ΕΣΣΔ Πρωταρχικό μέλημα η λαϊκή Υγεία

Πρωταρχικό μέλημα η λαϊκή Υγεία

Διαγνωστικό Κέντρο Υπερήχων. Το ότι η σοβιετική ιατρική πρωτοπορούσε σε διεθνές επίπεδο ήταν κάτι που το παραδεχόταν - αναγκαστικά- και η Δύση. Αυτό που «ξεχνούσε» η προπαγάνδα του καπιταλισμού ήταν πως αυτή η ιατρική ήταν για όλους και δωρεάν

Το σοβιετικό σύστημα Υγείας, καθολικό και δωρεάν, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του σοσιαλισμού. Συγκρίνοντάς το δε με την κατάσταση που επικρατούσε στον τομέα προστασίας της Υγείας στην προεπαναστατική Ρωσία, κατανοούμε την τεράστια προσφορά του σοσιαλισμού στον εργαζόμενο άνθρωπο, η ζωή του οποίου στον καπιταλισμό είναι κυριολεκτικά απροστάτευτη. Πρωταρχικό ζήτημα ήταν η πρόληψη και η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.

Πριν την επανάσταση, στη Ρωσία υπήρχαν μόνο 20 χιλ. γιατροί. Στη Σοβιετική Ενωση, το 1987 υπήρχαν πάνω από 1,1 εκατομμύρια ή το ένα τέταρτο όλων των γιατρών του κόσμου. Η μέση διάρκεια ζωής στην τσαρική Ρωσία ήταν 32 χρόνια. Μετά την επανάσταση, στα μέσα της δεκαετίας του '20 ανέβηκε μέχρι τα 44 χρόνια, και το 1987 έφτασε τα 69 χρόνια, δηλαδή στο επίπεδο των άλλων αναπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών. Ασφαλώς, και σ' αυτές τις χώρες μεγάλωσε η διάρκεια ζωής στο ίδιο χρονικό διάστημα, ήταν όμως διαφορετικός ο «δρόμος» που διανύθηκε από αυτές: οι θάνατοι στην τσαρική Ρωσία ήταν διπλάσιοι από το τότε επίπεδο της Αγγλίας και των ΗΠΑ. Και αν από το 1913 που προηγήθηκε της έναρξης του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, το επίπεδο των θανάτων στις ΗΠΑ μειώθηκε 1,5 φορά και στην Αγγλία 1,2 φορά, στην ΕΣΣΔ μειώθηκε 3 φορές. Αναφορικά με τους θανάτους στο χώρο των παιδιών, μειώθηκαν στην ΕΣΣΔ 10 φορές.

Ιδιαίτερα δύσκολη ήταν αρχικά η λύση του προβλήματος της Υγείας στις πρώην περιφέρειες της τσαρικής Ρωσίας, όπου προεπαναστατικά δεν υπήρχε ουσιαστικά ιατρική περίθαλψη. Για παράδειγμα, στο έδαφος του σημερινού Τατζικιστάν με ένα εκατομμύριο περίπου πληθυσμό, υπήρχαν 13 γιατροί (το 1987, 11,1 χιλιάδες) και στην Κιργισία 15 (το 1987, 12,3 χιλιάδες). Από το 1965 ως το 1985, τα έξοδα του κράτους για την προστασία της Υγείας και τη φυσική αγωγή είχαν αυξηθεί στην ΕΣΣΔ 2,5 φορές κατά άτομο. Στα σοβιετικά νοσοκομεία τα φάρμακα δίνονταν δωρεάν, όπως και στα παιδιά.

Υγιεινή και ασφάλεια

Η εξασφάλιση επίσης συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας στους χώρους δουλιάς ήταν σε προτεραιότητα της κοινωνικής πολιτικής. Μόνο το πρώτο μισό της δεκαετίας του '80 μειώθηκαν κατά 20% τα εργατικά ατυχήματα και οι επαγγελματικές ασθένειες. Η επιθεώρηση κάθε κλαδικού συνδικάτου δικαιούνταν να αναστείλει τη λειτουργία τμήματος ή ακόμα και εργοστασίου, αν δεν τηρούνταν οι κανονισμοί της ασφάλειας και προστασίας της δουλιάς (στοιχεία από την μπροσούρα για τα 70χρονα της σοβιετικής εξουσίας).

Στην προεπαναστατική Ρωσία δεν υπήρχε κρατική προστασία της υγείας. Η περίθαλψη γινόταν από ιδιωτικούς γιατρούς, οι οποίοι ήταν συγκεντρωμένοι στις μεγάλες πόλεις. Κατείχε δε, την πρώτη θέση στην εξάπλωση μεταδοτικών ασθενειών. Η πανούκλα, η χολέρα, η ευλογιά και άλλες επιδημίες αποδεκάτιζαν τον πληθυσμό και προκαλούσαν τεράστιες καταστροφές στην οικονομία. Το 1912, περίπου 13 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν προσβληθεί από επιδημικές ασθένειες. Μόλις 23 μεγάλες πόλεις σε όλη την αχανή έκταση της τσαρικής Ρωσίας είχαν αποχετευτικό σύστημα, ενώ η πλειοψηφία του πληθυσμού έπινε ακατάλληλο νερό.

Πάνω από το ένα τρίτο των πόλεων δεν είχαν νοσοκομείο. Αλλά και από αυτά που υπήρχαν, μόνο το 21% είχαν πάνω από 20 κρεβάτια.

Το 2^ο Πρόγραμμα του ΡΚΚ (μπολσεβίκοι), που ψηφίστηκε στο 8^ο Συνέδριο το 1919, θέτει ως πρωταρχικά καθήκοντα την εξυγίανση των κατοικημένων χώρων, την προστασία του εδάφους, του νερού και του αέρα, την υγειονομική προστασία των εστιατορίων, τη δημιουργία υγειονομικής νομοθεσίας κλπ.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου πεντάχρονου πλάνου ('29 - '32) οι δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη αυξήθηκαν κατά 4 φορές σε σχέση με το 1913. Το 1940 ο αριθμός των γιατρών αυξήθηκε κατά 6 φορές, των μεσαίων υγειονομικών στελεχών πάνω από 10 φορές και των κρεβατιών στα νοσοκομεία κατά 3,8 φορές.

Παρά το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια του Β' Παγκόσμιου Πολέμου στο υγειονομικό σύστημα της ΕΣΣΔ προκλήθηκαν ζημιές ύψους 6,6 δισεκατομμυρίων ρουβλιών και καταστράφηκαν 40.000 νοσοκομεία και άλλα υγειονομικά κέντρα, μόλις το 1947, οι βασικοί δείκτες υγειονομικής περίθαλψης έφτασαν τα προπολεμικά όρια.

Και η κατάσταση σήμερα

Η σημερινή κατάσταση της λαϊκής Υγείας στην πρώην ΕΣΣΔ δεν αντέχει σε καμία σύγκριση με το σοσιαλιστικό «χτες».

Οι θάνατοι στη Ρωσία αυξάνονται με την ταχύτητα 1.000.000 ανθρώπων το χρόνο. Η θνησιμότητα υπερβαίνει τη γεννητικότητα κατά 1,7 φορές. Ο μέσος όρος ζωής, τα τελευταία χρόνια στην ΕΣΣΔ, ήταν 64,5 χρόνια για τους άνδρες και 74 χρόνια για τις γυναίκες. Σήμερα είναι 58,5 χρόνια για τους άνδρες και 68,5 χρόνια για τις γυναίκες. (Γκενάντι Γκεράσιμοφ, «New York Times», «Βήμα», 1/1/95).

Τον Οκτώβρη του '98 η τοπική κυβέρνηση της ρωσικής Δημοκρατίας του Αλτάι στην κεντρική Σιβηρία απευθύνει έκκληση προς τον πληθυσμό, αφού πλέον έχει άδεια τα ταμεία και της λείπουν φάρμακα για τη θεραπεία των παιδιών που πάσχουν από φυματίωση, σε ποσοστό που ξεπερνά κατά 3,8 φορές τον εθνικό μέσο όρο. Ο δρ Γκενάντι Ονιτσένκο, πρώτος αναπληρωτής υπουργός Υγείας, δήλωσε στο ραδιοφωνικό δίκτυο «Ηχώ της Μόσχας», πως επισήμως 2,5 εκατ. Ρώσοι θεωρείται ότι έχουν προσβληθεί από φυματίωση, μια ασθένεια που γνωρίζει καλπάζουσα αύξηση στη χώρα.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας θα διαπιστώσει τον Απρίλη του 1996, ότι η δραματική επανεμφάνιση των λοιμωδών νόσων οφείλεται στο γεγονός πως «τα συστήματα Υγείας ήταν κρατικά, με συνέπεια την κατάρρευση και των υπηρεσιών πρόληψης νοσημάτων, που ήταν ικανοποιητικού επιπέδου στην πρώην Σοβιετική Ενωση».

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

8/11/2009

 -- Η προσφορά του σοσιαλισμού

11/11/2007

 -- Το πρώτιστο στον κόσμο κρατικό υγειονομικό σύστημα

7/12/2003

 -- Η φροντίδα για τη μητέρα και το παιδί

30/4/2003

 -- Εργασιακές και κοινωνικές κατακτήσεις στην ΕΣΣΔ

10/11/2002

 -- ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΗΤΑΝ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΑ