Καθ' οδόν... στη Ρώμη

Καθ' οδόν... στη Ρώμη

Τελευταία Κυριακή του Μάη σήμερα και, ταυτόχρονα, τελευταία μέρα που είμαστε στη Ρώμη. Μπορεί να είναι πανέμορφη, μπορεί να μας μαγεύει, αλλά όλοι οι δικοί μας δρόμοι οδηγούν προς την Αθήνα. Καθ' οδόν, λοιπόν, για το σπίτι μας είμαστε και αναπολούμε αυτά που ζήσαμε και είδαμε όλη αυτή τη βδομάδα

«Αγιος Ιερώνυμος» του ντα Βίντσι

Κατά την Εποχή του Σιδήρου (στα μέσα του 8ου π.Χ. αιώνα), που ιδρύθηκε η Ρώμη, ήταν ένα χωριό με καλύβες. Το 616 πήραν την εξουσία οι Ετρούσκοι, οι οποίοι όμως εκδιώχθηκαν το 509, όταν η Ρώμη έγινε δημοκρατία. Αφού κατέκτησε το μεγαλύτερο μέρος της υπόλοιπης Ιταλίας, η ισχυρή πόλη στράφηκε στις υπερπόντιες κτήσεις και τον 1ο αιώνα π.Χ. κυβερνούσε ήδη την Ισπανία, τη Βόρεια Αφρική και την Ελλάδα. Για ένα διάστημα κυβέρνησε ο Ιούλιος Καίσαρας ως απόλυτος δικτάτορας, ενώ ο ανιψιός του Οκταβιανός έγινε ο πρώτος αυτοκράτορας της Ρώμης και απέκτησε τον τίτλο «Αύγουστος». Κατά τη βασιλεία του Αυγούστου γεννήθηκε ο Χριστός και, παρότι οι χριστιανοί διώκονταν μέχρι τον 4ο αιώνα, η νέα θρησκεία, τελικά, επικράτησε και η Ρώμη έγινε το βασικό κέντρο της. Κατά το Μεσαίωνα η Ρώμη άρχισε να παρακμάζει και ανέκαμψε μόλις στα μέσα του 15ου αιώνα. Για περισσότερα από 200 χρόνια εργάστηκαν στους κόλπους της οι σημαντικότεροι καλλιτέχνες της Αναγέννησης και του Μπαρόκ. Τέλος, το 1870 η Ρώμη έγινε πρωτεύουσα της Ιταλίας, που μόλις είχε ενωθεί.

Σήμερα το πρωί επισκεφθήκαμε το Βατικανό. Το Βατικανό των χιλίων κατοίκων, των γραφείων, των καταστημάτων, που από το 1929 έγινε ανεξάρτητο κράτος και διοικείται από τον πάπα. Διαθέτει δικό του ραδιοφωνικό σταθμό, εκδίδει μια εφημερίδα και έχει, επίσης, έναν εκδοτικό οίκο. Μα εμάς αυτά δε μας ενδιαφέρανε και πολύ. Η προσοχή μας στράφηκε στα μουσεία. Στα κτίρια αυτά που στεγάζουν μια από τις σημαντικότερες συλλογές έργων τέχνης στον κόσμο, που χτίστηκαν για τους πάπες της Αναγέννησης, όπως ο Σίξτος ο Δ΄, ο Ινοκέντιος ο Η΄ και ο Ιούλιος ο Β΄. Οι σημαντικότεροι θησαυροί του Βατικανού βρίσκονται στις αίθουσες ελληνικής και ρωμαϊκής τέχνης. Στην πινακοθήκη υπάρχει μια μικρή συλλογή πινάκων, που περιλαμβάνει έργα των Ραφαήλ, Τιτσιάνο και Λεονάρντο. Ανάμεσα στα έργα των ζωγράφων του 15ου αιώνα ξεχωρίζουν η «Πιετά», από τον Ενετό Τζιοβάνι Μπελίνι( 1430-1516),καθώς και ο « Αγιος Ιερώνυμος» του Λεονάρντο ντα Βίντσι, η «Αποκαθήλωση» του Καραβάτζιο και η «Κοινωνία» του Ντομενικίνο, ενώ μια ολόκληρη αίθουσα είναι αφιερωμένη στα έργα του Ραφαήλ. Μεταξύ των εκθεμάτων θα δείτε την ωραιότατη «Παναγία» του Φολίνιο και τη «Μεταμόρφωση». Μα ας ξαναγυρίσουμε για λίγο στις αίθουσες της ελληνικής και ρωμαϊκής τέχνης. Τα εκθέματα εκτείνονται κατά μήκος των διαδρόμων και των προθαλάμων, ενώ οι τοίχοι και τα δάπεδα είναι καλυμμένα με εξαιρετικά γλυπτά. Η πρώτη σοβαρή οργάνωση της συλλογής πραγματοποιήθηκε γύρω από το Προαύλιο Μπελβεντέρε. Ανάμεσά τους μπορούμε να θαυμάσουμε τα εξής έργα:«Ο Αποξυόμενος» (ένας αθλητής που σκουπίζει το σώμα του έπειτα από τον αγώνα), «Ο Απόλλων» του Μπελβεντέρε, «Η Λαοκούντα», έργο τριών καλλιτεχνών από τη Ρόδο, έργα κλασικά που επηρέασαν βαθιά τον Μιχαήλ Αγγελο και τους άλλους καλλιτέχνες της Αναγέννησης.

«Ο Απόλλων» του Μπελβεντέρε

Οι πάπες της Αναγέννησης - πολλοί από τους οποίους ήταν φιλότεχνοι - θεωρούσαν καθήκον τους να χρηματοδοτούν τους κορυφαίους ζωγράφους, γλύπτες και χρυσοχόους της εποχής. Μεταξύ του 16ου και του 19ου αιώνα, οι διάδρομοι γύρω από το Κορτίλε ντελ Μπελβεντέρε διακοσμήθηκαν από σπουδαίους καλλιτέχνες. Η αίθουσα περιλαμβάνει ταπισερί φτιαγμένες στις Βρυξέλλες βάσει σχεδίων των μαθητών του Ραφαήλ.

Μα και πάλι δεν έχουμε ώρα για να αφηγηθούμε όλα τα θαυμάσια έργα, όλη την ομορφιά που «καταβρόχθισαν» τα μάτια μας. Ηρθε η ώρα της επιστροφής και σιγοψιθυρίζουμε το γνωστό τραγουδάκι«Αριβεντέρτσι Ρόμα». Και γυρίζουμε στα καθημερινά μας. Στη ρουτίνα μας.

Από το Πολύπτυχο του Τζιότο

Η «Πιετά» του Μπελίνι