ΝΤΟΠΙΝΓΚ
«Καθρέφτης» ευρύτερων κοινωνικών στρεβλώσεων
 Παπαγεωργίου Βασίλης |
Η δημοσιοποίηση (και) του τελευταίου κρούσματος ντόπινγκ ανέδειξε (ξανά) τις παθογένειες, τις διαστρεβλώσεις, την υποκρισία και εν τέλει την ευθύνη υποσυνόλων και ατόμων. Τα οποία, ως άθροισμα, αποτελούν σημαντικό κομμάτι (και) της ελληνικής κοινωνίας.
Απαντες «έπεσαν από τα σύννεφα». Αρχικά δήλωσαν άγνοια, στη συνέχεια (κυρίως στα - και τα - ΜΜΕ) άρχισαν επιλεκτικά να θυμούνται ότι «κάτι είχε πάρει τ' αυτί τους, κάτι είχαν ψυλλιαστεί». Επισήμαναν αποχρώσες ή προφανείς ενδείξεις που όμως πριν δεν «έβλεπαν» και κατόπιν άρχισαν τις... ανακαλύψεις - αποκαλύψεις. Πάντα όμως με δύο βασικούς άξονες: Αφ' ενός της κακής εξαίρεσης και αφ' ετέρου της περιορισμένης ευθύνης. Ωστε αυτή να μην αγγίξει τις δομές και το οικοδόμημα...
Και βέβαια περίσσεψε η «ιερή» αγανάκτηση για τους «κακούς» και την καταπάτηση ηθικών αξιών και ιδανικών. «Κερασάκι στην τούρτα» η απαίτηση καταδίκης των υπαιτίων και η αντιμετώπιση του φαινομένου. Πόση υποκρισία!
Το φαινόμενο (και) του ντόπινγκ αποτελεί ένα εξάμβλωμα του συστήματος. Η γενεσιουργός αιτία, το υπόβαθρο και τα μέσα ανάπτυξής του, αποτελούν αυτόνομα κομμάτια ή παράγωγα του καπιταλισμού και όσων αυτός πρεσβεύει. Των θεωρήσεων που - με διαφόρους τρόπους - έχει επιβάλλει σαν μονόδρομο, «σύγχρονη» αντίληψη, κυρίαρχη άποψη των πραγμάτων. Οσοι λοιπόν την καλλιεργούν ή απλά την αποδέχονται - συνειδητά ή ασυνείδητα - είναι (κατ' αναλογία) συνένοχοι.
«Μετάλλια ή... τελευταίοι;»
«Πρέπει να αποφασίσουμε τι θέλουμε: Τα χρυσά μετάλλια ή θέλουμε αυτό που γινόταν μια φορά και έναν καιρό, που οι Ελληνες αθλητές ήταν τελευταίοι;». Τα λόγια αυτά ειπώθηκαν (στο ραδιοσταθμό «Αθήνα 9,84») - λίγο μετά τη δημοσιοποίηση του ντοπαρίσματος στην Εθνική άρσης βαρών - από το στόμα της παγκόσμιας πρωταθλήτριας στο άθλημα, Αννας Στρούμπου.
Αποτελούν μια ακόμα απόδειξη, στις τόσες άλλες, της άποψης που έχει επιβληθεί στο χώρο του αθλητισμού. «Νικητής με κάθε μέσο» είναι η μετεξέλιξη της αμερικανικής θεώρησης «ο πρώτος είναι πρώτος, ο δεύτερος είναι τίποτα»... Κεντρική ιδέα και συνδετικός κρίκος αμφοτέρων, το επίσης γνωστό, «το αποτέλεσμα μετράει».
Ενα αποτέλεσμα που θα κάνει γνωστότερους πολλούς, πλουσιότερους και εν γένει κερδισμένους ακόμα περισσότερους εμπλεκόμενους.
Ιδεολογήματα, ψηφοθηρικές τακτικές και μια χρυσοφόρα βιομηχανία, αποτελούν το θερμοκήπιο μέσα στο οποίο γεννιέται και αναπτύσσεται το ντόπινγκ.
Η φράση «νίκη πάση θυσία» αποτελεί το κλειδί της υπόθεσης. Αυτή καθ' αυτή και όσα περιλαμβάνει, αφορούν άραγε μόνο τον αθλητισμό; Στο κομμάτι αυτό (και) της ελληνικής κοινωνίας περιορίζεται η παθογένεια και η διαστρέβλωση; 'Η μήπως απλά βρίσκει εφαρμογή, ως συνέχεια, ανάλογων ή αντίστοιχων στα υπόλοιπα κομμάτια της κοινωνίας; Είναι ή όχι αντανάκλαση μιας - γενικότερα - κοινωνικής σήψης και συνέχεια αποπροσανατολισμού, ο οποίος εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα;
«Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»
Αναγνωρίσιμοι και μη αναρωτήθηκαν (σ' ένα ρεσιτάλ στρουθοκαμηλισμού) αν αξίζει να διακινδυνεύει κάποιος την υγεία και την αξιοπρέπειά του, για ένα μετάλλιο, τη δόξα και το χρήμα. Αν αξίζει να χαιρόμαστε με τέτοιες νίκες. Αν τελικά «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα»;
Για να δούμε ποια είναι η απάντηση. Στην καθημερινότητά μας και όχι μπροστά στο φακό, με στόχο τις εντυπώσεις, τη συσκότιση και την απόσειση (ατομικών και συλλογικών) ευθυνών. Τι μας επιβάλλει το ίδιο το σύστημα, σαν κυρίαρχες αξίες και μεθόδους επιτυχίας;
Βασικό συστατικό του καπιταλισμού είναι ο ατομικισμός. Κοίτα την πάρτη σου και άσε τους άλλους. Ζήσε εσύ και άσε τους άλλους να πεθάνουν. Και η πλειοψηφία το αποδέχεται... Να γιατί επικρατεί το ρουσφέτι, οι αρπαχτές, «ο μπάρμπας στην Κορώνη». Δεν είναι «εξωγήινος» ο χαφιές του αφεντικού, ο γλείφτης του ισχυρού, αυτός που για ένα ξεροκόμματο ξεπουλάει ιδεολογίες, αρχές, ηθική, αυτός που μπαίνει από το πλάι στην ουρά, που «λαδώνεται», που εκμεταλλεύεται ημεδαπούς και αλλοδαπούς εργαζόμενους, που περνάει με κόκκινο αδιαφορώντας για τη ζωή του άλλου, που πουλάει σάπια κρέατα, που, που, που...
Κυρίαρχη άποψη του καπιταλισμού, είναι ο ανταγωνισμός. Ορος που δεν περιλαμβάνει ψήγμα ηθικής και αρχών. Αντίθετα ξεχειλίζει κυνικότητας και απανθρωπιάς. Δεν είναι «εξωγήινες» οι μανάδες που παίρνουν τα κοριτσάκια και τα σπρώχνουν στις πασαρέλες, χειροκροτούν και περηφανεύονται ότι οι κόρες τους έγιναν «γλάστρες» (με ελάχιστα ρούχα και πολύ κούνημα) σε κάποιες εκπομπές. Δεν είναι από άλλον πλανήτη αυτοί που συντηρούν (μέσω της παρακολούθησης ή της συμμετοχής) εκπομπές όπου καταξευτιλίζονται προσωπικότητες ακόμα και προβληματικών ανθρώπων, για λίγη δημοσιότητα και κάποια ευρώ.
Τα νέα παιδιά μαθαίνουν από μικρή ηλικία, ιδίως στο σχολείο, να ανταγωνίζονται. Επίσης να ενδιαφέρονται για το αποτέλεσμα (πέρασμα τάξης, εισαγωγή σε σχολή) και όχι για τη διαδικασία και το πραγματικό κέρδος (τη γνώση).
Ποια είναι τα πρότυπα που οι κρατούντες και οι υπηρέτες τους προβάλλουν. Κενά ανθρωπάκια, χωρίς φραγμούς και όρια, προκειμένου να αναδειχτούν. Πρόθυμα να γίνουν ένα ακόμα γρανάζι στη μηχανή που δίνει κάποια εφήμερη δημοσιότητα και οικονομικά ανταλλάγματα. Γιατί έτσι η μηχανή αυτή διατηρείται σε ισχύ...
Ουσίες και... μπίζνες
Και βέβαια «κινητήριος μοχλός» και «Θεός» των πάντων είναι το χρήμα. Η απόκτησή του γίνεται αυτοσκοπός. Πετυχημένος θεωρείται όποιος αποκτήσει όσο το δυνατόν περισσότερα υλικά αγαθά και προβολή. Ασχετα με τον τρόπο που τ' απέκτησε...
Σε μια έρευνα που είχε διεξαχθεί στην Ατλάντα των ΗΠΑ, 198 Ολυμπιονίκες είχαν ερωτηθεί: «Αν γνωρίζατε ότι δε θα συλληφθείτε για ντοπάρισμα και νικούσατε, θα κάνατε χρήση αναβολικών;», οι 195 απάντησαν «ναι»...
«Αυθεντικός διάλογος μεταξύ γνωστού Ελληνα τραπεζίτη που προΐσταται μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας και κορυφαίου Βρετανού τραπεζίτη που βρίσκεται στην Ελλάδα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες:
-- Τι λέτε για το στίβο;
-- Ντρέπομαι για τους πρωταθλητές μας. Τι θα λες και εσύ ως ξένος...
-- Ποιους πρωταθλητές σας;
-- Τον Κεντέρη και τη Θάνου, μάλλον είναι ντοπέ, ξέρεις...
-- Δεν τους ξέρω, αλλά στη δική μου χώρα όλοι είναι ντοπέ και εμείς δε σταματάμε τις μπίζνες για χάρη τους»(εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» Αύγουστος 2004).
Ο γιατρός της Τβέντε (τη δεκαετία του '70, που η ομάδα πραγματοποίησε την καλύτερή της πορεία στην Ευρώπη), Ντικ Οοστχοκ, έχει παραδεχτεί ότι χορηγούσε στους παίκτες απαγορευμένες ουσίες. Χωρίς ίχνος ντροπής είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Algemeen Dagblal»: «Δε με ενδιέφερε αν τα συγκεκριμένα φάρμακα συγκαταλέγονταν ή όχι στον κατάλογο των απαγορευμένων αναβολικών, από τη στιγμή που οι ποδοσφαιριστές μου ήταν σε φόρμα. Κάθε φορά που περνούσαμε ένα γύρο στην Ευρώπη, παίρναμε ένα χρηματικό ποσόν. Γιατί λοιπόν να μη βοηθήσω τους παίκτες μου αφού μπορούσα»...
Σ' αυτές τις συνθήκες και με αυτές τις απόψεις λοιπόν λειτουργεί - στην πραγματικότητα - και ο αθλητισμός. Από δικαίωμα, με στόχο την ευεξία, την ψυχαγωγία, την υγεία, το ατσάλωμα χαρακτήρα και οργανισμού μετατράπηκε σε εμπόρευμα με στόχο την κερδοφορία (αναλογικά) των εμπλεκομένων. Και μέσο χειραγώγησης συνειδήσεων. Πλάθει - στην πλειοψηφία τους - μονοδιάστατους ανθρώπους, με ένα σκοπό. Την επίτευξη του τριπτύχου νίκη - ρεκόρ - αντάλλαγμα.
Ομως τα όρια του ανθρώπινου οργανισμού είναι πεπερασμένα. Σ' αντίθεση με την όρεξη του εκμεταλλευτών του για κέρδη. Ετσι οι απαιτήσεις (συχνότητα και ποσότητα αγώνων, όρια των ρεκόρ, ώρες προπόνησης κλπ) συνεχώς μεγαλώνουν. Και για ν' ανταποκριθεί κάποιος αναγκάζεται να καταφύγει σ' άλλες μεθόδους. Ετσι λειτουργεί το σύστημα...
Γ. ΚΑΝΤΖΙΛΙΕΡΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου