μαρτυρούν ότι πάνω από 18.000 θάνατοι κάθε χρόνο στις ΗΠΑ αποδίδονται στη μεγάλη ανισότητα που υπάρχει στην πρόσβαση στο ιδιωτικοποιημένο σύστημα Υγείας. Ενώ η παιδική θνησιμότητα ανέρχεται σε 6,8 ανά 1.000 γεννήσεις, που είναι πολύ υψηλό ποσοστό.ΤΑ ΑΝΤΙΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΗΣ ΝΔ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚΤα μέτρα αυτά είναι ενταγμένα σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο, που, συστηματικά, με συνέχεια και μέσα από μεταβατικές περιόδους για να εκτονώνονται λαϊκές αντιδράσεις, ξηλώνει κατακτήσεις και οικοδομεί ένα βάρβαρο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο όχι μόνο δεν ικανοποιεί, αλλά, αντίθετα, θεωρεί τις λαϊκές ανάγκες σαν επικίνδυνο στοιχείο για την καπιταλιστική ανάπτυξη.Σημειώνουμε τους βασικούς άξονες της αντιασφαλιστικής πολιτικής της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, για να κατανοηθεί από τους εργαζόμενους καλύτερα ότι και τα δύο κόμματα κινήθηκαν μεθοδικά με την ίδια στρατηγική, συμπληρώνοντας το ένα το άλλο. Επιχειρώντας, ταυτόχρονα, τη χειραγώγηση των εργαζομένων με διάφορα ιδεολογήματα, απειλές και εκβιασμούς. Τα αντεργατικά μέτρα της ΝΔ της περιόδου 1990 - 1993 άνοιξαν σημαντικούς δρόμους. Για παράδειγμα: Επέβαλαν αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης των εργαζομένων στο Δημόσιο, στις πρώην ΔΕΚΟ και τις τράπεζες κατά 6 μήνες κάθε χρόνο (αρχής γενομένης από το 1998), με αποτέλεσμα το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης να φτάσει την 1.1.2007 στα 65 χρόνια από τα 55 που ήταν μέχρι 31/12/97 και 60,5 χρόνια το 1998 για τους άνδρες. Ενώ για τις έγγαμες γυναίκες έφτασε στα 60 χρόνια από τα 53 που ήταν μέχρι το 1997. Διαχώρισαν τους ασφαλισμένους σε πριν και μετά το 1993 και επέβαλαν το όριο ηλικίας των 65 χρόνων σε αυτούς που ασφαλίστηκαν από 1.1.93 για άνδρες και γυναίκες, καταργώντας την πενταετή διαφορά μεταξύ ανδρών - γυναικών, δηλαδή την ελάχιστη αναγνώριση της ανισοτιμίας των γυναικών στον καπιταλισμό. Αποσύνδεσαν το κατώτερο όριο συντάξεων του ΙΚΑ από τα 20 η