6 Φεβ 2012

"ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ" Μεταμορφώσεις της σοσιαλδημοκρατικής εκδοχής


"ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΑ"
Μεταμορφώσεις της σοσιαλδημοκρατικής εκδοχής
Και να που, λίγες μόλις μέρες μετά τη Διακυβερνητική του Αμστερνταμ, η κινητικότητα γύρω από τη λεγόμενη "Κεντροαριστερά" στην Ελλάδα αναζωπυρώνεται. Οι πρωτοβουλίες, είτε του προγραμματικού διαλόγου (ΣΥΝ), είτε του ΟΠΕΚ (Ομιλος Προώθησης Εκσυγχρονισμού της Κοινωνίας), στη Νίκαια με τους Θ. Πάγκαλο και Λ. Κύρκο και με την παρουσία του Κ. Σημίτη και άλλων κυβερνητικών στελεχών, είτε του συμποσίου του ΠΑΣΟΚ για την "Κεντροαριστερά" στην Ευρώπη, αναδείχνουν την προσπάθεια αναμόρφωσης της λειτουργίας του αστικού πολιτικού συστήματος. Η επιδιωκόμενη αναμόρφωση του πολιτικού σκηνικού, με τη συμβολή και το ρόλο πολιτικών δυνάμεων που ανιχνεύουν καινοφανείς μεθόδους και μορφές διαχείρισης του σύγχρονου καπιταλισμού, βρίσκεται στο προσκήνιο και όχι τυχαία. Οι διάφορες εκδοχές, προκειμένου το πολιτικό σύστημα να διευκολύνεται στην απρόσκοπτη λειτουργία του, ώστε να υπηρετείται η δράση του πολυεθνικού μονοπωλιακού κεφαλαίου σε συνθήκες κρίσης, οξύτατου μονοπωλιακού ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων, απαιτούν και τον πολιτικό εγκλωβισμό των λαϊκών μαζών σε ανώδυνα, για το σύστημα, μονοπάτια. Ο καπιταλισμός προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις αντινομίες του με καθολική επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους. Επόμενα, η αναζήτηση μορφών και τρόπων κοινωνικοπολιτικής συναίνεσης σ' αυτή τη φάση είναι απαραίτητη στην τακτική της αστικής τάξης και αποκτά, αντικειμενικά, περιεχόμενο διερεύνησηςτων κομμάτων του συστήματος, για μια όσο γίνεται πιο σταθερή διαχειριστική πορεία. Η ικανότητα όσων φιλοδοξούν πολιτικά να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο σ' αυτή τη διαδικασία, κρίνεται και σ' αυτό το κεφαλαιώδες, απ' ό,τι φαίνεται για την άρχουσα τάξη, ζήτημα.
Είναι γεγονός ότι οι αναζητήσεις διεξόδου για το πολιτικό σύστημα, μορφών και τρόπων λειτουργίας του με λογικοφανείς αναφορές συναινετικής διαχείρισης, βρίσκεται στο προσκήνιο των πολιτικών δυνάμεων που εκπροσωπούν την άρχουσα τάξη για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. 'Η για να είμαστε πιο σαφείς, τέτοιες αναζητήσεις εμφανίζονται στο πολιτικό προσκήνιο με την υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και όχι τυχαία. Τα αδιέξοδα της κρίσης του ίδιου του καπιταλισμού περιορίζουν ασφυκτικά τα περιθώρια ελιγμών με τις μορφές και τους τρόπους που πρόσφεραν στο παρελθόν διάφορες παραλλαγές της τυπικής σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης, ιδιαίτερα για χώρες με ενδιάμεση και εξαρτημένη θέση στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, όπως η Ελλάδα. Οι απαιτήσεις προσαρμογής στη μορφή καπιταλιστικής ενοποίησης με διακρατικές συμφωνίες τύπου Μάαστριχτ και Αμστερνταμ, που είναι οργανικά δεμένες με τις επιλογές και τη δράση του κεφαλαίου στη χώρα μας, ωθούν στην προσαρμογή και των πολιτικών δυνάμεων, που αποδέχονται τις συνθήκες, της έκφρασής τους και της δράσης τους, σε φαινομενικά νέους πολιτικούς σχεδιασμούς υποταγμένους στις πιο πάνω επιδιώξεις. Πιο συγκεκριμένα οι προγραμματισμένες αναπροσαρμογές, αντικειμενική ανάγκη στις συνθήκες του σύγχρονου ιμπεριαλισμού, απαιτούν και μορφές λειτουργίας του πολιτικού συστήματος που να υπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο τις αναγκαίες συμμαχίες της αστικής τάξης με ταυτόχρονη αποδυνάμωση του εργατικού κινήματος και του ρόλου του στις εξελίξεις.
Η έννοια της Αριστεράς είναι, από ιστορική άποψη, θετικά φορτισμένη για το λαϊκό κίνημα, επόμενα και αξιοποιήσιμη για τους σχεδιασμούς και τους στόχους πολιτικών δυνάμεων με ένδοξο σοσιαλδημοκρατικό παρελθόν ή με θητεία στο εργατικό κίνημα απ' όπου και ξεβράστηκαν λόγω οπορτουνιστικής σταδιοδρομίας, χωρίς αμφότερες να παραιτούνται από τη μαχητική επιδίωξη εξανδραποδισμού του εργατικού και γενικότερα του λαϊκού κινήματος από την ταξική πάλη και το δικό του προσανατολισμό. Οι συνθήκες, λοιπόν, είναι πρόσφορες, ώστε με την προβολή του μανδύα της "Κεντροαριστεράς" να επιδιώκεται αναζωογόνηση του συστήματος και της εξουσίας του και ταυτόχρονα να πραγματοποιούνται οι πιο συντηρητικές, νεοφιλελεύθερες, έως και αντιδραστικές επιλογές, σαν εκσυγχρονισμός που υπηρετεί τα καθολικά, τα γενικά συμφέροντα της καπιταλιστικής κοινωνίας. Λες και υπάρχουν τέτοια, σαν να μπορούν να καταργηθούν τα συμφέροντα των διαφορετικών τάξεων και κοινωνικών στρωμάτων, σαν να εξισώνονται ριζικά αντίθετα συμφέροντα. Δεν είναι τυχαίο δε που στην Ελλάδα αυτό το φορτίο το έχουν αναλάβει πρωταγωνιστικά το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ.
Η επιστράτευση και αξιοποίηση κάθε πρόσφορης επίδρασης για αυτό το σκοπό, γίνεται μοχλός στη δράση αυτών των δυνάμεων. Η συγκυρία στα όρια της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι "ευτυχής" για την κατά τη γνώμη τους ευόδωση του εγχειρήματος, μετά την εκλογική νίκη των Εργατικών στην Αγγλία και ιδιαίτερα με την εκλογική και μετεκλογική εξέλιξη στη Γαλλία. Βεβαίως, ηΔιακυβερνητική του Αμστερνταμ δεν επέτρεψε την παραμικρή απόκλιση από την πορεία της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης, ενώ ό,τι αναθεωρήθηκε, ανοίγει πόρτες για παραπέρα αντιδραστικοποίηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ). Ο φόβος προς στιγμή ότι μπορεί να χαλάσει το σκηνοθετημένο μύθο της κεντροαριστερής διαχείρισης, δεν πτόησε τους θιασώτες αυτού του αναπαλαιωμένου πολιτικού τρικ. Η πρωτοβουλία του ΠΑΣΟΚ να διοργανώσει το Συμπόσιο συνδυάστηκε με την πορεία, κατά τη δική τους εκδοχή, της ΕΕ και την έκδοση ενός ανάλογου βιβλίου με απάνθισμα παρεμβάσεων από τους Ευρωπαίους σοσιαλδημοκράτες ηγέτες και το καταστάλαγμα της δικής τους πολιτικής γραμμής. Τίτλος του βιβλίου: "Ποια Ευρώπη θέλουμε". Στην παρέμβαση του Κ. Σημίτη, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις του σύγχρονου κόσμου και την αντιμετώπισή τους, στα πλαίσια της διαδικασίας και της πορείας της ΕΕ, ιδιαίτερο κεφάλαιο αφιερώνεται στο "ρόλο της Κεντροαριστεράς". Ο πρωθυπουργός αναφέρει ανάμεσα σ' άλλα ότι "οι δυνάμεις του σοσιαλιστικού χώρου σ' ολόκληρη την Ευρώπη... οφείλουν να ξαναβρούν την αρχική μεταρρυθμιστική τους ορμή. Είναι υποχρεωμένες να προωθήσουν ένα ανανεωτικό εγχείρημα ανάλογης έντασης και καινοτόμας διάθεσης και πνοής με το νεαρό σοσιαλιστικό κίνημα που αναστάτωσε και ανανέωσε την ευρωπαϊκή σκηνή στις αρχές του αιώνα... Χρέος τους είναι να αποδείξουν ότι Αριστερά και Δεξιά δεν είναι το ίδιο, ότι πέρα από τη "νομοτέλεια" της νέας διεθνούς οικονομικής πραγματικότητας, πέρα από την ανάγκη επιβίωσης σ' ένα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον, η κοινωνική πρόοδος και ο εκσυγχρονισμός στη νέα εποχή συνδέονται με το αξιακό φορτίο και τις ιδέες της Αριστεράς".
Ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας στις αρχές του αιώνα ήταν καταλυτικός για τη διατήρηση του καπιταλισμού και τη στήριξη της εξουσίας της αστικής τάξης. Η παγκόσμια οικονομική κρίση, με το πέρασμα του καπιταλισμού στο στάδιο του ιμπεριαλισμού, οδήγησε στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Ωρίμαζε επαναστατική κατάσταση και ξέσπασμα επαναστάσεων στην Ευρώπη. Οι ηγέτες της Δεύτερης Διεθνούς με την τακτική της στήριξης της αστικής τάξης της χώρας τους, στήριξαν τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, αποτρέποντας την προοπτική της επανάστασης. Υπέταξαν έτσι την εργατική τάξη, τους λαούς και τα συμφέροντά τους στις επιδιώξεις του κεφαλαίου. Αυτό επιδιώκει και η "Κεντροαριστερά" σήμερα. Η σοσιαλδημοκρατία συνέχισε να προσφέρει υπηρεσίες στο κεφάλαιο σ' όλη τη διάρκεια του αιώνα και ιδιαίτερα σε ιστορικές περιόδους που το σύστημα κινδύνευε από το εργατικό κίνημα, π.χ. 10ετία του '30. Βεβαίως, "Αριστερά και Δεξιά" δεν είναι το ίδιο, αλλά όσο και αν οι έννοιες αυτές δεν έχουν πλήρως αποσαφηνισμένο κοινωνικοπολιτικό περιεχόμενο, η Αριστερά έχει συνδεθεί ιστορικά στο κοινωνικό επίπεδο με τις λαϊκές δυνάμεις και τα συμφέροντά τους και στο πολιτικό με δυνάμεις που παλεύουν αταλάντευτα υπέρ αυτών των συμφερόντων. Ενώ η Δεξιά είναι ακριβώς το αντίθετο. Η καπηλεία της Αριστεράς από δυνάμεις όπως το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΝ, που ενδιαφέρονται για το σύστημα, είναι το προκάλυμμα για εφαρμογή αντιδραστικών πολιτικών με την καθυπόταξη των λαϊκών μαζών στην αστική τάξη.
Ο όρος "Κεντροαριστερά" θέλει να προσδιορίσει συμμαχίες της αστικής τάξης και τη λειτουργία του πολιτικού της συστήματος με προοδευτικοφανές προσωπείο. Ο Κ. Σημίτης στο ίδιο βιβλίο αναφέρει ότι "απαιτείται η συσπείρωση ευρύτερων δυνάμεων της Αριστεράς" και ότι "ζητούμενό μας είναι η αναμόρφωση της φυσιογνωμίας και της στρατηγικής της Αριστεράς, για να μπορεί να αντιμετωπίσει στηριζόμενη σε μια ευρύτατη κοινωνική συμμαχία τις προκλήσεις της νέας εποχής" που πιο πάνω τις χαρακτήρισε "νομοτέλεια". Στην απλή γλώσσα λέει ότι ο καπιταλισμός, οι πολυεθνικές και το "όραμα" της ΕΕ είναι δεδομένα... Να πείσουμε τους λαούς να προσαρμοστούν. Και δε χρειάζεται πάντα να εκφραστεί σε σχήμα πολιτικής συνεργασίας. Μπορεί να λειτουργεί το ίδιο καλά ακόμη και αν μια ή μερικές δυνάμεις λένε ότι ασκούν "αντιπολίτευση", όπως ο ΣΥΝ, που ακόμη και η όποια φραστική του αντιπολιτευτική προσπάθεια δε συγκαλύπτει πλέον την ενεργητική στήριξη στην πράξη των στρατηγικών επιλογών του κεφαλαίου και των πολιτικών δυνάμεων της "σοσιαλδημοκρατίας". Αφού λέει ότι κάνει αντιπολίτευση, γιατί επιμένει με το ΠΑΣΟΚ για την "Κεντροαριστερά"; Βεβαίως σ' αυτό το "παιγνίδι" συγκαταλέγονται και διάφορες άλλες δυνάμεις, που αν και εμφανίζονται όχι με τη μορφή πολιτικού οργανισμού δρουν σ' αυτή την κατεύθυνση, όπως π.χ. ο ΟΠΕΚ, το Δίκτυο, διάφοροι "παράγοντες" κλπ. Ετσι, μέσα από αναζητήσεις και διεργασίες και χωρίς συγκεκριμένη μορφή, η "Κεντροαριστερά", μπορεί να λειτουργεί "ρευστοποιημένη" (να και οι συμμαχίες), και η πολιτική της αστικής τάξης να εφαρμόζεται αποτελεσματικά, να υποτάσσονται σ' αυτήν οι μάζες, αφού οι διερευνώντες το δρόμο της συγκρότησής της υπόσχονται "λαμπρό αριστερό προκρούστειο μέλλον" για τα λαϊκά συμφέροντα. Μπροστά σ' αυτές τις επιδιώξεις το εργατικό κίνημα και ο λαός, ένα δρόμο έχουν να βαδίσουν. Αυτόν της συσπείρωσης και της δημιουργίας του δικού του μετώπου πάλης για την αντιμετώπιση της πολιτικής των μονοπωλίων ως την οριστική ανατροπή της.
Στ. Στ.

ByΦιλιππος Ανθης στις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)

TOP READ