«Ψηφιακό» χαράτσι σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά για το ψηφιακό «φιλέτο»

«Ψηφιακό» χαράτσι σε εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά για το ψηφιακό «φιλέτο»

Παπαγεωργίου Βασίλης

Τρεις μόλις μέρες πριν τις εκλογές της 17ης Ιούνη δημοσιεύτηκε η Υπουργική Απόφαση, σύμφωνα με την οποία καταργήθηκε στην Αττική από τις 20 Ιουλίου η εκπομπή αναλογικού σήματος των ιδιωτικών καναλιών για να ακολουθήσει το ίδιο για την ΕΡΤ από τις 17 Αυγούστου και η εκπομπή πλέον να γίνεται μόνο ψηφιακά. Με αποτέλεσμα, πάνω από 500.000 νοικοκυριά στην Αττική και τη Νότια Εύβοια να υποχρεωθούν να να καταβάλουν άλλο ένα χαράτσι, για να αγοράσουν είτε νέα συσκευή τηλεόρασης ή τον απαραίτητο αποκωδικοποιητή.

Πίσω από τις εσπευσμένες διαδικασίες, τάχα λόγω των υποχρεώσεων της χώρας για τη μετάβαση στην ψηφιακή εκπομπή, κρύβεται η εκμετάλλευση του φάσματος συχνοτήτων που απελευθερώνεται και για το οποίο τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα διαγκωνίζονται για να καταλάβουν θέσεις. Σε συζήτηση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής έγιναν αναφορές στις «συγκρούσεις» ανάμεσα στον Ψηφιακό Πάροχο ΑΕ («DIGEA» που εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες εφτά ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών εθνικής εμβέλειας) και τις συνεργαζόμενες εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας για την πώληση ψηφιακών υπηρεσιών.

Η κυβέρνηση έσπευσε να δικαιολογήσει τη βιασύνη λόγω των υποχρεώσεων μετάβασης στην ψηφιακή εκπομπή. Οπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωποςΣ. Κεδίκογλου, «το 2012 είναι χρονικό ορόσημο για τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τεχνολογία, μετά το έτος αυτό θα πάψει να υφίσταται η επίγεια αναλογική τηλεόραση και να εφαρμόζεται η ψηφιακή». Είπε επίσης ότι «οι συχνότητες της ψηφιακής τηλεόρασης θα πρέπει προηγουμένως να κατοχυρωθούν στη Διεθνή Ενωση Τηλεπικοινωνιών» και για να γίνει αυτό πρέπει να γίνουν συμφωνίες με τις όμορες χώρες για τους ψηφιακούς διαύλους που θα δηλωθούν με τον ψηφιακό χάρτη.

Πίεση να αδειάσουν οι συχνότητες

Ομως, όπως είναι σε όλους γνωστό, η πλήρης μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση έχει μετατεθεί για το τέλος του 2015. Γιατί λοιπόν η βιασύνη για την άρον - άρον διακοπή της αναλογικής εκπομπής στην Αττική, η οποία αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές, αρχής γενομένης από τη Θεσσαλονίκη το επόμενο διάστημα; Για να απελευθερωθούν συχνότητες, το λεγόμενο «ψηφιακό μέρισμα», οι οποίες θα δοθούν σε «παρόχους δικτύου» και το κράτος να εισπράξει από την παραχώρηση. Το «μνημόνιο 2» προβλέπει ότι αυτό πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος του 2012, με στόχο να αντληθούν έσοδα της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) προωθεί την προκήρυξη για την παραχώρηση των τηλεοπτικών συχνοτήτων στους «παρόχους δικτύου», που αυτή τη στιγμή είναι μόνο η Digea και η οποία μονοπωλεί την αγορά. Ο δεύτερος «πάροχος δικτύου» είναι η κρατική ΕΡΤ.

Ο νόμος 4070 «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Εργων» στο άρθρο 20 προβλέπει μεν ότι «το φάσμα ραδιοσυχνοτήτων αποτελεί σπάνιο πόρο, η διαχείριση του οποίου συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα του Κράτους, καθώς και δημόσιο αγαθό με σημαντική κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική αξία», αλλά στο άρθρο 75 προβλέπει γενικά ότι με απόφασή της «η ΕΕΤΤ καθορίζει και επιβάλλει στους παρόχους ηλεκτρονικών επικοινωνιών τέλη για δικαιώματα χρήσης ραδιοσυχνοτήτων», τα οποία «αντανακλούν την ανάγκη διασφάλισης της βέλτιστης χρήσης των πόρων αυτών». Ετσι αφήνει ανοιχτό το πεδίο για εκμετάλλευση και κερδοσκοπία από τους «παρόχους δικτύου» με βάση το δημόσιο αγαθό των συχνοτήτων.

Ομως, το φάσμα συχνοτήτων που πρέπει να απελευθερωθεί προκειμένου να δημοπρατηθεί, το λεγόμενο «ψηφιακό μέρισμα», είναι από το δίαυλο 60 ως και τον 69 στα UHF. Η δημοπράτηση για τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας πρέπει να γίνει μέχρι τέλος του 2012 και μέχρι τότε το φάσμα αυτό πρέπει να αδειάσει τελείως. Ομως συχνότητες του φάσματος αυτού χρησιμοποιεί σήμερα και ο ελληνικός στρατός. Σύμφωνα με το νέο χάρτη ψηφιακών συχνοτήτων, στο στρατό πρόκειται να παραχωρηθούν οι συχνότητες 57 έως 59 στα UHF, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τηλεοπτικά κανάλια. Ετσι, το πράγμα περιπλέκεται και η εσπευσμένη επιβολή στους τηλεοπτικούς σταθμούς να διακόψουν την αναλογική εκπομπή στοχεύει στην πίεση για τη συμμόρφωσή τους, ενώ καλλιεργεί και το έδαφος για συγχωνεύσεις σταθμών, προς όφελος βέβαια των μεγάλων.

Ψηφιακά «φιλέτα»

Η «υποχρέωση» μετάβασης στην ψηφιακή εκπομπή εδράζεται σε αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, προκειμένου οι συχνότητες που απελευθερώνονται να παραχωρηθούν στα μονοπώλια του οπτικοακουστικού και διαδικτυακού τομέα, προκειμένου να υπάρξει, όπως λέει η ίδια, «ταχεία οικονομική ανάκαμψη».Γιατί «καθώς η ψηφιακή τηλεόραση αντικαθιστά τη γνωστή μας αναλογική τηλεόραση, ελευθερώνονται τα τέσσερα πέμπτα των ερτζιανών κυμάτων που χρησιμοποιούνταν για τη μετάδοση τηλεοπτικών εκπομπών στα σπίτια μας (...) Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αξιοποιηθούν για νέες, καινοτόμες υπηρεσίες που χρησιμοποιούν ραδιοφάσμα, από ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο και πιο προηγμένα κινητά τηλέφωνα έως νέα διαδραστικά κανάλια τηλεόρασης υψηλής ευκρίνειας». Σύμφωνα με παλιότερες εκτιμήσεις της ΕΕ, η αξιοποίηση του «ψηφιακού μερίσματος» μπορεί να επιφέρει εκατοντάδες δισ. ευρώ και γι' αυτό «οι χώρες της ΕΕ πρέπει να επισπεύσουν τη μετάβαση στην ψηφιακή τηλεόραση» και «οι εθνικές αρχές να αξιοποιήσουν το ψηφιακό μέρισμα προς όφελος του ανταγωνισμού, ώστε να ανοίξει η αγορά σε νέους επιχειρηματίες και νέες υπηρεσίες, μεγιστοποιώντας τον αντίκτυπο στην οικονομία», ενθαρρύνοντας μάλιστα τις επενδύσεις και τον ανταγωνισμό σε αυτές τις νέες υπηρεσίες.

Στη χώρα μας το «φιλέτο» του ψηφιακού μερίσματος εκτιμάται ότι αξίζει από 17 έως 44 δισ. ευρώ και κινδυνεύει να περιέλθει στα χέρια επιχειρηματιών, που θα το εκμεταλλευτούν στις επόμενες δεκαετίες, αποκομίζοντας υψηλά κέρδη. Η κυβέρνηση στο πέρασμα και στην ψηφιακή εποχή, όπως συμβαίνει και με την αναλογική τηλεόραση, ενισχύει τους μεγαλοεπιχειρηματίες που ελέγχουν τα ΜΜΕ. Ολες επίσης οι κυβερνητικές κινήσεις και αποφάσεις εναρμονίζονται με τις επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η ψηφιακή, και στο μεταβατικό στάδιο από την αναλογική στην ψηφιακή, παραδίδεται στα χέρια των μεγαλοεπιχειρηματιών και των μεγαλοεκδοτών που θα έχουν τη δυνατότητα να κόβουν και να ράβουν την ενημέρωση και την ψυχαγωγία στα μέτρα των συμφερόντων τους.

Οι συχνότητες είναι δημόσιο αγαθό και οι επικοινωνίες γενικά, όπως και τα ηλεκτρονικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, όσο είναι στα χέρια ιδιωτών θα αποτελούν πεδίο για κερδοσκοπία και όπλο ενάντια στο λαό. Ο μόνος τρόπος για να λειτουργήσουν προς όφελός του είναι να περάσουν στα χέρια ολόκληρης της κοινωνίας, στο πλαίσιο της λαϊκής οικονομίας και της λαϊκής εξουσίας.