ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΝΤΟΠΙΝΓΚ
Στις καπιταλιστικές λογικές η αιτία
Sportidea |
Τα (χρονικά) τελευταία δύο κρούσματα στη χώρα μας - σ' έναν αθλητή και μια αθλήτρια της άρσης βαρών - όπως και οι προηγούμενες περιπτώσεις, αντιμετωπίστηκαν επιφανειακά, μ' ένα πινγκ πονγκ ευθυνών που είχε στόχο τις εντυπώσεις και με διαχειριστική λογική. Η υποκρισία, ο στρουθοκαμηλισμός και η κοροϊδία (φυσικά) δεν έλειψαν ούτε αυτή τη φορά. Εμπλεκόμενοι και ΜΜΕ επικεντρώθηκαν σε δομικά και τεχνικά ζητήματα (που έχουν μια σημασία, αλλά όχι την κυρίαρχη) όπως αν έγιναν σωστά οι έλεγχοι, ποιος δεν έκανε καλά τη δουλειά του κλπ.
Η ταμπακιέρα όμως βρίσκεται αλλού (και το ξέρουν). Είναι οι απαντήσεις στο ερώτημα γιατί ένας νέος άνθρωπος, ρισκάρει την υγεία ή και τη ζωή του; Ποιοι και γιατί - εμμέσως ή αμέσως - καλλιεργούν ή/και αποδέχονται τις συνθήκες για να ευδοκιμήσει το φαινόμενο του ντόπινγκ; Ποιους, πολυεπίπεδα, εξυπηρετεί; Οι απαντήσεις δείχνουν και τις αληθινές αιτίες. Και οδηγούν νομοτελειακά σε ευθεία αμφισβήτηση του κοινωνικοπολιτικού άρα και αθλητικού πλαισίου. Των στρατηγικών και πολιτικών επιλογών από τους υπηρέτες και αφεντάδες του.
Η μάστιγα (και) της φαρμακοδιέγερσης είναι ένα ζήτημα, κατά βάση, πολιτικό. Αρα, οι θεωρίες και οι πρακτικές που διαμορφώνουν το κοινωνικό γίγνεσθαι καθορίζουν και ό,τι αφορά το ντόπινγκ. Πρόκειται για ένα ζήτημα όχι μονοδιάστατο, αλλά πολυπαραγοντικό. Με αλληλεπιδράσεις σε διάφορους τομείς της ανθρώπινης ύπαρξης και δραστηριότητας.
Προσχηματικές, αποπροσανατολιστικές, ηθικοπλαστικές και μονοδιάστατες ...εξηγήσεις (μεμονωμένα περιστατικά, «κακά και παραστρατημένα παιδιά», «κακοί» παράγοντες και έμποροι, «μοιραία» γεγονότα, το «κακό το ριζικό μας») μόνο ένα στόχο έχουν. Να κρύψουν τις πραγματικές αιτίες και το βασικό ένοχο. Τον καπιταλισμό και τη (σύμφυτη) αγοραία λογική στην αντιμετώπιση ανθρώπων, υπηρεσιών, αγαθών, αξιών κλπ.
Το κέρδος πάνω απ όλα
Σ' έρευνα της «Sports Illustrated» (1997) είχαν ερωτηθεί 198 πιθανοί μελλοντικοί Ολυμπιονίκες αν θα ντοπάρονταν, έχοντας τη διαβεβαίωση πως θα κερδίσουν και δε θα συλληφθούν. Το 98% απάντησε ναι... Οταν ρωτήθηκαν αν θα χρησιμοποιούσαν μη ανιχνεύσιμη ουσία, η οποία θα τους βοηθούσε να κερδίζουν (με τ' ανάλογα ανταλλάγματα) για πέντε χρόνια αλλά με πιθανότητα να πεθάνουν, περισσότερο από το 50% απάντησε θετικά...
Ο Βρετανός σπρίντερ Ντουέιν Τσέιμπερς, στην αυτοβιογραφία του, παραδέχτηκε ότι είχε ντοπαριστεί πάνω από 300 φορές και πιάστηκε μόνο μία... Κίνητρο να παίξει τη ζωή του κορόνα - γράμματα (όπως εξηγεί) ήταν το οικονομικό όφελος. Είχε συμβόλαιο συνεργασίας (200.000 λιρών) με γνωστή πολυεθνική εταιρεία αθλητικών ειδών, στο οποίο όμως υπήρχε ο όρος περικοπής του ποσού στο μισό αν δεν περιλαμβανόταν στους τρεις κορυφαίους αθλητές του αγωνίσματος στις λίστες της IAAF...
Επίσης ο Τσέιμπερς αποκαλύπτει ότι το 2003 στην Αθήνα, όταν πιάστηκε ντοπαρισμένος ο Μοντγκόμερι, «και εγώ ήμουν παρών στην κούρσα, αλλά έπιασαν ντοπαρισμένο μόνο εκείνον. Περίεργο, γιατί είχα πάρει ακριβώς τις ίδιες ουσίες»... Ο καθηγητής - διευθυντής εργαστηρίου πειραματικής φυσιολογίας στην Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ, Μ. Κουτσιλιέρης, είχε την ίδια απορία. Και - όπως δημοσίως έχει πει - επικοινώνησε με συνάδελφό του (ο οποίος σχετιζόταν με τον Μπεν Τζόνσον) και ζήτησε τη γνώμη του.
Η απάντηση που πήρε ήταν πως τα πράγματα είναι απλά. «Ο Τσέιμπερς είχε υπογράψει το συμβόλαιο με το χορηγό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα. Ο Μοντγκόμερι το διαπραγματευόταν και ζήταγε περισσότερα λεφτά. Οπότε ο χορηγός "τον έδωσε" για να πάψει να έχει πρόβλημα»...
Ο Χρ. Τζέκος (που είχε εταιρεία μαζί με τον Χρ. Ιακώβου, στη παρουσίαση της οποίας παραβρέθηκαν στελέχη αμφοτέρων των κομμάτων εξουσίας), σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα» (24/8/2008), απαντούσε για την πιθανότητα μη ντοπαρισμένος αθλητής να κερδίσει κάποιον που ντοπάρεται: «Δεν μπορεί. Είναι αδύνατο. Οι πρωταθλητές κατασκευάζονται. Οι αθλητές γεννιούνται. Το να είσαι αθλητής είναι φυσικό προτέρημα. Για να γίνει όμως 9.69 πρέπει να βοηθήσεις τον άνθρωπο να το πετύχει»... Και στη συνέχεια δήλωνε: «...Τα συμφέροντα είναι τεράστια, οικονομικά και πολιτικά. Πίσω από επιτυχίες ή αποτυχίες κρύβονται παιχνίδια. Με βάση τις επιτυχίες έχουν αποφασιστεί στο παρελθόν ακόμη και εκλογές»...
«Φταίνε οι σπόνσορες. Ο αθλητής στοχεύει στα λεφτά, στην πλούσια ζωή, και τα αναβολικά μπορούν να τον κάνουν να φθάσει εκεί». Τάδε έφη η (τρεις φορές χρυσή ολυμπιονίκης στην κολύμβηση) Αυστραλέζα Ντον Φρέιζερ. Ο πρόεδρος της ΔΟΕ, Ζαγκ Ρογκ, όμως έχει άλλη άποψη: «Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία και αθλητισμός χωρίς μεγάλες εταιρείες»...
Ο αθλητισμός για τον άνθρωπο
Τα παραπάνω, ενδεικτικά, γεγονότα είναι η ζώσα πραγματικότητα και δεν παίρνει φτιασιδώματα. Οι υπερασπιστές/υπηρέτες του καπιταλισμού, επιχειρούν να μας την παρουσιάσουν κάτι μεταξύ μονόδρομου και «αναγκαίου κακού». Δεν είναι, ψεύδονται συνειδητά. Υπάρχει άλλος δρόμος. Και όχι θεωρητικός/ουτοπικός, όπως παλεύουν να μας πείσουν. Αλλά ο πραγματικός μονόδρομος για να ξαναγίνει - και στον αθλητισμό - επίκεντρο ο άνθρωπος και όχι το κέρδος. Το βιώσαμε (ακόμα και αυτοί που το αρνούνται ή το συκοφαντούν) στις σοσιαλιστικές χώρες, με προεξέχουσα τη Σοβιετική Ενωση.
Βασική φιλοσοφία ήταν πως η δράση στον τομέα της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού ήταν κοινωνικά ωφέλιμη δραστηριότητα. Αφ' ενός, γιατί εξασφάλιζε την υγεία των πολιτών. Αφ' ετέρου, γιατί συντελούσε στη διαμόρφωση θετικών χαρακτήρων και στη σωστή κοινωνικοποίηση.
«Ο αθλητισμός στην ΕΣΣΔ είναι μέσο εκπαίδευσης, μια πηγή υγείας και όχι πλουτισμού και κέρδους. Για τους Σοβιετικούς αθλητές, ο αθλητισμός είναι μια αγαπημένη απασχόληση, στην οποία αφιερώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους» («Γνωριμία με την ΕΣΣΔ, Η σοβιετική νεολαία», σελ. 53, «Σύγχρονη Εποχή»). Γιατί είχαν ελεύθερο χρόνο. Δεν τον έκλεβε το αφεντικό, δεν τον θυσίαζαν για 2η και 3η δουλειά, μήπως μπαλωθεί καμιά τρύπα...
«Μετά τη νίκη της Μεγάλης Επανάστασης του Οκτώβρη το κόμμα έριξε το σύνθημα: "Η Φυσική Αγωγή πρέπει ν' ανήκει στο λαό". Στη διάρκεια της πιο σκληρής περιόδου για το νεαρό σοβιετικό κράτος, ο Λένιν υπέγραψε περισσότερα από 300 ντοκουμέντα για την υγεία των ανθρώπων που πραγματοποιούσαν την επανάσταση. Ο μαζικός χαρακτήρας είναι από τότε ο ακρογωνιαίος λίθος του αθλητικού μας κινήματος» (Σεργκέι Παβλόφ, πρόεδρος της Επιτροπής Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Υπουργικού Συμβουλίου της ΕΣΣΔ, «Ριζοσπάστης» 30/12/1979).
«Το "μυστικό"; Δεν υπάρχει κανένα μυστικό. Οι επιτυχίες και οι διακρίσεις μας οφείλονται στο χαρακτήρα του αθλητικού μας κινήματος. Στη μαζικότητα, την οργάνωση και την υποστήριξη με όλα τα μέσα από το κράτος. Για κάθε νέο από κάθε γωνιά της χώρας μας είναι προσιτή η συμμετοχή του σε όποιο άθλημα τον ενδιαφέρει. Μπορεί να προσπαθήσει, ν' αποδείξει τις ξεχωριστές αρετές, τις ικανότητές του. Κανείς δεν τον εμποδίζει. Επειτα από τη σχολική περίοδο κάθε νέος ασχολείται μεθοδικά με τον αθλητισμό» (Σεργκέι Μπούμκα, 1986, περιοδικό «ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ»).
«Οι Σοβιετικοί αθλητές έχουν τη δυνατότητα, κάτω από την επίβλεψη προπονητών, να επιδίδονται στον αθλητισμό και να προπονούνται δωρεάν. Ο μισθός τους πληρώνεται καθ' όλο το διάστημα εντατικής προπόνησης ή συμμετοχής σε αθλητικές συναντήσεις, καθώς επίσης τα έξοδα του ταξιδιού τους, τόσο αν πρόκειται να πάρουν μέρος σε αγώνες στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό» (ΕΣΣΔ '77, σελ. 310, εκδ. «Νέα Βιβλία»).
Στις 4/4/1976 ο Βαλερί Μπορζόφ έλεγε στον «Ρ»: «Η ουσία του σοβιετικού αθλητισμού βρίσκεται στο ότι είναι αθλητισμός των πλατιών μαζών. Αντίθετα, στις καπιταλιστικές χώρες ο αθλητισμός αποτελεί ένα ακόμη μέσο κερδοσκοπίας. Είναι ένας τρόπος προσωπικής διαφήμισης για κοινωνική προβολή και χρηματικά οφέλη».
Τον Αύγουστο του 1980, στο κύριο άρθρο της, η «ΠΡΑΒΔΑ» επισήμαινε: «...Ο δημιουργός παιδικών σχολών Φυσικής Αγωγής στο Λένινγκραντ, Β. Ι. Αλεξέεφ, σε 40 χρόνια ακούραστης παιδαγωγικής δουλειάς, προετοίμασε πάνω από 15.000 αθλητές. Από αυτούς καταχτήθηκαν 250 πανενωσιακά ρεκόρ, 49 φορές ξεπέρασαν παγκόσμιες επιδόσεις. Κέρδισαν 28 μετάλλια σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, 8 χρυσά σε Ολυμπιακούς. Αλλά, ίσως, το πιο σημαντικό είναι ότι σ' αυτό το σχολείο αναπτύσσονται αρμονικοί άνθρωποι. Περίπου 50 μαθητές του Αλεξέεφ έγιναν δόκτορες και αντεπιστέλλοντα μέλη επιστημών».
Γιώργος ΚΑΝΤΖΙΛΙΕΡΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου