Η μεγάλη απεργία στη ΛΑΡΚΟ το 1977 (β' μέρος)

Η μεγάλη απεργία στη ΛΑΡΚΟ το 1977 (β' μέρος)

Στο τετρασέλιδο της προηγούμενης Πέμπτης, ο «Ριζοσπάστης» δημοσίευσε το πρώτο μέρος του ιστορικού για τη μεγάλη απεργία των εργαζομένων στη ΛΑΡΚΟ, που ξεκίνησε στις 27 Γενάρη του 1977 και κράτησε 110 μέρες. Αιτήματά τους ήταν η αύξηση των μισθών κατά σχεδόν 20% και η βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Απέναντι στους απεργούς δεν βρέθηκε μόνο ο Μποδοσάκης, ιδιοκτήτης της επιχείρησης, αλλά και ολόκληρη η κρατική μηχανή, που κινητοποιήθηκε για να διασφαλιστούν τα συμφέροντα της εργοδοσίας. Δίπλα στον επίσημο κρατικό μηχανισμό, έδρασαν και οι προβοκάτορες της εποχής, με στόχο να σπάσει η απεργία. Στο σημερινό τετρασέλιδο ολοκληρώνουμε το σύντομο ιστορικό της μεγάλης απεργίας, με την παρουσίαση του β' μέρους.

***

Στις 27 Μάρτη, ο «Ριζοσπάστης» έχει στο πρωτοσέλιδο τον τίτλο «ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΛΑΡΚΟ». Είχε προηγηθεί το χτύπημα της αστυνομίας σε μια άλλη απεργία που εξελίσσεται ταυτόχρονα, στα ορυχεία της ΜΑΔΕΜ - ΛΑΚΟ στη Χαλκιδική, επίσης ιδιοκτησίας Μποδοσάκη, την οποία κάλυψε με εκτενή ρεπορτάζ ο «Ριζοσπάστης».
Αρχές Απρίλη, το αστικό κράτος εξαπολύει επίθεση. Στο πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» στις 7 Απρίλη δεσπόζει ο τίτλος: «Η ΛΑΡΥΜΝΑ ΠΟΛΙΟΡΚΕΙΤΑΙ - Επιθέσεις κατά γυναικόπαιδων και συλλήψεις μεταλλωρύχων».
Τα γεγονότα εξελίχθηκαν ως εξής: Στις 5 Απρίλη το απόγευμα, έγινε συγκέντρωση έξω από το εργοστάσιο με πρωτοβουλία των γυναικών της Λάρυμνας. Ο στόχος ήταν να μιλήσουν στους εργάτες που έφερνε η εταιρεία καθημερινά με δύο πούλμαν από την Αθήνα και τους χρησιμοποιούσε ως απεργοσπάστες. Να τους πουν για τον αγώνα που έδιναν.
«Οι συγκεντρωμένοι - έγραφε ο "Ριζοσπάστης" - κάθισαν στην άσφαλτο τραγουδώντας εργατικά τραγούδια. Ο συνταγματάρχης της Χωροφυλακής, Ράλλης, τους είπε να διαλυθούν "γιατί θα το μετανιώσετε". Η απάντηση που πήρε ήταν: "Αγωνιζόμαστε για το ψωμί μας και το ψωμί των παιδιών μας. Θέλουμε να εξηγήσουμε στους απεργοσπάστες ότι δεν είναι σωστό αυτό που κάνουν".

Η αστυνομία στέκεται απέναντι στους απεργούς

Οταν εμφανίστηκαν τα πούλμαν με τους απεργοσπάστες που συνοδεύονταν από αυτοκίνητο της Χωροφυλακής, οι 150 χωροφύλακες, εξοπλισμένοι με ρόπαλα, κράνη, ασπίδες και όπλα εκτόξευσης δακρυγόνων... όρμησαν ενάντια στους συγκεντρωμένους (...) Οι κρανοφόροι άρπαξαν 2-3 γυναίκες μαζί και παιδιά από τα χέρια και τα μαλλιά και τους έσερναν στην άσφαλτο, ματώνοντας τα πόδια τους, ενώ τα μωρά έκλαιγαν στην αγκαλιά τους». Ακολούθησαν συλλήψεις, ενώ η διοίκηση της Χωροφυλακής Λαμίας έβγαλε απόφαση με την οποία απαγόρευε τις συγκεντρώσεις.

Πολιορκία, προβοκάτσιες, τρομοκρατία

Στις 8 Απρίλη, ο «Ριζοσπάστης» αναφέρει έκρηξη εκρηκτικού μηχανισμού στη Λάρυμνα. Η έκρηξη άνοιξε λάκκο ενός μέτρου και έσπασε τα τζάμια των σπιτιών σε αχτίνα 200 περίπου μέτρων. Στο μεταξύ, αποτελούν καθημερινό φαινόμενο τα μπλόκα της Αστυνομίας και το κυνηγητό που εξαπολύει σε βάρος απεργών προκειμένου να διευκολύνει την πρόσβαση των απεργοσπαστών στο εργοστάσιο. Στις 12 Απρίλη, η Αστυνομία ενισχύεται με ακόμα 200 ροπαλοφόρους.
Το ΚΚΕ με Ερώτηση στη Βουλή κατήγγειλε τις εργοδοτικές και αστυνομικές αυθαιρεσίες. Ενα ακόμα γεγονός που αξίζει να σημειωθεί είναι η απαγόρευση της εισόδου στη Λάρυμνα των ανταποκριτών της σοβιετικής εφημερίδας «Πράβντα» και της σοβιετικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, στο πλαίσιο των προσπαθειών του κράτους για πλήρη αποκλεισμό της περιοχής.

Ομάδα απεργών και στο βάθος παρατεταγμένες οι αστυνομικές δυνάμεις

Ακόμα, απαγορεύθηκε σε Σουηδούς δημοσιογράφους η επίσκεψη στον οικισμό της εταιρείας. Οι απαγορεύσεις αυτές είναι μέρος των προσπαθειών κράτους και εργοδοσίας για πλήρη αποκλεισμό. Εμπαιναν εμπόδια και στην κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη», ενώ οι απεργοί καταγγέλλουν ότι αντιμετωπίζουν, καθόλου τυχαία, και προβλήματα στις τηλεφωνικές επικοινωνίες.

«Σήμερα δουλεύουμε για τους απεργούς της ΛΑΡΚΟ»

Καθ' όλη τη διάρκεια της απεργίας, εργάτες, σωματεία, παρατάξεις, Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ συμπαραστέκονται έμπρακτα στον αγώνα που δίνουν οι εργάτες της ΛΑΡΚΟ. Την 1η Απρίλη έγινε απεργία των εργαζομένων στη Θήβα, ενώ οι εργάτες του εργοστασίου «Πετζετάκις» δούλεψαν ένα μεροκάματο για τους απεργούς και τους παρέδωσαν επιπλέον 25 χιλιάδες δραχμές από έρανο. Στην είσοδο του εργοστασίου τους ανάρτησαν το πανό: «Σήμερα δουλεύουμε για τους απεργούς της ΛΑΡΚΟ», «Ζήτω η εργατική αλληλεγγύη».
Η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας τους έδωσε 38 χιλιάδες δραχμές και σε ανακοίνωσή της σημείωνε: «Σαν γυναίκες και σαν μάνες καταλαβαίνουμε πολύ καλά ότι η απεργιακή κινητοποίηση είναι αγώνας για μια καλύτερη ζωή, για ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς». Οι εργαζόμενοι του «Ριζοσπάστη» τους δίνουν 15 χιλιάδες δραχμές. Ακόμα ΚΝίτες και ΚΝίτισσες από τη Σύρο τους δίνουν 12.376 δραχμές.
Την Κυριακή 17 Απρίλη γίνεται συγκέντρωση συμπαράστασης στη Λάρυμνα, όπου παραβρέθηκε και βουλευτής του ΚΚΕ. Την ίδια μέρα, η δημοτική αρχή Καισαριανής, με δήμαρχο τον Παναγιώτη Μακρή, σωματεία και μαθητές της Καισαριανής παραδίδουν 33 χιλιάδες δραχμές στους απεργούς. Στη συγκέντρωση συμμετείχαν ακόμα Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ.
Μέχρι τις 10 Μάη είχαν δοθεί στους απεργούς της ΛΑΡΚΟ 1,5 εκατομμύριο δραχμές, έξι αυτοκίνητα με τρόφιμα και εκατοντάδες βιβλία.
Η Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία βγάζει ανακοίνωση για να καταγγείλει την επίθεση της Αστυνομίας σε ΛΑΡΚΟ και ΜΑΔΕΜ - ΛΑΚΟ. Το ΚΚΕ, στις αρχές Μάη, κάνει διάβημα στον υπουργό Εργασίας, ζητώντας να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των απεργών των δύο επιχειρήσεων.

Νίκη μετά από 110 μέρες απεργίας

Στις 7 Μάη αρχίζουν νέες διαπραγματεύσεις των απεργών με την εργοδοσία. Τα αιτήματα των απεργών της ΛΑΡΚΟ είναι επαναπρόσληψη απολυμένων, αύξηση αποδοχών, καταβολή μεροκάματων απεργίας. Στις 14 Μάη διαφαίνεται η νίκη των εργατών. Η εργοδοσία δέχθηκε να δώσει 17% αύξηση, 15 χιλιάδες οικονομική ενίσχυση και επαναπρόσληψη των απολυμένων. Την Κυριακή που ακολουθεί η Γενική Συνέλευση των εργατών αποφασίζει να λύσουν την απεργία και να γυρίσουν νικητές στη δουλειά.
Σε ανακοίνωσή του το Σωματείο «Ενωση Εργαζομένων Εταιρείας ΛΑΡΚΟ» σημείωνε: «Τα οφέλη από τη νίκη δεν είναι αυτά, που βλέπουμε στα οικονομικά. Είναι αυτά, που θα έρχονται και θα φαίνονται κάθε μέρα από σήμερα. Και δεν ανήκουν μόνο σε εμάς. Ανήκουν σε όλους τους εργάτες. Τους τα προσφέρουμε μαζί με τις θερμότερες ευχές και ευχαριστίες μας, σαν ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για την καθ' οιονδήποτε τρόπο συμβολή τους στη νίκη μας»...