ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ Η σκοτεινή πλευρά του προϊόντος

ΤΣΑΜΠΙΟΝΣ ΛΙΓΚ

Η σκοτεινή πλευρά του προϊόντος

Οι ενέργειες των ποδοσφαιριστών αποτελούν φλέβα χρυσού για τους χορηγούς

Sportidea

H αυλαία του φετινού Τσάμπιονς Λιγκ έπεσε την Τετάρτη στο Ολυμπιακό Στάδιο με τη διεξαγωγή του τελικού. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα στον αγώνα της Μίλαν με τη Λίβερπουλ (όταν γραφόταν το κείμενο δεν είχε γίνει) το σίγουρο είναι το ποιος τελικά είναι ο νικητής. Και αυτός δεν είναι άλλος από αυτούς που βρίσκονται πίσω από το σημερινό οικοδόμημα που έχει στηθεί και ονομάζεται Εμπορευματοποιημένο Ποδόσφαιρο. Τα όσα έλαβαν χώρα στην Αθήνα από το περασμένο Σάββατο και κορυφώθηκαν με τη διεξαγωγή του τελικού, μαρτυρούν του λόγου το αληθές. Η άκρατη εκμετάλλευση ενός αθλητικού γεγονότος ήταν εμφανής. Από τις τελετές παρουσίασης του τροπαίου μπροστά ακριβώς από τα ονόματα των χορηγών, τα τουρνουά διεξαγωγής μίνι ποδοσφαιρικών αγώνων για παιδιά, που στόχο είχαν τη διαφήμιση εταιρειών (και μη), έως τα ακριβά εισιτήρια που κάποιος έπρεπε να δώσει μια περιουσία για να παρακολουθήσει έναν αγώνα... Και μέσα σε όλα αυτά ο τρελός χορός των εκατομμυρίων ευρώ που συνόδευσε μια ποδοσφαιρική συνάντηση και έχει να κάνει με τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τις διαφημίσεις, τα πριμ των χορηγών. Στη μέση όλων οι ποδοσφαιριστές των δυο ομάδων, που ήταν υποχρεωμένοι να δώσουν τη δική τους παράσταση, προκειμένου κάποιοι να την εκμεταλλευτούν, αλλά και οι οπαδοί που παίζουν το ρόλο της καταναλωτικής μάζας.

Το... πείραμα του κέρδους

Οι πολλές συνεχιζόμενες υποχρεώσεις του Ροναλντίνιο φάνηκαν στην απόδοσή του φέτος

Eurokinissi

Ηταν πριν από μερικά χρόνια όταν η ΟΥΕΦΑ, προκειμένου να αντιμετωπίσει τον πόλεμο με τις ισχυρές ομάδες που ζητούσαν διαχείριση στα κέρδη, αποφάσισε να αναβαθμίσει την κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση, το τότε Κύπελλο Πρωταθλητριών. Τα μπόνους συμμετοχών, τα πριμ κατάκτησης της επιτυχίας και τα γενικότερα έσοδα που θα είχαν οι σύλλογοι έκαναν τη συμμετοχή στο Τσάμπιονς Λιγκ να αποτελεί στόχο ακόμα και ανώτερο από την κατάκτηση του εγχώριου πρωταθλήματος. Παράλληλα, ο ανταγωνισμός άνοιξε την αγορά, όπου οι μάνατζερς τα τελευταία χρόνια τρίβουν τα χέρια τους από τις «χρυσές δουλιές», αφού στα πλαίσια ενίσχυσης των συλλόγων πουλάνε τα δικά τους προϊόντα πανάκριβα (παίκτες). Μάλιστα, η συμμετοχή περισσοτέρων από μιας ομάδας από την ίδια χώρα στη διοργάνωση, ουσιαστικά μετέτρεψαν το Τσάμπιονς Λιγκ σε ένα κλειστό πρωτάθλημα, που πολλές φορές γίνεται υπόθεση δυο τριών χωρών (πχ τρεις αγγλικές ομάδες στα φετινά ημιτελικά). Το πείραμα της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας στον πόλεμο με την περίφημη G-14 δείχνει να πετυχαίνει για τους υπεύθυνους του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.

Πίσω από τη βιτρίνα

Ολα αυτά βέβαια για την μπροστά όψη της βιτρίνας... Γιατί από πίσω τα πράγματα κάθε άλλο παρά είναι έτσι όπως φαίνονται. Η σύγχρονη βιομηχανία του ποδοσφαίρου δεν εκμεταλλεύεται μόνο το θέαμα αλλά δημιουργεί τις συνθήκες για μια μεγαλύτερη εκμετάλλευση. Για παράδειγμα η αύξηση του ανταγωνισμού σε όλους τους τομείς εμπεριέχει τα επικίνδυνα μονοπάτια που αφορούν στις ποδοσφαιρικές ακαδημίες. Τα παράδειγμα εκμετάλλευσης μικρών παιδιών, ιδιαίτερα από χώρες της Αφρικής με σκοπό αρχικά την προσθήκη στην ομάδα κάποιων ταλέντων και μετέπειτα το μοσχοπούλημα σύμφωνα με τους όρους της αγοράς είναι από τα πιο σκοτεινά σημεία του σημερινού ποδοσφαίρου. Η ψευδαίσθηση που δημιουργεί η γρήγορη απόκτηση χρημάτων, αρκετές φορές κάνει τους ίδιους τους γονείς να σπρώχνουν τα παιδιά τους στον αθλητισμό, επιβάλλοντας όμως μια λάθος λογική. Οι λεπτές ισορροπίες άλλωστε για κάποιο παιδί, της επιτυχίας και της αποτυχίας - αφού για να συμβεί είτε το ένα είτε το άλλο δεν είναι αρκετή η ύπαρξη ή όχι ταλέντου αλλά εξαρτάται και από άλλους τομείς (γνωριμίες, μάνατζερ, κοινωνικοποίηση σύμφωνα με τους εκάστοτε νόμους της αγοράς) -μπορούν πολλές φορές να αποβούν μοιραίες. Σε παλιότερο δημοσίευμα του «Ρ» είχαμε μιλήσει για χιλιάδες παιδιά που καταλήγουν να γίνονται παράνομοι μετανάστες σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα, όταν μια ομάδα θα τους πετάξει εκτός, γιατί δεν τους χρειάζεται.

Ποδοσφαιριστές σε... θέατρο σκιών

Και βέβαια από τη λογική του κέρδους δεν επηρεάζονται μόνο οι τρυφερές ηλικίες αλλά σίγουρα δε μένουν εκτός ούτε και οι ήδη υπάρχοντες ποδοσφαιριστές. Αυτοί που σήμερα αποτελούν τον υποτιθέμενο πρωταγωνιστή μιας παράστασης, όπου στα παρασκήνια κάποιοι κερδίζουν από τις ενέργειες που απαιτεί ο ρόλος τους. Η μετατροπή τους για παράδειγμα σε αθλητές ρομπότ, που είναι αναγκασμένοι να νικήσουν την κούραση ή την πίεση των πολλών αγώνων σε εγχώριες και διεθνείς διοργανώσεις, είτε με τους συλλόγους τους είτε με τις εθνικές ομάδες, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που χρειάζεται το υπάρχον σύστημα αυτή τη στιγμή. Και βέβαια όταν αυτό δεν είναι εφικτό να γίνει με φυσιολογικό τρόπο ο δρόμος των ουσιών προσφέρεται για... σίγουρη λύση. Φέτος στη διοργάνωση του Τσάμπιονς Λιγκ υπήρξαν ποδοσφαιριστές που παίζουν συνεχόμενα τουλάχιστον ένα χρόνο τώρα, αφού συμμετείχαν και στο Μουντιάλ, ενώ αμέσως μετά άρχισαν τις προετοιμασίες με τις ομάδες τους. Η περίπτωση άλλωστε της αγωνιστικής πτώσης του Βραζιλιάνου παίκτη της Μπαρτσελόνα Ροναλντίνιο είναι χαρακτηριστική. Τα επεισόδια μεταξύ των παικτών σε αρκετούς αγώνες της φετινής διοργάνωσης, με αποκορύφωμα τα γεγονότα στο Μεστάγια στον αγώνα Ιντερ - Βαλένθια, δείχνουν ότι όσο και να προσπαθούν κάποιοι να ορίσουν τους όρους του παιχνιδιού, η ανθρώπινη φύση θα βγαίνει αρκετές φορές, έστω και με το χειρότερο τρόπο.

Η δημιουργία προτύπων τα οποία έχουν υποβληθεί σε μια συγκεκριμένη κοινωνικοποίηση, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα αυτών που κερδίζουν, είναι άλλη μια πτυχή του συστήματος ενός εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου στα πλαίσια του καπιταλισμού. Τα είδωλα που έχουν φτιαχτεί από κάποιους, πρέπει να κάνουν ακριβώς αυτό που ορίζουν οι κανόνες. Οταν δεν το θέλουν ή δεν μπορούν, πρέπει να εξαφανιστούν ή να παίξουν άλλο ρόλο. Η περίπτωση Μπέκαμ, που οδηγήθηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης και την Πριμέρα Ντιβιζιόν στο ανύπαρκτο ποδοσφαιρικά πρωτάθλημα των ΗΠΑ είναι κλασικό παράδειγμα αλλαγής στόχων. Και αυτά γιατί το είδωλο ακόμα πουλάει. Σε διαφορετική περίπτωση, τα πάντα τελειώνουν γρήγορα. Αρκεί να βγει από την αγορά...

M. ΤΣΟΥΡΜΠΑΤΖΟΠΟΥΛΟΣ